سرطان کیسه صفرا

Gallbladder Cancer

سرطان کیسه صفرا، یکی از سرطان های بسیار نادری است که طی آن سلول های بدخیم (سرطانی) در بافت های کیسه صفرا تشکیل می شوند. در ادامه، اطلاعاتی در مورد علائم و علل بروز سرطان کیسه صفرا، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.

نگاه کلی

سرطان کیسه صفرا نوعی سرطان است که از داخل کیسه صفرا آغاز می شود. کیسه صفرا اندام کوچک و گلابی شکلی است که در قسمت راست شکم و درست در زیر کبد قرار دارد. کیسه صفرا، مایع گوارشی تولید شده توسط کبد (که صفرا نام دارد) را ذخیره می‌کند.

سرطان کیسه صفرا شیوع زیادی ندارد. در صورتی‌که سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه شناسایی شود، شانس درمان آن بسیار زیاد است. ولی در بسیاری از موارد سرطان کیسه صفرا در مرحله پیشرفته، یعنی زمانی که علائم شدید شده است، شناسایی می‌شود. تشخیص سرطان کیسه صفرا به دلیل این که علائم و نشانه‌های اختصاصی ندارد دشوار می باشد؛ طبیعت نسبتاً پنهان کیسه صفرا، شرایط رشد سرطان کیسه صفرا را بدون اینکه به راحتی بررسی شود را آسان‌تر کرده است.

سرطان کیسه صفرا

علائم

علائم و نشانه های سرطان کیسه صفرا عبارتند از:

  • درد شکم، به ویژه در قسمت فوقانی سمت راست شکم
  • نفخ در شکم
  • کاهش وزن بدون دلیل
  • زردی پوست و سفیدی چشم (زردی)

علائم سرطان کیسه صفرا

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده علائم و نشانه های نگران کننده، به پزشک مراجعه کنید.

علل بیماری

دلیل بروز سرطان کیسه صفرا مشخص نیست؛ پزشکان می دانند سرطان کیسه صفرا زمانی رخ می دهد که در دی ان ای (DNA) سلول های سالم کیسه صفرا تغییر (جهش) ایجاد شود. DNA سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول دستوراتی می دهد. تغییر DNA سلول باعث می شود که وقتی سلول های دیگر به طور عادی می میرند، سلول تغییر یافته از کنترل خارج شده و به حیات خود ادامه دهد. از تجمع سلول های تغییر یافته تومور تشکیل شده و می تواند خارج از کیسه صفرا رشد و به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا کند.

در اکثر موارد منشأ سرطان کیسه صفرا از سلول های غده ای است که سطح داخلی کیسه صفرا را پوشانده اند. اگر منشأ سرطان کیسه صفرا از این نوع سلول ها باشد، آدنوکارسینوما نام دارد.

عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)

عواملی که می توانند خطر سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند عبارتند از:

  • جنسیت. سرطان کیسه صفرا بیشتر در خانم ها دیده می شود.
  • سن. خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا با افزایش سن بالا می رود.
  • سابقه سنگ کیسه صفرا. سرطان کیسه صفرا در افرادی که سابقه ی سنگ کیسه صفرا دارند بیشتر شایع است. با این حال، توجه داشته باشید لزوماً این افراد دچار سرطان کیسه صفرا نمی شوند.
  • سایر بیماری ها و اختلالات کیسه صفرا. سایر بیماری های کیسه صفرا که می تواند خطر سرطان کیسه صفرا را افزایش دهد شامل پولیپ، التهاب مزمن و عفونت می باشد.
  • التهاب مجاری صفراوی. کلانژیت اسکلروزان اولیه، که باعث التهاب مجرای تخلیه صفرا از کیسه صفرا و کبد می شود، خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می دهد.

عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها) سرطان کیسه صفرا

تشخیص

آزمایش و روش هایی که برای تشخیص سرطان کیسه صفرا استفاده می شوند عبارتند از:

  • آزمایش خون. آزمایش خون به منظور ارزیابی عملکرد کبد به پزشک کمک می کند علت بروز علائم را مشخص کند.
  • عکس برداری از کیسه صفرا. آزمایش های تصویربرداری که می توانند تصاویری از کیسه صفرا ایجاد کنند شامل سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) می باشند.

تشخیص سرطان کیسه صفرا

تشخیص میزان پیشرفت سرطان کیسه صفرا

پزشک به محض تشخیص سرطان کیسه صفرا، تلاش می کند تا میزان پیشرفت سرطان را تعیین کند. تعیین مرحله ی سرطان کیسه صفرا به تعیین گزینه های درمانی کمک می کند.

