سرطان کیسه صفرا، یکی از سرطان های بسیار نادری است که طی آن سلول های بدخیم (سرطانی) در بافت های کیسه صفرا تشکیل می شوند. در ادامه، اطلاعاتی در مورد علائم و علل بروز سرطان کیسه صفرا، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
سرطان کیسه صفرا نوعی سرطان است که از داخل کیسه صفرا آغاز می شود. کیسه صفرا اندام کوچک و گلابی شکلی است که در قسمت راست شکم و درست در زیر کبد قرار دارد. کیسه صفرا، مایع گوارشی تولید شده توسط کبد (که صفرا نام دارد) را ذخیره می کند.
سرطان کیسه صفرا شیوع زیادی ندارد. در صورتی که سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه شناسایی شود، شانس درمان آن بسیار زیاد است. ولی در بسیاری از موارد سرطان کیسه صفرا در مرحله پیشرفته، یعنی زمانی که علائم شدید شده است، شناسایی می شود. تشخیص سرطان کیسه صفرا به دلیل این که علائم و نشانه های اختصاصی ندارد دشوار می باشد؛ طبیعت نسبتاً پنهان کیسه صفرا، شرایط رشد سرطان کیسه صفرا را بدون اینکه به راحتی بررسی شود را آسان تر کرده است.
علائم و نشانه های سرطان کیسه صفرا عبارتند از:
در صورت مشاهده علائم و نشانه های نگران کننده، به پزشک مراجعه کنید.
دلیل بروز سرطان کیسه صفرا مشخص نیست؛ پزشکان می دانند سرطان کیسه صفرا زمانی رخ می دهد که در دی ان ای (DNA) سلول های سالم کیسه صفرا تغییر (جهش) ایجاد شود. DNA سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول دستوراتی می دهد. تغییر DNA سلول باعث می شود که وقتی سلول های دیگر به طور عادی می میرند، سلول تغییر یافته از کنترل خارج شده و به حیات خود ادامه دهد. از تجمع سلول های تغییر یافته تومور تشکیل شده و می تواند خارج از کیسه صفرا رشد و به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا کند.
در اکثر موارد منشأ سرطان کیسه صفرا از سلول های غده ای است که سطح داخلی کیسه صفرا را پوشانده اند. اگر منشأ سرطان کیسه صفرا از این نوع سلول ها باشد، آدنوکارسینوما نام دارد.
عواملی که می توانند خطر سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند عبارتند از:
آزمایش و روش هایی که برای تشخیص سرطان کیسه صفرا استفاده می شوند عبارتند از:
پزشک به محض تشخیص سرطان کیسه صفرا، تلاش می کند تا میزان پیشرفت سرطان را تعیین کند. تعیین مرحله ی سرطان کیسه صفرا به تعیین گزینه های درمانی کمک می کند.
برای تشخیص مرحله ی سرطان کیسه صفرا از آزمایش ها و روش های زیر استفاده می شود:
پزشک از اطلاعات حاصل از این ارزیابی ها برای تعیین مرحله ی سرطان استفاده می کند. مراحل سرطان کیسه صفرا از 0 تا 4 متفاوت است. مراحل اولیه نشان دهنده سرطانی است که محدود به کیسه صفرا می باشد. مراحل بعدی سرطان پیشرفته تری را نشان می دهد که رشد و اندام های مجاور را درگیر کرده و یا به مناطق دیگر بدن گسترش یافته است.
گزینه های پیش رو برای درمان، به مرحله ی سرطان، سلامت عمومی و اولویت های بیمار بستگی دارد.
هدف اولیه ی درمان جراحی و برداشتن تومور سرطانی است اما اگر این امر امکان پذیر نباشد، می توان از سایر روش ها برای کنترل بیماری و حفظ راحتی بیمار تا حد ممکن کمک گرفت.
هنگام ابتلا به مراحل اولیه سرطان صفرا، جراحی یکی از گزینه های پیش رو است. که شامل:
اگر سرطان کیسه صفرا محدود بوده و با جراحی کاملاً برطرف می شود، ممکن است نیازی به درمان های اضافی نباشد. اگر خطر باقی ماندن سلول های سرطانی بعد از جراحی وجود داشته باشد، پزشک، انجام شیمی درمانی یا سایر روش های درمانی را به فرد توصیه می کند.
در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول های در حال رشد سریع، از جمله سلول های سرطانی استفاده می شود. شیمی درمانی می تواند از طریق وریدی، به صورت خوراکی یا هر دو انجام شود.
اگر خطر باقی ماندن برخی سلول های سرطانی کیسه صفرا وجود داشته باشد، ممکن است توصیه به شیمی درمانی شود. اگر جراحی جزو گزینه های موجود نباشد، می توان از شیمی درمانی برای کنترل سرطان نیز استفاده نمود.
در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. پرتوهای انرژی از دستگاهی خارج می شود که هنگام خوابیدن روی تخت درمانی به دور شخص حرکت می کند.
اگر توده سرطانی به طور کامل با جراحی برداشته نشود، گاهی پس از جراحی، انجام ترکیبی از پرتودرمانی با شیمی درمانی توصیه می شود. همچنین در صورتی که جراحی جزء گزینه های موجود نباشد، پرتودرمانی می تواند سرطان کیسه صفرا را که باعث درد شده کنترل کند.
درمان های دارویی هدفمند روی نقاط ضعف خاص موجود در سلولهای سرطانی متمرکز می باشند. با آسیب به این نقاط ضعف، درمان های دارویی هدفمند می توانند سلول های سرطانی را از بین ببرند. داروهای هدفمند گزینه ای برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته کیسه صفرا می باشد.
سلول های سرطانی آزمایش می شوند تا مشخص شود کدام داروهای هدف بیشتر به کمک شخص می آیند.
ایمونوتراپی یک درمان دارویی است که به سیستم ایمنی بدن شخص کمک کرده تا با سرطان مقابله کند. سیستم ایمنی بدن علیه بیماری مبارزه می کند اما امکان دارد به سرطان حمله نکند زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی تولید می کنند که تشخیص آن ها را برای سلول های سیستم ایمنی دشوار می کند. ایمنی درمانی با تداخل در این روند باعث شناسایی این سلول های توسط سیستم ایمنی می شود.
ایمنی درمانی می تواند یک گزینه برای درمان سرطان پیشرفته کیسه صفرا باشد.
کنار آمدن با تشخیص سرطان کیسه صفرا می تواند به شدت دشوار باشد؛ برخی از راهکارها برای کنار آمدن با سرطان کیسه صفرا عبارتند از:
اگر علائم یا نشانه های نگران کننده دارید با ملاقات با پزشک خانواده شروع کنید.
اگر پزشک شما احتمال ابتلا به سرطان کیسه صفرا را بدهد، به یک متخصص ارجاع داده می شوید ، مانند:
از آنجا که قرارها معمولاً کوتاه هستند و از آنجا که اطلاعات زیادی برای بحث وجود دارد، بهتر است آماده شوید. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به آمادگی هنگام ویزیت پزشک، و انتظاراتی که از پزشک دارید، آورده شده است.
در صورت اتمام زمان ، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین لیست کنید. در مورد سرطان کیسه صفرا، برخی از سوالات اساسی که بهتر است از پزشک بپرسید شامل موارد زیر است:
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شخص می پرسد. آمادگی برای پاسخ به سوالات در زمان ویزیت صرفه جویی خواهد کرد. پزشک سوالاتی می پرسد که معمولاً شامل: