آتورواستاتین (نام تجاری: لیپیتور)، از داروهای خانواده استاتین است که با کاهش کلسترول و تری گلیسرید به جلوگیری از حمله قلبی، سکته مغزی و آنژین صدری کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آتورواستاتین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: آتورواستاتین
نام تجاری : لیپیتور
از داروی آتورواستاتین همراه با یک برنامه غذایی مناسب برای کمک به کاهش کلسترول های "مضر" و چربی ها (ال دی ال، تری گلیسیرید) و افزایش کلسترول های "مفید"(اچ دی ال) در جریان خون، استفاده می شود. آتورواستاتین به گروهی از داروها که تحت عنوان استاتین شناخته می شوند، تعلق دارند. نحوه عملکرد این دارو به این صورت است که مقدار کلسترول های تولید شده توسط کبد را کاهش می دهد. کاهش سطح کلسترول های مضر و تری گلیسیرید ها و افزایش سطح کلسترول های مفید، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد و از ایجاد سکته و حمله قلبی، پیشگیری می کند.
علاوه بر داشتن یک برنامه غذایی سالم (رژیم غذایی کم کلسترول و کم چربی)، سایر تغییرات سبک زندگی مانند ورزش کردن، از دست دادن وزن یا اضافه کردن وزن و ترک سیگار به عملکرد بهتر این دارو، کمک خواهند کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشکتان صحبت کنید.
پیش از شروع دارو یا در هر بار شروع مجدد آن، برگه راهنما دارو و دستور العمل استفاده از آن را مطالعه نمایید. در صورت داشتن هر گونه سوالی آن را از پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه بپرسید.
آتورواستاتین طبق توصیه پزشک معمولاً یک بار در روز و به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون آن مصرف می شود.
دور این دارو بر اساس شرایط پزشکی فرد بیمار و میزان پاسخ دهی او به درمان، سن و سایر داروهای مصرفی، تعیین خواهد شد. مطمئن شوید که نام تمامی داروهای مصرفی تان را (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به اطلاع پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه رسانده اید.
تا زمانیکه در حال مصرف آتورواستاتین هستید، از خوردن میوه گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت امتناع کنید مگر اینکه پزشک آن را توصیه کرده باشد. گریپ فروت مقدار این دارو را در جریان خون افزایش می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر، با پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
همچنین اگر از داروهای دیگری نیز برای کاهش کلسترول خون استفاده می کنید (مانند رزین های متصل شونده به اسید های صفراوی مثل کلستیرامین، کلستیپول) آتورواستاتین را حداقل یک ساعت قبل یا 4 ساعت پس از این داروها، مصرف کنید. این داروها می توانند با آتورواستاتین واکنش دهند و در جذب کامل آن اختلال ایجاد کنند.
بیشترین اثر بخشی این دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. به یاد داشته باشید که این دارو را هر روز و در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی اگر احساس بهبودی نیز پیدا کرده اید، به مصرف دارو ادامه دهید. اکثر افرادی که کلسترول یا تری گلیسیرید بالایی دارند، احساس بیماری نمی کنند.
پیروی کردن از توصیه های تغذیه ای و ورزشی پزشک، اهمیت بالایی دارد. حدود 4 هفته طول می کشد تا این دارو اثر خود را بطور کامل بگذارد.
پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده است چرا که بر این باور است که منافع این دارو، از عوارض جانبی آن بیشتر است. بیشتر افراد با مصرف آتورواستاتین دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
تعداد معدودی از افرادی که داروی آتورواستاتین را مصرف می کنند، دچار عوارضی مانند مشکلات خفیف حافظه یا گیجی می شوند. در صورت وقوع این عوارض، با پزشکتان صحبت کنید.
در مواقع نادر، استاتین ها می توانند باعث ایجاد بیماری دیابت یا تشدید آن شوند. درباره فواید و ضرر های استفاده از استاتین ها، با پزشک خود صحبت کنید.
این دارو به ندرت می تواند منجر به ایجاد بیماری های خطرناکی به نام های واپاشی ماهیچه مخطط و میوپاتی (رابدومیولیز) شود. در صورت بروز هر یک از این علائم در طول درمان یا تداوم یافتن آنها حتی پس از قطع مصرف داروها، فوراً پزشکتان را در جریان قرار دهید. این علائم عبارتند از: درد / حساسیت / ضعف عضلانی (مخصوصاً زمانیکه همراه با تب یا خستگی غیر عادی باشد)، نشانه هایی از وجود مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار).