برای تشخیص مرحله ی سرطان کیسه صفرا از آزمایش ها و روش های زیر استفاده می شود:

  • جراحی تشخیصی. پزشک امکان دارد برای بررسی علائم گسترش سرطان کیسه صفرا جراحی را پیشنهاد کند. جراح در فرایندی به نام لاپاروسکوپی در شکم شکافی ایجاد کرده و دوربین کوچکی را وارد می کند. دوربین به جراح اجازه می دهد اندام های اطراف کیسه صفرا را برای مشاهده ی علامت گسترش سرطان بررسی کند.
  • تست بررسی مجرای صفراوی. گاهی پزشک روش های تصویربرداری به کمک تزریق رنگ به مجرای صفرا را پیشنهاد می کند. پس از تزریق رنگ، تصاویری گرفته می شود که در این تصاویر، قسمت هایی که رنگ به آن وارد شده است مشخص می شود. به کمک این روش می توان انسداد مجرای صفرا را تشخیص داد. از این روش های تصویربرداری می توان به کلانژیوگرافی رزونانس مغناطیسی و کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک (ERCP) اشاره نمود.
  • تصویربرداری. برای اکثر افراد مبتلا به سرطان کیسه صفرا به منظور تشخیص گسترش یا عدم گسترش سرطان اسکن های مختلفی انجام می شود. این که چه روشی برای تصویربرداری مناسب است به شرایط بیمار بستگی دارد. از جمله روش های معمول می توان به سی تی اسکن قفسه ی سینه و شکم، سونوگرافی و ام آر آی اشاره کرد.

پزشک از اطلاعات حاصل از این ارزیابی ها برای تعیین مرحله ی سرطان استفاده می کند. مراحل سرطان کیسه صفرا از 0 تا 4 متفاوت است. مراحل اولیه نشان دهنده سرطانی است که محدود به کیسه صفرا می باشد. مراحل بعدی سرطان پیشرفته تری را نشان می دهد که رشد و اندام های مجاور را درگیر کرده و یا به مناطق دیگر بدن گسترش یافته است.

درمان

گزینه های پیش رو برای درمان، به مرحله ی سرطان، سلامت عمومی و اولویت های بیمار بستگی دارد.

هدف اولیه ی درمان جراحی و برداشتن تومور سرطانی است اما اگر این امر امکان پذیر نباشد، می توان از سایر روش ها برای کنترل بیماری و حفظ راحتی بیمار تا حد ممکن کمک گرفت.

جراحی در مراحل اولیه سرطان کیسه صفرا

هنگام ابتلا به مراحل اولیه سرطان صفرا، جراحی یکی از گزینه های پیش رو است. که شامل:

  • برداشتن کیسه صفرا. درصورتی که سرطان در مرحله ی اولیه و محدود به کیسه صفرا باشد، می توان به کمک جراحی کیسه صفرا را برداشت (کوله سیستکتومی).
  • برداشتن کیسه صفرا و بخشی از کبد. اگر سرطان از کیسه صفرا به کبد سرایت کرده باشد، می توان به کمک جراحی، کیسه صفرا و قسمتی از کبد و مجرای صفرا را که اطراف کیسه صفرا را احاطه کرده برداشت.

اگر سرطان کیسه صفرا محدود بوده و با جراحی کاملاً برطرف می شود، ممکن است نیازی به درمان های اضافی نباشد. اگر خطر باقی ماندن سلول های سرطانی بعد از جراحی وجود داشته باشد، پزشک، انجام شیمی درمانی یا سایر روش های درمانی را به فرد توصیه می کند.

شیمی درمانی

در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول های در حال رشد سریع، از جمله سلول های سرطانی استفاده می شود. شیمی درمانی می تواند از طریق وریدی، به صورت خوراکی یا هر دو انجام شود.

اگر خطر باقی ماندن برخی سلول های سرطانی کیسه صفرا وجود داشته باشد، ممکن است توصیه به شیمی درمانی شود. اگر جراحی جزو گزینه های موجود نباشد، می توان از شیمی درمانی برای کنترل سرطان نیز استفاده نمود.

پرتو درمانی

در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. پرتوهای انرژی از دستگاهی خارج می شود که هنگام خوابیدن روی تخت درمانی به دور شخص حرکت می کند.

اگر توده سرطانی به طور کامل با جراحی برداشته نشود، گاهی پس از جراحی، انجام ترکیبی از پرتودرمانی با شیمی درمانی توصیه می شود. همچنین در صورتی که جراحی جزء گزینه های موجود نباشد، پرتودرمانی می تواند سرطان کیسه صفرا را که باعث درد شده کنترل کند.

درمان دارویی هدفمند

درمان های دارویی هدفمند روی نقاط ضعف خاص موجود در سلولهای سرطانی متمرکز می باشند. با آسیب به این نقاط ضعف، درمان های دارویی هدفمند می توانند سلول های سرطانی را از بین ببرند. داروهای هدفمند گزینه ای برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته کیسه صفرا می باشد.

سلول های سرطانی آزمایش می شوند تا مشخص شود کدام داروهای هدف بیشتر به کمک شخص می آیند.

