درخواست مشاوره رایگان
سرطان کولون (روده بزرگ) یکی از انواع سرطانی است که از رشد غیر عادی سلول های تغییریافته در پوشش داخلی روده بزرگ ایجاد می شود. به لطف غربالگری های سرطان و پیشرفت روش های درمانی، درمان افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ موفقیت آمیزتر از پیش شده است. در ادامه اطلاعاتی در مورد علائم و علل بروز سرطان کولون و نحوه تشخیص و درمان آن ها ارائه شده است.
سرطان کولون، سرطانی است که از روده بزرگ (کولون) شروع می شود. کولون آخرین قسمت دستگاه گوارشی می باشد.
اگرچه این بیماری در هر سنی می تواند اتفاق بیفتد، اما سرطان کولون معمولاً در افراد مسن شایع تر است. این بیماری در ابتدا با ایجاد توده های سلولی غیر سرطانی به نام پولیپ در داخل کولون شروع می شود و در طول زمان، بعضی از این پولیپ ها سرطانی می شوند.
ممکن است پولیپ ها کوچک بوده و علائم خفیفی را ایجاد کنند، به همین منظور برای پیشگیری از بروز سرطان، پزشک توصیه می کند که برای تشخیص و از بین بردن پولیپ ها پیش از سرطانی شدن، تست های غربالگری به طور منظم انجام شود.
در صورت بروز سرطان کولون، درمان های زیادی برای کنترل آن وجود دارند که عبارتند از: جراحی، پرتو درمانی (رادیوتراپی) و دارو درمانی مانند شیمی درمانی، درمان هدفمند و ایمنی درمانی.
در صورت بروز سرطان کولون و سرطان رکتوم (که از راست روده شروع می شود) از عبارت سرطان کولورکتال استفاده می شود.
علائم و نشانه های سرطان کولون عبارتند از:
تعداد زیادی از مبتلایان به سرطان کولون، در مراحل اولیه بیماری دچار هیچ گونه علامتی نمی شوند. نوع علائم، به شدت، اندازه و گسترش تومور و موقعیت آن در روده بزرگ بستگی دارد.
در صورت بروز هر گونه علائم مزمن و نگران کننده ای، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
با پزشک خود درباره زمان مناسب شروع غربالگری های سرطان کولون مشورت کنید. بنا بر دستورالعمل های کلی، این غربالگری ها باید در حدود 50 سالگی آغاز شود. معمولاً در صورت وجود عوامل خطرسازی مانند سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان کولون، پزشک زمان شروع غربالگری را در سنین پایین تر و با دفعات بیشتری توصیه می کند.
پزشکان مطمئن نیستند که چه عواملی باعث ایجاد سرطان کولون می شود.
به طور کلی سرطان کولون زمانی آغاز می شود که دی ان ای (DNA) سلول های سالم کولون تغییر کند (جهش).
برای ادامه فعالیت عادی بدن، سلول های سالم به طور منظم رشد کرده و تقسیم می شوند؛ اما زمانی که دی ان ای یک سلول آسیب دیده یا سرطانی شود، حتی اگر نیازی به تولید سلول های جدید نباشد، سلول ها به تقسیم شدن ادامه می دهند. تجمع این سلول ها باعث ایجاد تومور می شود.
با گذر زمان، سلول های سرطانی رشد کرده و بافت های سالم اطراف خود را تخریب می کنند. گاهی سلول های سرطانی به سایر قسمت های بدن نیز منتقل شده و باعث ایجاد سرطان در آن نواحی می شوند (متاستاز).
عوامل خطرسازی که خطر ابتلا به سرطان کولون را افزایش می دهند عبارتند از:
غربالگری های سرطان کولون
پزشکان به عموم افراد توصیه می کنند که در حدود 50 سالگی غربالگری های سرطان کولون را شروع کنند اما افرادی که در معرض خطر بیش تری قرار دارند مانند اشخاصی که اعضای خانواده شان مبتلا به این بیماری بوده اند، باید زودتر غربالگری را شروع کنند.
