کلستیرامین

کلستیرامین (نام تجاری: پروالیت)، نوعی دارو است که با افزایش دفع اسید صفراوی از بدن و در نتیجه استفاده بیشتر کبد از کلسترول برای تولید اسیدهای صفرای جدید، باعث کاهش سطح کلسترول خون می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف کلستیرامین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: کلستیرامین

نام تجاری: پروالیت

موارد مصرف

از داروی کلستیرامین همراه با یک رژیم غذایی مناسب برای کاهش سطح کلسترول خون و کاهش خطر وقوع سکته و حملات قلبی استفاده می شود.

علاوه بر داشتن رژیم غذایی مناسب (رژیم غذایی کم کلسترول و کم چربی) سایر تغییرات سبک زندگی مانند ورزش کردن، کم کردن یا اضافه کردن وزن و ترک سیگار نیز می توانند عملکرد این دارو را بهبود ببخشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک معالج خود مشورت کنید.

کلستیرامین همچنین در درمان خارش در افرادی که مبتلا به نوعی خاص از بیماری های مجاری صفراوی و کبدی (انسداد صفراوی جزئی) که در آن، بدن بیش از حد معمول صفرا تولید می کند نیز به کار می رود.

زمان و نحوه مصرف

کلستیرامین باید یک الی دو بار در روز، طبق دستور پزشک و به صورت خوراکی مصرف شود. کلستیرامین (پودر) باید با 2 تا 6 اونس (60 تا 180 میلی لیتر) مایع مانند آب، شیر یا آبمیوه ترکیب و سپس کاملاً حل و فوراً نوشیده شود. همچنین می توان دارو را همراه با سوپ آبکی، پوره سیب و میوه آبدار نرم و له شده (مانند انبه یا هلو خرد شده) مصرف کرد.

از نگهداری این ترکیب به مدت طولانی در دهان به دلیل آسیب دیدن دندان ها خودداری کنید. همچنین با مسواک زدن و استفاده منظم از نخ دندان، از سلامت دهان و دندان های خود مراقبت کنید.

دوز دارو بر اساس شرایط پزشکی فرد بیمار و میزان پاسخ دهی او به درمان تعیین می شود. پزشک برای کاهش عوارض جانبی دارو، آن را با دوز کم شروع کرده و به تدریج دوز آن را افزایش می دهد. به دقت از دستورالعمل های پزشک پیروی کنید. پس از گذشت چند هفته از مصرف دارو، اثر آن مشخص می شود.

کلستیرامین می تواند جذب برخی از داروها را کاهش دهد؛ بنابراین بهتر است 1 ساعت قبل یا 4 تا 6 ساعت پس از مصرف کلستیرامین، داروهای دیگرتان را مصرف کنید. سوالات خود را از پزشک خود یا پزشک داروخانه بپرسید.

بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید قطع شود. بیشتر افراد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علامتی از بیماری ندارند.

عوارض جانبی

یبوست، دل درد و معده درد، وجود گاز در معده، حالت تهوع و استفراغ از عوارض جانبی استفاده از کلستیرامین هستند. در صورت تشدید یا تداوم هریک از این علائم، فوراً به پزشک خود یا پزشک داروخانه مراجعه نمایید.

برای پیشگیری از یبوست، مقدار مواد غذایی فیبردار را در رژیم غذایی خود افزایش دهید، آب کافی بنوشید و ورزش کنید. همچنین می توانید از داروهای ملین استفاده کنید. با پزشک داروخانه در رابطه با انتخاب داروی مناسب مشورت کنید.

به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف کلستیرامین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.

در صورت وقوع هریک از عوارض جانبی نادر اما خطرناک زیر، فوراً پزشکتان را در جریان قرار دهید: دل درد و معده درد شدید، خونریزی و کبودی غیرعادی، تند شدن تنفس و گیجی.

واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

همچنین قبل از مصرف کلستیرامین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص یبوست، هموروئید، بیماری های کلیوی مطلع سازید.

برخی از داروها حاوی قند و آسپارتام هستند. بنابراین از مصرف این گونه داروها در صورت ابتلا به بیماری هایی که در آنها مصرف این مواد محدود و ممنوع شده است، مانند دیابت و فنیل کتونوریا، امتناع کنید. درباره مصرف ایمن کلستیرامین با پزشک خود و پزشک داروخانه مشورت کنید.

کلستیرامین می تواند در جذب برخی از مواد آلی و معدنی خاص (مانند فولیک اسید، ویتامین های محلول در چربی مانند آ،دی، کا، ای) اختلال ایجاد کند؛ بنابراین ممکن است پزشکان برای جبران این مواد، مکمل های مولتی ویتامین تجویز کنند. برای دستیابی به جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

تمام داروهای مصرفی را پیش از انجام هرگونه عمل جراحی (داروهای تجویز شده توسط پزشک، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی) به اطلاع پزشک برسانید.

افراد مسن تر نسبت به عوارض جانبی کلستیرامین مخصوصاً یبوست، حساس تر هستند.

استفاده از کلستیرامین در طول بارداری فقط در مواقع ضروری توصیه می شود. این دارو ممکن است در جذب برخی از مواد آلی و معدنی اختلال ایجاد کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

هنوز مشخص نیست که آیا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر، با توجه به احتمال اثرگذاری دارو بر مواد آلی و معدنی حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

استفاده همزمان از داروها یا محصولات دارویی گیاهی، می تواند باعث ایجاد تغییر در اثرات برخی از آنها، عدم عملکرد صحیح داروها و بروز عوارض جانبی خطرناکی شود. البته این تداخلات دارویی همواره اتفاق نمی افتند. پزشک معالج یا پزشک داروخانه با نظارت بر روی نحوه استفاده، از ایجاد عوارض جانبی پیشگیری کرده یا آنها را مدیریت می کند.

بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

برخی از داروهایی که با کلستیرامین تداخل دارویی دارند عبارتند از: داروهای رقیق کننده خون (مانند وارفارین)، مایکوفنولات، رالوکسیفن.

این یادداشت شامل تمامی تداخلات دارویی کلستیرامین نمی باشد. نام هر آنچه که مصرف می کنید را در اختیار پزشک داروخانه قرار داده و از ایجاد خطرات و اختلالات دارویی، جلوگیری کنید.

سوءمصرف

در صورت مصرف بیش از حد کلستیرامین و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت معده درد و دل درد شدید باشد.

توجه

این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.

از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (اندازه گیری سطح کلسترول و تیریگلیسیرید موجود در خون و ویتامین ها) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند.

دوز فراموش شده

اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.

نگهداری

دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگه دارید. دمای مناسب محل نگهداری این دارو بر روی بسته بندی آن درج شده است، به دقت اطلاعات مندرج بر بسته بندی را مطالعه کنید. رنگ های مختلفی از این دارو موجود است که بر نحوه عملکرد آن تاثیر گذار نخواهد بود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه مشورت کنید. از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.

دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.