همچنین آتورواستاتین به ندرت می تواند مشکلات کبدی نیز ایجاد کند. اگر متوجه هر یک از علائم غیرمحتمل اما خطرناک زیر شده اید، فوراً پزشکتان را در جریان قرار دهید: زرد شدن رنگ چشم ها و پوست، تیره شدن رنگ ادرار، معده درد و دل درد شدید، حالت تهوع و استفراغ مزمن.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول، به ندرت رخ می دهد. در صورت مشاهده علائم زیر، به دنبال امداد های فوری پزشکی باشید: ایجاد راش، خارش، تورم (مخصوصاً در صورت، گلو و زبان)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی.
البته موارد مذکور تمامی عوارض جانبی ناشی از این واکنش آلرژیک را در بر نمی گیرد. اگر متوجه علائم دیگری شده اید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه، تماس بگیرید.
در صورت داشتن آلرژی به داروی آتورواستاتین یا هر گونه آلرژی دیگر، پیش از شروع مصرف دارو، این موضوع را به اطلاع پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه، برسانید. این دارو حاوی اجزا غیرفعالی است که می تواند منجر به ایجاد واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش از مصرف آتورواستاتین، سوابق پزشکی خود مخصوصاً موارد زیر را به اطلاع پزشکتان برسانید: بیماری های کبدی، بیماری های کلیوی و سوء مصرف نوشیدنی های الکل دار.
پیش از انجام هر گونه عمل جراحی، نام تمامی داروهای مصرفی تان را (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به اطلاع پزشک یا دندانپزشکتان برسانید.
مصرف نوشیدنی های الکل دار را محدود کنید. استفاده روزانه از نوشیدنی های الکل دار مخصوصاً هنگامیکه با داروی آتورواستاتین ترکیب شوند، خطر ابتلا به بیماری های کبدی را افزایش می دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر، با پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه، صحبت کنید.
افراد مسن تر نسبت به عوارض آتورواستاتین مخصوصاً بیماری های ماهیچه ای، حساسیت بیشتری دارند.
از آتورواستاتین نباید در دوران بارداری استفاده کرد زیرا ممکن است که به جنین آسیب وارد کند؛ بنابراین مهم است که در حین استفاده از این دارو، از روش های قابل اطمینان پیشگیری از بارداری (مانند استفاده از کاندوم و مصرف قرص های ضد بارداری) استفاده کنید. اگر باردار شده اید یا فکر می کنید که باردار هستید، فوراً با پزشکتان صحبت کنید.
هنوز مشخص نشده است که این دارو می تواند وارد شیر مادر شود یا خیر. به دلیل خطرات احتمالی که نوزاد را تهدید می کند، مصرف این دارو در دوران شیردهی توصیه نمی شود. پیش از شیردهی، با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی نحوه عملکرد داروها را تغییر می دهند و عوارض جانبی خطرناکی نیز ایجاد خواهند کرد. البته در این یادداشت تمامی عوارض جانبی ناشی از داروی آتورواستاتین آورده نشده است. لیستی از همه داروهای مصرفی تان (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه، محصولات گیاهی) تهیه کنید و در اختیار پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه قرار دهید. بدون تائید پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید و همچنین میزان آنها را نیز تغییر ندهید.
برخی از داروهایی که با آتورواستاتین تداخل دارویی دارند عبارتند از: داپتومایسین، جم فیبروزیل.
داروهای دیگری که بر جذب داروی آتورواستاتین و نحوه عملکرد آن تاثیر می گذارند، عبارتند از: سیکلوسپورین، گلکاپرویر بعلاوه پیبرنتاسویر، تلاپرویر، تلیترومایسین، ریتوناویر و غیره.
اگر شخصی بیش از اندازه از این دارو استفاده کند، دچار علائم خطرناکی مانند غش کردن یا دشواری در تنفس می شود. در این هنگام با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
هرگز این دارو را به صورت سر خود به دیگران تجویز نکنید.
از انجام آزمایش های منظم پزشکی دوره ای (مانند اندازه گیری سطح کلسترول و تری گلیسیرید) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشکتان مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کرده اید به محض به خاطر آوردن، آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را 2 برابر نکنید.
داروی آتورواستاتین را در دمای اتاق (20 الی 25 درجه سانتیگراد) و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. از نگهداری این دارو را در داخل حمام و دستشویی خودداری کنید. همواره همه داروهایتان را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
هیچ گاه داروها را داخل توالت یا چاه فاضلاب نیندازید، مگراینکه در دستورالعمل استفاده از آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بیندازید.