غربالگری های متعددی وجود دارند که هر کدام فواید و ضررهای خاص خودشان را دارند. درباره این آزمایش های غربالگری با پزشکتان صحبت کنید و سپس با کمک یک دیگر، بهترین روش را انتخاب کنید.
تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان کولون
با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی روزمره تان، می توانید خطر ابتلا به سرطان کولون را کاهش دهید. این تغییرات عبارتند از:
پیشگیری از ابتلا به سرطان کولون در افرادی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
بعضی از داروها خطر بروز پولیپ های پیش سرطانی و سرطان کولون را کاهش می دهند. برای مثال شواهدی وجود دارد که نشان می دهد استفاده منظم از آسپیرین یا داروهای شبه آسپیرین، خطر ابتلا به سرطان کولون و پولیپ های آن را کاهش خواهد داد. اما این مسئله که باید چه دوزی از دارو و به چه مدت استفاده شود تا خطر ابتلا به سرطان کولون را کاهش دهد، هنوز مشخص نیست. توجه داشته باشید که استفاده روزانه از آسپیرین خطراتی مانند خون ریزی و زخم دستگاه گوارش را ممکن است به همراه داشته باشد.
این گزینه ها معمولاً برای افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان کولون قرار دارند، توصیه می شود. شواهد کافی برای لزوم توصیه این دارو به افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان کولون نیستند، وجود ندارد.
اگر در معرض خطر ابتلا به سرطان کولون قرار دارید، عواملی که برای شما خطرساز هستند را با پزشک در میان بگذارید تا مشخص شود که آیا مصرف داروهای پیشگیرانه برای شما بی خطر هستند یا خیر.
پزشک ان برخی آزمایش های غربالگری را برای افرادی که هیچ گونه علائم و نشانه ای ندارند، به منظور تشخیص علائم اولیه سرطان کولون یا پولیپ های غیرسرطانی کولون، توصیه می کنند. شناسایی سرطان کولون در مراحل ابتدایی باعث می شود، نتیجه درمان بهتری حاصل شود. مشاهده شده است که غربالگری خطر مرگ ناشی از سرطان کولون را کاهش می دهد.
پزشکان به افرادی که در معرض خطر جدی برای ابتلا به سرطان کولون نیستند توصیه می کنند که آزمایش های غربالگری را در حدود 45 سالگی، آغاز کنند. اما افرادی که در معرض خطر بیش تری قرار دارند مانند آن هایی که سابقه ابتلا به سرطان در خانواده شان وجود دارد یا از نژاد آفریقایی-آمریکایی هستند، باید در سنین پایین تر تحت غربالگری قرار بگیرند.
انواع مختلفی از آزمایش های غربالگری وجود دارد که هر کدام فواید و ضررهای خاص خود را دارند. درباره همه این گزینه ها با پزشک مشورت کنید و با کمک یکدیگر بهترین گزینه را انتخاب کنید. در طی غربالگری با کولونوسکوپی، پولیپ ها در صورت وجود، برداشته خواهند شد و تبدیل به سرطان کولون نخواهند شد.
اگر علائم و نشانه ها حاکی از این باشد که ممکن است که فرد مبتلا به سرطان کولون شده باشید، پزشک یک یا تعدادی بیش تر از آزمایش های زیر را توصیه خواهد کرد:
اگر تشخیص داده شود که فردی به سرطان کولون مبتلا می باشد، پزشک آزمایش هایی را برای تعیین گستردگی سرطان (مرحله بیماری) توصیه خواهد کرد. دانستن مرحله بیماری به پزشک کمک می کند تا متوجه شود که چه نوع درمانی مؤثرتر است.
آزمایش های تعیین مرحله سرطان شامل سی تی اسکن از ناحیه شکم، لگن و قفسه سینه، می باشد. در بسیاری از موارد تا پس از انجام عمل های جراحی در ناحیه کولون، مرحله بیماری کاملاً قابل تشخیص نیست.
