درخواست مشاوره رایگان
تست ورزش (که به عنوان تست استرس قلبی شناخته می شود) نوعی ارزیابی بالینی قلب است که برای اندازه گیری چگونگی پاسخ قلب در حین فعالیت بدنی در یک محیط کنترل شده انجام می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره چگونگی انجام و نکات لازم برای انجام تست ورزش ارائه می شود.
تست ورزش که به آن تست تردمیل هم می گویند، یک روش غربالگری جهت ارزیابی و تعیین ظرفیت و توانمندی قلب در انجام ورزش و فعالیت قلبی، تعیین اختلالات ریتم قلب طی ورزش و به طور کلی تأثیر ورزش بر قلب است، که توانایی پاسخگویی قلب به استرس و فشار خارجی را با استفاده از فعالیت بدنی یا تزریق وریدی داروهای محرک در یک محیط کنترل شده ارزیابی می کند. زمانی که بیمار شروع به ورزش می کند، عضلات نیاز بیشتری به اکسیژن دارند و در نتیجه قلب باید خون بیشتری را پمپ کند؛ به کمک تست ورزش مشخص می شود که آیا کیفیت و شدت خون رسانی در سرخرگ های تغذیه کننده قلب کاهش یافته است یا خیر. همچنین تست ورزش، نوع و میزان فعالیت بدنی مناسب برای بیمار قلبی را تعیین می کند.
تست ورزش قلب، گردش خون بیمار را در حال استراحت با حالتی که در آن بیمار تحت فشار فعالیت بدنی است مقایسه می کند و از این راه هر گونه جریان غیرطبیعی خون به عضله قلب سنجیده می شود.
ابتدا شرح حال مختصری از بیمار گرفته می شود. در آغاز و سپس در مراحل بعدی آزمون نبض، فشارخون و نوار قلب به طور مکرر اندازه گیری و ثبت می شوند. پس از معاینه عمومی، فرد روی دستگاه تردمیل یا دوچرخه ثابت قرار خواهد گرفت و باید بر روی آن راه برود یا پادوچرخه بزند. هر3 دقیقه، شیب نوار نقاله در حد 2 درصد و سرعت حرکت آن حدود 1.2 کیلومتر در ساعت افزایش خواهد یافت. در زمان تست ورزش، بیمار به مدت 6 تا 15 دقیقه تحت فعالیت مداوم و پیشرونده قرار گرفته و هر 3 دقیقه وضعیت او مورد ارزیابی قرار می گیرد.
بر اساس سن و شرایط جسمانی، شدت معینی از ورزش و حداکثر ضربان قلب طبیعی برای بیمار پیش از شروع ورزش مشخص شده و آزمون تا رسیدن به آن حد ادامه خواهد یافت. بهترین و قابل اعتمادترین نتیجه مربوط به زمانی است که آزمون به حداکثر فعالیت پیش بینی شده و بدون تغییر غیر طبیعی در وضعیت بالینی یا نوار قلب رسیده و این، حدودا به 12- 10 دقیقه ورزش و کمی شکیبایی نیاز دارد. در صورتی که طی آزمون ضربان قلب به حدود 85% از حداکثر ضربان قلب استاندارد برسد آزمون طبیعی تلقی می شود. زمانی که بیمار احساس کرد قادر به ادامه ورزش نیست یا چنانچه دچار بعضی علائم بالینی نظیر درد سینه، تنگی نفس مفرط، سرگیجه و سردرد شدید و یا تغییرات غیر عادی در نوار قلب یا افت فشار خون مشاهده شود، آزمایش متوقف می شود.
تست ورزش معمولاً یک تست بی خطر است که برای اطمینان از سلامت عروق قلب در حین فعالیت، استرس و فشارهای خارجی انجام می شود. در مواقعی که بیمار به هر دلیل مثلاً یک ناتوانی (به عنوان مثال، التهاب یا آرتروز مفاصل، کمردرد یا یک سکته مغزی) قادر به ورزش نباشد یا انجام ورزش برای وی غیر ضروری یا مضر تشخیص داده شود و یا در افراد مسن یا کسانی که دردهای مفصلی و عضلانی دارند، به جای تست ورزش، از تزریق بعضی از داروها استفاده می شود. پزشک با تکنیک های تصویربرداری مانند اکوکاردیوگرافی برای دیدن چگونگی فعالیت قلب در حین فعالیت شدید قلب استفاده می کند. به این روش تست دارویی یا شیمیایی قلب گفته می شود. معروف ترین و رایج ترین داروهای مورد استفاده در این روش عبارتند از: دوبوتامین، دی پیریدامول (پرزانتین) و آدنوزین.
این دارو شریان های های کرونر قلب را گشاد کرده و خون رسانی به عضله قلب را چند برابر می کند. تزریق این دارو، آثار مشابه اثرات فیزیولوژیک ورزش در قلب ایجاد خواهد شد بدون آن که بیمار فعالیت جسمی قابل توجهی انجام داده باشد.
انجام این تست، حدود دو ساعت وقت می گیرد، قبل از آن بهتر است به نکات زیر توجه کرد:
از فرد خواسته می شود که حداقل به مدت سه ساعت قبل از انجام تست از مصرف مواد غذایی و مایعات حاوی کافئین و الکل نوشیدنی هایی حاوی مواد محرک مانند قهوه، چای، نوشابه گازدار یا شکلات و استعمال دخانیات خودداری نماید تا حالت تهوع بروز ندهد.
توجه: اگر از داروی خاصی استفاده می کنید و یا به انواع دیابت مبتلا هستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید، شاید لازم باشد که مصرف آنها را مدتی قبل از انجام تست قطع کنید. سابقه ابتلا به آسم، برونشیت یا آمفیزم را به پزشک بگویید.
مواردی که در آن پزشک تست ورزش را تجویز می کند:
تشخیص بیماری عروق کرونری. این بیماری معمولا به علت افزایش ذخایر حاوی کلسترول و سایر مواد (پلاک) ایجاد می شود.
تشخیص اختلالات ضربان قلب (آریتمی). آریتمی قلب زمانی رخ می دهد که ضربان های الکتریکی که ریتم قلب را تنظیم می کنند به درستی عمل نکنند و باعث بهم خوردن و اختلال ضربان قلب شود.
پزشک ممکن است از تست استرس برای کمک به تعیین زمان جراحی قلب استفاده کند. در برخی از افراد مبتلا به نارسایی قلبی، نتایج آزمایش ها می تواند به پزشک کمک کند تا تعیین کند که فرد که نیاز به پیوند قلب دارد یا سایر درمان های پیشرفته می تواند به او کمک کنند.
همچنین تست ورزش برای تعیین نوع درمان و سنجش روند درمان نیز انجام می شود.
پرستار ابتدا فشارخون و نبض را کنترل می کند، سپس الکترودهایی را روی قفسه سینه و شکم بیمار وصل می نماید و فشارسنج را بربازوی وی بسته تا در حین تست ورزش بتواند نوارقلب و فشارخون او را بسنجد.
حین انجام این تست، مواردی همچون تعداد ضربان قلب و فشار خون ثبت می گردد. این موارد در پایان هر مرحله از تست و بلافاصله پیش و پس از اتمام تست و همچنین در مرحله بعد از فعالیت (ریکاوری) بررسی و ثبت می گردد.
مقایسه تغییرات نوار قلب، نبض و فشارخون به پزشک نشان می دهد که عملکرد قلب فرد با افزایش فعالیت و فشارهای خارجی چگونه است.