ایمونوتراپی (ایمنی درمانی)

ایمونوتراپی یک درمان دارویی است که به سیستم ایمنی بدن شخص کمک کرده تا با سرطان مقابله کند. سیستم ایمنی بدن علیه بیماری مبارزه می کند اما امکان دارد به سرطان حمله نکند زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی تولید می کنند که تشخیص آن ها را برای سلول های سیستم ایمنی دشوار می کند. ایمنی درمانی با تداخل در این روند باعث شناسایی این سلول های توسط سیستم ایمنی می شود.

ایمنی درمانی می تواند یک گزینه برای درمان سرطان پیشرفته کیسه صفرا باشد.

راهکارهایی برای کنار آمدن با بیماری

کنار آمدن با تشخیص سرطان کیسه صفرا می تواند به شدت دشوار باشد؛ برخی از راهکارها برای کنار آمدن با سرطان کیسه صفرا عبارتند از:

  • سوالات خود را درباره این بیماری بپرسید. سوالاتی در ارتباط با سرطان خود بنویسید. این سوالات را در معاینه بعدی خود بپرسید. همچنین منابع معتبری را که می توانید اطلاعات بیشتری در آن کسب کنید از پزشک خود بخواهید.
  • اطلاعات بیشتر در مورد سرطان کیسه صفرا و گزینه های درمانی، به فرد در تصمیم گیری کمک می کند.
  • با دوستان و خانواده در ارتباط باشید. تشخیص سرطان می تواند برای دوستان و خانواده نیز استرس زا باشد. سعی کنید آنها را درجریان این موارد قرار دهید.
  • خواسته های پزشکی خود را بنویسید. برای اطمینان از شناخته شدن و احترام به خواسته های خود گام بردارید. از پزشک خود در مورد روش های پیش رو سوال کنید.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

اگر علائم یا نشانه های نگران کننده دارید با ملاقات با پزشک خانواده شروع کنید.

اگر پزشک شما احتمال ابتلا به سرطان کیسه صفرا را بدهد، به یک متخصص ارجاع داده می شوید ، مانند:

  • پزشکی که در درمان بیماری های گوارشی تخصص دارد (متخصص گوارش)
  • جراحی که کبد یا کیسه صفرا را عمل می کند
  • پزشکی که در زمینه درمان سرطان تخصص دارد (آنکولوژیست)

از آنجا که قرارها معمولاً کوتاه هستند و از آنجا که اطلاعات زیادی برای بحث وجود دارد، بهتر است آماده شوید. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به آمادگی هنگام ویزیت پزشک، و انتظاراتی که از پزشک دارید، آورده شده است.

آن چه می توانید انجام دهید

  • از هرگونه محدودیت قبل از قرار ویزیت آگاه باشید. در زمان تعیین وقت، حتماً درباره کارهای لازم قبل از زمان ویزیت سوال کنید، مانند محدود کردن رژیم غذایی.
  • علائم خود را بنویسید، حتی آن دسته که به نظر ربطی به بیماری ندارند.
  • اطلاعات شخصی مهم، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را بنویسید.
  • لیستی از تمام داروها و همچنین ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
  • یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را جهت به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات همراه خود داشته باشید زیرا امکان دارد چیزی را فراموش کرده باشید.
  • سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید.

در صورت اتمام زمان ، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین لیست کنید. در مورد سرطان کیسه صفرا، برخی از سوالات اساسی که بهتر است از پزشک بپرسید شامل موارد زیر است:

  • مراحل سرطان کیسه صفرا چیست؟
  • آیا می توانید گزارش آسیب شناسی را برای من توضیح دهید؟ آیا می توانم کپی گزارش آسیب شناسی خود را داشته باشم؟
  • آیا به آزمایشات بیشتری احتیاج دارم؟
  • گزینه های درمانی برای سرطان کیسه صفرا چیست؟
  • مزایا و خطرات هر گزینه درمانی چیست؟
  • چه گزینه های درمانی دیگری وجود دارد؟
  • توصیه به اطرافیان بیمار چیست؟
  • آیا باید دوباره به متخصص مراجعه کنم؟ هزینه ویزیت چقدر است و آیا بیمه آن را پوشش می دهد؟
  • چه مجله ها و بروشورهایی در دسترس هستند؟ چه سایت هایی را برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می دهید؟

علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.

از پزشک چه انتظاری می رود

پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شخص می پرسد. آمادگی برای پاسخ به سوالات در زمان ویزیت صرفه جویی خواهد کرد. پزشک سوالاتی می پرسد که معمولاً شامل:

  • چه زمانی برای اولین بار علائم را تجربه کردید؟
  • آیا علائم مداوم یا گاه به گاه بوده است؟
  • شدت علائم چقدر است؟
  • چه مواردی، علائم را بهبود می بخشد؟
  • که اگر چیزی وجود داشته باشد، علائم را بدتر می کند؟
ثبت دیدگاه دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید.
ارسال
دیدگاه ها
مشاوره