انوکساپارین

انوکساپارین (نام تجاری: لوونوکس)، از داروهای خانواده هپارین است که با جلوگیری از انعقاد و تشکیل لخته خون از به پیشگیری از بروز عارضه هایی همچون ترومبوز ورید عمقی، امبولی ریوی و سکته قلبی کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف انوکساپارین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی : انوکساپارین سدیم

نام تجاری : لوونوکس

موارد مصرف انوکساپارین

از انوکساپارین در پیشگیری و درمان انعقاد غیر طبیعی خون استفاده می شود که باعث کاهش خطر سکته مغزی یا حمله قلبی می شود. این دارو با کاهش فعالیت پروتئین های منعقد کننده خون به تسهیل جریان خون کمک می کند. انوکساپارین از دسته داروهای ضد انعقادی می باشد که به آن "رقیق کننده خون" نیز گفته می شود. این دارو نوعی هپارین است.

شرایطی که خطر ابتلا به لخته های خون را افزایش می دهد عبارتند از انجام انواع خاصی از جراحی ها (مانند تعویض مفصل زانو یا لگن و جراحی های شکمی)، بی تحرک بودن برای مدت طولانی، انواع خاصی از حمله قلبی و نوع خاصی از درد قفسه سینه به نام آنژین ناپایدار. در برخی از شرایط پزشکی، ممکن است انوکساپارین در ترکیب با داروهای رقیق کننده دیگر استفاده شود.

زمان و نحوه مصرف انوکساپارین

این دارو باید معمولاً یک یا دو بار در روز در شکم (حداقل در محدوده 5 سانتی متر از اطراف ناف) به زیر پوست و طبق دستور پزشک تزریق شود. از تزریق این دارو به عضله خودداری کنید. دوز مصرفی و طول درمان بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می شود. همچنین در برخی شرایط دوز مصرفی ممکن است بر اساس سن و وزن تعیین شود. بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.

اگر انوکساپارین را در خانه مصرف می کنید، تمام دستورالعمل های تهیه و استفاده را از پزشک بیاموزید. قبل از استفاده، ظاهر دارو را از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید و در صورت وجود هر یک از آنها از مصرف آن خودداری کنید. قبل از تزریق هر دوز، محل تزریق را با الکل تمیز کنید. برای کاهش آسیب دیدگی زیر پوست، هر بار محل تزریق را تغییر دهید. برای کاهش کبودی، محل تزریق را بعد از انجام تزریق مالش ندهید.

گاهی ممکن است پزشک بنابر صلاح دید، تزریق وریدی این دارو را تجویز کند.

عوارض جانبی انوکساپارین

تحریک خفیف، درد، کبودی، قرمزی و تورم در محل تزریق، خستگی یا تب می تواند از عوارض انوکساپارین باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.

در صورت تأثیر بیش از حد دارو بر روی پروتئین های انعقادی خون، این دارو می تواند باعث خونریزی شود. در صورت مشاهده علائم جدی خونریزی، از جمله: درد، تورم، ناراحتی غیرمعمول، خونریزی غیرمعمول یا طولانی، کبودی غیرمعمول یا آسان، ادرار تیره، مدفوع سیاه، سردرد شدید، گیجی، تغییر بینایی، سرگیجه غیرمعمول، غش، تشنج، ضعف و بی حسی بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال ، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

موارد مذکور، تمام عوارض جانبی انوکساپارین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا به محصولات هپارین یا گوشت خوک و هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

همچنین قبل از مصرف انوکساپارین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص دریچه (های) مصنوعی قلب، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، خونریزی و مشکلات خونی (مانند تعداد کم پلاکت)، تعداد کم پلاکت پس از درمان قبلی با هپارین، سکته، فشار خون بالا، برخی مشکلات بینایی (مانند رتینوپاتی دیابتی)، برخی مشکلات معده یا روده (مانند زخم های فعال یا زخم های اخیر)، جراحی های پیشین روی نخاع یا پونکسیون نخاعی (روشی برای کشیدن مایع مغزی-نخاعی)، مشکلات ستون فقرات (مانند تغییر شکل ستون فقرات) و جراحی اخیر چشم، مغز و نخاع مطلع سازید.

در هنگام مصرف انوکساپارین مصرف نوشیدنی های الکلی را محدود نمایید؛ زیرا احتمال خطر خونریزی معده افزایش می یابد.

تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه ، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی انوکساپارین به خصوص خونریزی نشان دهند.

برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی یا آسیب دیدگی، با احتیاط از اشیای تیز مانند تیغ و ناخن گیر استفاده کنید و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد، خودداری کنید.

تنها در صورت نیاز از انوکساپارین در هنگام بارداری استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید. زنان باردار با دریچه قلب مصنوعی نیاز به نظارت دقیق دارند.

هنوز مشخص نیست که آیا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر، به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی انوکساپارین

تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی انوکساپارین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با انوکساپارین تداخل داشته باشند عبارتند از: میفپریستون.

این دارو بعضاً همراه با سایر داروهایی که دارای خاصیت "رقیق سازی خون" یا اثرات ضد پلاکتی مانند آسپیرین، کلوپیدوگرل یا وارفارین هستند، استفاده می شود. برای به حداقل رساندن خطر خونریزی در هنگام مصرف این ترکیبات با تجویز پزشک، نیاز به نظارت دقیق تری دارید. از انجام آزمایشات پزشکی و مراجعه منظم به پزشک غافل نشوید.

برچسب های روی داروهای تجویزی و بدون نسخه را به دقت بررسی کنید زیرا بسیاری از داروها حاوی تسکین دهنده های درد یا کاهش دهنده تب (NSAID ها مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا آسپیرین) هستند که در صورت مصرف با انوکساپارین می توانند خطر خونریزی یا اثر ضد پلاکت را افزایش دهند. با این حال، اگر پزشک مصرف آسپیرین با دوز کم (معمولاً در دوزهای 81 الی 325 میلی گرم در روز) را برای حمله قلبی یا پیشگیری از سکته مغزی تجویز کرده است، باید مصرف آن را ادامه دهید مگر اینکه پزشک خلاف این امر را به شما توصیه کند. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.

سوء مصرف

در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت خونریزی بیش از حد و کبودی باشد.

توجه

این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.

از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند شمارش سلول های خونی از جمله پلاکت ها، آزمایش وجود خون در مدفوع) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند. در موارد خاص، به خصوص اگر مبتلا به بیماری کلیوی هستید، باردار هستید و دریچه های قلب مصنوعی دارید یا برای بررسی مناسب بودن این دارو باید آزمایشات اضافی (مانند سطح آنتی فاکتور Xa خون) انجام دهید. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

دوز فراموش شده

اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.

نگهداری

دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.

نوع ویال های چند بار مصرف انوکساپارین پس از اولین مصرف از ویال، باید پس از 28 روز از دسترس خارج شوند.

دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.