اگزالی پلاتین (نام تجاری: الوکساتین)، نوعی داروی شیمی درمانی و از دسته داروهای حاوی پلاتینوم می باشد. اگزالی پلاتین معمولاً در ترکیب با داروهای دیگر برای درمان انواع سرطان به خصوص سرطان کولورکتال (روده بزرگ و راست روده) استفاده می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف اگزالی پلاتین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام تجاری: الوکساتین
نام عمومی: اگزالی پلاتین
از داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) در درمان سرطان پیشرفته کولون و راست روده استفاده می شود. اگزالی پلاتین نوعی داروی شیمی درمانی است که حاوی پلاتین می باشد. این دارو رشد سلول های سرطانی را کند کرده یا متوقف می کند.
پیش از دریافت این دارو، دستورالعمل استفاده از آن را مطالعه نمایید و با پزشک خود درباره آن صحبت کنید.
داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) معمولاً به صورت داخل وریدی به بیماران تزریق می شود، تزریق دارو باید حداقل دو ساعت به طول بیانجامد. این دارو معمولاً هر دو هفته یکبار همراه با داروهای دیگری (برای مثال 5-فلوئوراسیل و لوکوورین) تزریق می شود. دوز دارو بر اساس شرایط پزشکی فرد، اندازه بدن و میزان پاسخ دهی او به درمان تعیین خواهد شد.
اسهال، تغییر حس چشایی، زخم های دهانی، خونریزی از بینی، خستگی، سردرد، سرگیجه یا دشواری در خوابیدن می توانند از عوارض جانبی داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) باشند. حالت تهوع و استفراغ نیز از عوارض جانبی اگزالی پلاتین است که ممکن است در برخی از بیماران شدیدتر باشد. پزشک ممکن است برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ، دارو هایی را نیز تجویز کند. مصرف وعده های غذایی کم حجم، نخوردن غذا پیش از درمان یا کم کردن فعالیت های جسمی، می توانند از بروز این عوارض جلوگیری کنند. در صورت تشدید یا تداوم هر یک از این علائم فوراً پزشک معالج یا پزشک داروخانه را مطلع سازید.
ریزش موقتی مو نیز ممکن است به ندرت اتفاق بیفتد که البته معمولاً پس از پایان درمان، رشد طبیعی موها باز خواهد گشت.
به خاطر داشته باشید پزشک معالجتان داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) را برای شما تجویز کرده است چرا که بر این باور است که منافع این دارو از عوارض آن بیشتر است. بیشتر افراد با مصرف این دارو دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت مشاهده هر یک از عوارض جانبی جدی زیر، فوراً پزشک خود را مطلع سازید: درد / قرمزی / تورم در محل تزریق، کبودی / خون ریزی آسان و یا غیرطبیعی، تغییرات روانی / خلقی (برای مثال افسردگی)، علائم کاهش شدید آب بدن (برای مثال کاهش حجم ادرار، افزایش تشنگی، خشکی دهان)، درد / حساسیت به لمس یا فشار / ضعف / گرفتگی عضلانی، نشانه های مشکلات کلیوی (مانند تغییر حجم ادرار)، درد / قرمزی / تورم بازوها / ساق پا، درد در کشاله ران / ماهیچه ساق پا.
گاهی داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) بر روی عملکرد سیستم عصبی نیز اثر می گذارد (نوروپاتی محیطی). در صورت مشاهده علائمی همچون حساسیت نسبت به سرما، اختلال تنفس / تکلم / بلع، انقباض فک، احساس غیر عادی در زبان، درد چشم، فشار در قفسه سینه، بی حسی / سوزن سوزن شدن / احساس خواب رفتگی در دست ها / پاها / دهان / گلو حتماً به پزشک مراجعه کنید.
با پرهیز از مصرف نوشیدنی های سرد و یخ و پوشیدن لباس های گرم، می توان شدت بروز این مشکلات عصبی را کاهش داد. در صورت مختل شدن فعالیت های روزمره (برای مثال راه رفتن، نوشتن، خوردن) در نتیجه عارضه های عصبی، فوراً باید پزشک را در جریان قرار داد.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی از جمله سرگیجه شدید، غش کردن، ضربان قلب تند / نامنظم، سرفه خشک، تنگی نفس، درد قفسه سینه، مدفوع سیاه، استفراغ شبیه به تفاله های قهوه، تغییرات بینایی (مانند تاری دید، از دست دادن موقت بینایی)، تشنج و گیجی ناگهانی، باید بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه نمایید.
داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) می تواند قدرت بدن را در مقابل عفونت ها کاهش دهد. در صورت مشاهده هر یک از نشانه های عفونت مانند تب، لرز یا گلو درد مداوم، فوراً پزشک را مطلع سازید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون عارضه های پوستی، خارش / تورم (به خصوص صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی فوراً با پزشک تماس بگیرید.