مرحله سرطان کولون با ارقام رومی 0 تا IV نمایش داده می شود. پایین ترین مرحله این سرطان، محدود به پوشش داخلی روده بزرگ است اما مرحله IV نوع پیشرفته آن محسوب می شود و به سایر قسمت های دیگر بدن نیز انتشار پیدا کرده است (متاستاز).
درمان هر شخص بستگی به وضعیت خاص او دارد، از جمله مواردی که در تعیین درمان در نظر گرفته می شود عبارتند از: ناحیه درگیر، سطح و مرحله بیماری و سایر بیماری های دیگری که فرد به آن ها مبتلا است.
درمان سرطان کولون، معمولاً شامل جراحی برای برداشتن ناحیه سرطانی می باشد. سایر روش های درمانی دیگر مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی نیز ممکن است توصیه شوند.
اگر توده سرطانی بسیار کوچک باشد، امکان دارد که پزشک روش های کم تهاجمی را برای جراحی توصیه کند. این روش ها عبارتند از:
اگر سرطان ناحیه وسیعی از کولون را درگیر کرده باشد، پزشک ممکن است انجام روش های زیر را توصیه خواهد کرد:
در صورت پیشرفت وسیع سرطان و ضعف کلی بدن، پزشک، جراحی را برای تسکین انسداد کولون یا سایر عارضه ها به منظور بهبود علائم، توصیه خواهد کرد. این جراحی باعث درمان سرطان نمی شود اما می تواند علائم و نشانه هایی مانند انسداد، خونریزی و درد را تسکین دهد.
در بعضی از موارد که سرطان تنها کبد یا ریه را درگیر کرده ولی وضعیت عمومی بدن خوب است، پزشک ممکن است که جراحی یا سایر درمان ها دیگر را برای از بین بردن سرطان، توصیه کند. انجام شیمی درمانی نیز ممکن است قبل یا بعد از این روش های درمانی، توصیه شود.
در شیمی درمانی با استفاده از داروها سلول های سرطانی از بین برده می شوند. در صورتی که ناحیه درگیر بزرگ باشد یا به غده های لنفاوی نیز منتشر شده باشد، شیمی درمانی پس از جراحی انجام خواهد شد. پس از شیمی درمانی، سلول های سرطانی باقیمانده در بدن از بین رفته و احتمال عود سرطان کاهش پیدا خواهد کرد.
همچنین شیمی درمانی ممکن است که قبل از عمل های جراحی، برای کوچک تر کردن سرطان انجام شود تا روند جراحی آسان تر شود.
از شیمی درمانی می توان در جهت تسکین علائمی که با جراحی رفع نشده اند یا به سایر قسمت های دیگر بدن نیز گسترش یافته اند، استفاده نمود. گاهی اوقات شیمی درمانی همراه با پرتودرمانی انجام می شود.
برای برخی از افراد مبتلا به سرطان کم خطر کولون در مرحله سوم، می توان دوره کوتاه تری از شیمی درمانی را نیز در نظر گرفت. این روش ممکن است عوارض جانبی ناشی از درما را در مقایسه با دوره معمول شیمی درمانی کاهش دهد و ممکن است به همان اندازه موثر باشد.
در پرتو درمانی از منابع انرژی قدرتمند مانند اشعه ایکس و پروتون ها برای کشتن سلول های سرطانی، استفاده می شود. همچنین ممکن است که پیش از عمل های جراحی، از پرتودرمانی جهت کوچک تر کردن تومور کمک گرفته شود و در نتیجه جراحی آسان تر شود.
زمانی که جراحی جزء گزینه های درمانی نباشد، پرتودرمانی را می توان به عنوان راهی برای تسکین علائمی مانند درد در نظر گرفت. گاهی پرتو درمانی همراه با شیمی درمانی انجام می شود.
