نیتروگلیسرین (نام تجاری: نیتروستات)، که به قرص زیرزبانی نیز شناخته می شود، از داروهای مورد استفاده در حمله های قلبی و گشادکننده عروق می باشد که از بروز درد قفسه سینه (آنژین صدری) جلوگیری می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف نیتروگلیسرین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: نیتروگلیسیرین
نام تجاری: نیتروستات
از قرص های نیتروگلیسیرین برای جلوگیری از درد قفسه سینه (آنژین) در افراد مبتلا به بیماری قلبی خاص مثل بیماری عروق کرونر استفاده می شود.
این دارو متعلق به دسته ای از داروها است که به نیترات ها معروف هستند. آنژین زمانی اتفاق می افتد که عضله قلب، خون کافی دریافت نکند.
عملکرد این دارو با شل کردن و بزرگ کردن رگ های خونی بوده و بنابراین خون می تواند راحت تر به قلب جریان یابد. این دارو علاج قطعی درد قفسه سینه نمی باشد و باید حتما به پزشک مراجعه کرد.
همچنین قرار نیست این دارو دقیقاً قبل از فعالیتهای بدنی (مانند ورزش، فعالیت جنسی) برای جلوگیری از درد قفسه سینه مصرف شود. ممکن است در این شرایط به داروهای دیگری هم نیاز باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.
نیتروگلیسرین به صورت خوراکی و معمولاً 3 تا 4 بار در روز یا طبق دستور پزشک در ساعات مشخصی مصرف شود، از تغییر سرخود میزان و زمان مصرف دارو خودداری کنید، مگر اینکه با تجویز پزشک باشند. دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ به درمان است.
هرکدام از اشکال این دارو نحوه مصرف متفاوتی دارد. شکل قرص خوراکی نیتروگلیسرین را کامل ببلعید و یا کپسول ها یا نجویید. با این کار همه دارو را به یک باره آزاد کرده و خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.
بیشترین اثربخشی دارو طی مصرف منظم آن حاصل می شود. بدون مشورت با پزشک خود مصرف این دارو را قطع نکنید. برخی داروها ممکن است با قطع مصرف به طور ناگهانی شرایط بیمار بدتر شود و باید مقدار دارو به تدریج کاهش یابد.
اگرچه بعید است، اما وقتی نیتروگلیسرین برای مدت طولانی استفاده می شود، ممکن است به همان خوبی عمل نکند و نیازمند تنظیم مجدد دوز باشد.
اگر اثر این دارو متوقف شد، به پزشک خود اطلاع دهید (به عنوان مثال، درد قفسه سینه شما بدتر شده باشد یا بیشتر اتفاق بیوفتاد).
پیش از سازگاری بدن با نیتروگلیسرین، سردرد، سرگیجه، سبکی سر، حالت تهوع و گرگرفتگی ایجاد می شود. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، سریعاً به پزشک یا داروساز خود بگویید.
سردرد اغلب نشانه اثر این دارو است. پزشک برای درمان سردرد مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن، آسپیرین توصیه می کند. در صورت ادامه یا شدید شدن سردرد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر ،هنگامی که از حالت دراز کشیده یا نشسته بلند میشوید مراقب باشید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف نیتروگلیسرین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی: ضعف، ضربان قلب سریع / نامنظم / ضربان قلب بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی نیتروگلیسرین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف قرص نیتروگلیسرین، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، مانند حساسیت به ایزوسورباید مونونیترات پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف نیتروگلیسرین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: آسیب دیدگی اخیر سر، گرفتگی مکرر معده / مدفوع آبکی / اسهال شدید (پر کاری دستگاه گوارش)، عدم جذب مناسب مواد مغذی (سوجذب)، کم خونی، فشار خون پایین، از دست دادن بیش از حد آب بدن (دهیدراتاسیون)، سایر مشکلات قلبی (مانند حمله قلبی اخیر) مطلع سازید.
نیتروگلیسرین ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن نسبت به عوارض جانبی نیتروگلیسرین حساسیت بیشتری نشان می دهند، مخصوصا سرگیجه و سبکی سر را زیاد می کند که خطر افتادن و صدمه دیدن بیشتر می شود.
در دوران بارداری، نیتروگلیسرین باید فقط در صورت نیاز استفاده شود. خطرات و فواید را با پزشک خود در میان بگذارید.
انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست و ممکن است به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی نیتروگلیسیرین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولاتی که با نیتروگلیسرین تداخل دارد عبارت است از: داروهایی که برای درمان اختلال نعوظ-ED یا فشار خون ریوی استفاده می شوند (مانند سیلدنافیل، تادالافیل)، داروهای خاص برای درمان سردردهای میگرنی (آلکالوئیدهای ارگوت مانند ارگوتامین)، ریوسیگوات. این دارو می تواند بر روی نتایج برخی تست های آزمایشگاهی و پزشکی (از جمله سطح کلسترول خون) اثر گذاشته و احتمالا منجر به کاذب شدن نتیجه آزمایش می شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
علائم مصرف بیش از حد شامل: ضربان قلب آهسته، تغییرات بینایی، حالت تهوع / استفراغ شدید، تعریق، احساس سرما، حالت خیسی پوست، تغییر رنگ و کبودی انگشتان دست / پا / لب می باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تست های ازمایشگاهی و پزشکی (مانند کنترل فشار خون) باید به صورت دوره ای انجام شود تا پیشرفت شما بررسی و عوارض جانبی کنترل شود. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.
تغییر شیوه زندگی مانند تغییر رژیم غذایی، ورزش و قطع سیگار به عملکرد بهتر این دارو کمک می کند. با دکترخود در ارتباط با سبک زندگی سالم مشورت کنید
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای اتاق (بین 15 الی 30 درجه سانتیگراد) دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.