موارد مذکور تمام عوارض جانبی این دارو را در بر نمی گیرد، در صورت مشاهده هر گونه عارضه دیگری حتماً با پزشک یا پزشک داروخانه تماس بگیرید.
پیش از مصرف داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین)، در صورت حساسیت به آن یا سایر محصولات حاوی پلاتین (برای مثال سیس پلاتین، کربوپلاتین) یا هرگونه آلرژی دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش از شروع مصرف این دارو، پزشک معالج یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص ابتلا به مشکلات کلیوی، اختلالات خونی، مشکلات مغز استخوان و اختلالات عصبی مطلع سازید.
اگزالی پلاتین می تواند باعث ایجاد عارضه ای بر روی قلب شود (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت ممکن است منجر به تند شدن / نامنظم شدن شدید ضربان قلب و سایر علائم مانند (سرگیجه شدید و غش کردن) شود که نیاز به امدادهای فوری پزشکی دارد.
در صورتی که داروهای خاصی مصرف می کنید و یا به یکی از بیماری های زیر مبتلا هستید، خطر ابتلا به طولانی شدن QT، افزایش پیدا خواهد کرد: برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، کند شدن ضربان قلب)، داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات قلبی به خصوص (طولانی شدن QT در الکتروکاردیوگرام، ایست ناگهانی قلب).
کاهش سطح منیزیم یا پتاسیم خون نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش خواهد داد. همچنین این خطر با مصرف داروهای خاصی (مانند داروهای ادرار آور) و یا عارضه هایی مانند تعریق، اسهال و استفراغ نیز افزایش پیدا خواهد کرد. درمورد مصرف ایمن اگزالی پلاتین با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
بدون موافقت پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) خودداری کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی یا آسیب دیدگی، در هنگام کار با اشیای تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کرده و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید.
افراد مسن تر نسبت به عوارض جانبی این دارو مخصوصاً اسهال، از دست دادن مقادیر زیاد آب و پتاسیم بدن، کاهش گلبول های سفید خون، خستگی، غش کردن و طولانی شدن QT، حساس تر هستند.
این دارو همچنین بر باروری زنان و مردان نیز موثر خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک صحبت کنید.
در صورتی که باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، پزشکتان را مطلع سازید. هنگامی که در حال مصرف اگزالی پلاتین هستید، نباید باردار شوید زیرا این دارو می تواند به جنین آسیب وارد کند. بنابراین پیش از شروع مصرف این دارو دادن تست بارداری ضروری است. زنانی که در سن باروری قرار دارند حین مصرف این دارو و ۹ ماه پس از مصرف آخرین دوز این دارو، باید از روش های کنترل بارداری استفاده کنند و در صورتی که مرد هستید و همسرتان باردار هست و یا در سن باروری قرار دارد، در حین مصرف این دارو و 6 ماه پس از اتمام آن، از روش های پیشگیرانه استفاده کنید. اگر زنی قصد بارداری داشته باشد و یا فکر می کند که باردار است، باید فوراً پزشکش را مطلع سازد.
هنوز مشخص نشده است که داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین) می تواند وارد شیر مادر شود یا خیر. به دلیل خطرات احتمالی که برای جنین وجود دارد، شیردهی در هنگام مصرف این دارو و ۳ ماه پس از اتمام درمان، توصیه نخواهد شد. پیش از شیردهی با پزشکتان مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی الوکساتین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که با دارو الوکساتین (اگزالی پلاتین)، تداخل دارویی ایجاد می کنند عبارتند از: آمینوگلوکوزیدها (برای مثال جنتامایسین، آمیکاسین)، آمفوتریسین بی، نالیدیکسیک اسید، داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (برای مثال ایبوپروفن)، تاکرولیموس.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. سایر علائم سوء مصرف این دارو عبارتند از: استفراغ شدید، درد در قفسه سینه، تنگی نفس، خس خس سینه، ضربان قلب بسیار آهسته، بی حسی / سوزن سوزن شدن بازوها / ساق پا.
از انجام منظم تست های آزمایشگاهی و پزشکی (برای مثال شمارش کامل سلول های خونی، تست های عملکرد کبدی و کلیوی) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می تواند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشکتان مشورت کنید.
استفاده منظم و طبق تجویز پرشک داروی الوکساتین (اگزالی پلاتین)، بسیار حائز اهمیت است. اگر مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، با پزشکتان تماس بگیرید تا یک برنامه دارویی جدید را برایتان تنظیم کند.
ویال های باز نشده داروی الوکساتین را در دمای اتاق (بین 20 الی 25 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. فرم آماده تزریق این دارو را نهایتا تا 6 ساعت می توان در دمای اتاق (بین 20 الی 25 درجه سانتی گراد) و به مدت 24 ساعت می توان در یخچال (بین 2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کرد.