درمان دارویی هدفمند بر روی نقاط خاصی از سلول های سرطانی تمرکز دارد. درمان دارویی هدفمند با اثر بر روی این نقاط، باعث مرگ سلول های سرطانی می شود .
این روش معمولاً در ترکیب با شیمی درمانی انجام می شود. درمان هدفمند معمولاً برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته، توصیه می شود.
ایمنی درمانی یک درمان دارویی است که در آن از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سرطان استفاده می شود. امکان دارد که سیستم ایمنی و دفاعی بدن نتواند با سرطان مقابله کند زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی تولید می کنند که باعث می شود سلول های دستگاه ایمنی قادر به شناسایی سلول های سرطانی نباشند. ایمنی درمانی با تداخل در این روند باعث می شود سیستم ایمنی سلول های سرطانی را شناسایی کرده و با آن ها مبارزه کند.
ایمنی درمانی معمولاً در سرطان های پیشرفته استفاده می شود. پزشک براساس شرایط بیمار ممکن است انجام ایمنی درمانی را توصیه کند.
مراقبت های تسکینی مراقبت های پزشکی ویژه ای هستند که بر تسکین درد و علائم جدی بیماری، تمرکز دارند. این نوع مراقبت توسط تیمی از پزشکان، پرستاران و متخصصان ویژه آموزش دیده که با شما، خانواده یا سایر پزشک های دیگر در ارتباط هستند، برای پشتیبانی های بیشتر که مکمل مراقبت های مداوم است، ارائه می گردد.
هدف تیم مراقبت های تسکینی، بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان و خانواده هایشان است. این نوع مراقبت در کنار گزینه های درمانی دیگر که ممکن است دریافت کنید، ارائه می شود.
هنگامی که این نوع مراقبت ها با سایر روش های درمانی دیگر ارائه شود، افراد مبتلا به سرطان احساس بهتری خواهند داشت.
تشخیص سرطان از نظر احساسی چالش برانگیز است. دیر یا زود افراد مبتلا یاد می گیرند تا خودشان را با این بیماری وفق دهند و سازگاری پیدا کنند. تا زمانی که یاد نگرفته اید چه کارهایی را باید انجام دهید، می توانید موارد زیر را امتحان کنید:
اگر از نظر پزشک مشکوک به سرطان کولون باشید او شما را به یک متخصص در زمینه درمان سرطان کولون، ارجاع خواهد داد.ممکن است که نیاز باشد تا به ملاقات متخصصین مختلفی بروید. این متخصصین عبارتند از:
به دلیل کوتاه بودن زمان ملاقات و تعداد بالای سوالات، بهتر است که کاملاً آماده به قرار ملاقات بروید. در این جا اطلاعاتی آورده شده است که به شما کمک می کند که چگونه حاضر شوید و بدانید که چه انتظاراتی باید از پزشک تان داشته باشید.
آگاه بودن از هر گونه محدودیت های قبل از قرار ملاقات. هنگام وقت گرفتن از پزشک، حتماً سوال کنید که آیا محدودیت خاصی مانند محدودیت در رژیم غذایی، هست که از قبل باید رعایت کنید؟
به همراه بردن یکی از اعضای خانواده یا دوستان. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعات در حین ملاقات با پزشک، بسیار دشوار است. شخص همراه تان می تواند اطلاعاتی که فراموش کرده اید یا جا انداخته اید را به خاطر بیاورد.
یادداشت کردن تمامی سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید.
سوالات اساسی که بهتر است از پزشک بپرسید عبارتند از:
علاوه یر سوالاتی که از قبل آماده کرده بودید، در صورت پیش آمدن هر گونه سوالی، فوراً آن را از پزشکتان بپرسید.
پزشکتان احتمالاً تعدادی سوال از شما خواهد پرسید.آماده بودن برای پاسخ دادن به آن ها زمان را برای پوشش سایر نکاتی که می خواهید با پزشکتان مطرح سازید، فراهم می کند.پزشک ممکن است که سوالات زیر را بپرسد:
