ناتالیزوماب (نام تجاری: تایسبری)، از داروهای سرکوب کننده انتخابی سیستم ایمنی است که در کنترل و بهبود علائم بیماری های مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) و بیماری کرون (بیماری التهابی روده بزرگ) کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف ناتالیزوماب، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: ناتالیزوماب
نام تجاری: تایسبری
ناتالیزوماب برای کمک به درمان ام اس استفاده می شود. اما درمان اختصاصی برای ام اس نیست، ولی تصور می شود با جلوگیری از حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب مغز و نخاع کمک می کند. این دارو به کاهش تعداد دوره های تشدید علائم کمک می کند و ممکن است از ناتوانی در حرکت جلوگیری کند یا آن را به تاخیر بیاندازد. ناتالیزوماب همچنین برای درمان بیماری روده ای به نام بیماری کرون (CD) استفاده می شود. این دارو درمانی برای CD نیست، اما تصور می شود که با جلوگیری از عملکرد سیستم ایمنی بدن از ایجاد التهاب / تورم در روده کار می کند. ناتالیزوماب پروتئینی به نام آنتی بادی مونوکلونال است.
پیش از شروع مصرف ناتالیزوماب و در هر بار مصرف مجدد، برگه راهنمای دارو را مطالعه کنید. اگر سوالی دارید، از پزشک خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو طبق تجویز پزشک متخصص در مراکز بهداشتی، معمولاً هر 4 هفته یکبار تجویز می شود. مدت زمان تزریق این دارو معمولاً بیش از 1 ساعت می باشد. پس از اتمام درمان به مدت 1 ساعت (حداقل برای 12 درمان اول) تحت نظر خواهید بود تا مطمئن شوید که واکنش جدی به دارو ندارید.
بیشترین اثر بخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین بدون تایید پزشک هیچ دوزی را متوقف نکنید.
در صورت تشدید وضعیت به پزشک خود اطلاع دهید. هنگام مصرف ناتالیزوماب برای بیماری کرون، اگر وضعیت پس از 12 هفته درمان بهبود نیابد، پزشک باید برنامه درمانی را تغییر دهد.
سردرد، درد مفاصل، قرمزی / تحریک در محل تزریق، تورم دست / پا / مچ پا یا تغییر در چرخه قاعدگی ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این اثرات، فوراً به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف ناتالیزوماب، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت مشاهده هرگونه عارضه جانبی در حین مصرف این دارو یا مدت کوتاهی پس از پایان درمان، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. نمونه هایی از این عوارض جانبی ممکن است شامل لرز، تب، گرگرفتگی، حالت تهوع، سرگیجه، خستگی و درد قفسه سینه باشد.
اگر عوارض جانبی جدی مانند: سردرد شدید یا مداوم، گرفتگی یا درد گردن، ضربان قلب سریع، کبودی / خون ریزی آسان، علائم عفونت (مانند گلودرد مداوم، تب)، مشکل تنفسی، ترشحات غیرمعمول واژن، تکرر ادرار، تغییرات خلقی (مانند افسردگی، افکار خودکشی) و درد شدید معده / شکم، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
ناتالیزوماب در برخی موارد نادر خطر عفونت مغزی را افزایش می دهد. این حالت ممکن است در طول درمان یا در برخی موارد پس از قطع درمان رخ دهد. در بیماران ام اس، علائم PML (عفونت غشای محافظ سلول های عصبی) می تواند مانند حمله شدید ام اس به نظر برسد. اگر در حال استفاده از این دارو هستید یا مصرف آن را در 6 ماه گذشته متوقف کرده اید، در صورت ایجاد و یا تشدید برخی علائم که چندین روز طول کشیده است مانند: کلافگی، تغییر ناگهانی در تفکر خود (مانند گیجی، مشکل تمرکز)، مشکل در حرکت عضلات، تشنج، مشکلات در گفتار و تغییرات بینایی، فوراً به پزشک خود در مورد اطلاع دهید.
ناتالیزوماب به ندرت ممکن است باعث مشکلات جدی کبدی شود. اگر متوجه این عوارض جانبی نادر اما بسیار جدی: حالت تهوع / استفراغ مداوم، ادرار تیره، زردی چشم / پوست و احساس خستگی / ضعف شده اید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو به ندرت اتفاق می افتد. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش، خارش / تورم (مخصوصاً در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید و مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی ناتالیزوماب را در بر نمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هرگونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به ناتالیزوماب یا هر نوع حساسیت دیگری، به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. این دارو ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف ناتالیزوماب، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی ابتلا به عفونت ویروسی سیستم عصبی، سابقه عفونت های ویروسی خاص که به طور مداوم عود می کنند (مانند تبخال، زونا)، سیستم ایمنی ضعیف ( مانند لوسمی، لنفوم، عفونت HIV، پیوند اعضا)، عفونت های فعلی و اختلالات روانی / خلقی (مانند افسردگی)، مطلع سازید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و دندان پزشک خود اطلاع دهید.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. ممکن است نوزادان متولد شده از مادرانی که در دوران بارداری از این دارو استفاده کرده اند، تعداد پلاکت ها و گلبول های قرمز خون پایینی داشته باشند. اگر کودک دچار کبودی / خونریزی آسان شد، فوراً به پزشک اطلاع دهید. مضرات و فواید آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
انتقال ناتالیزوماب به شیر مادر مشخص نیست. به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد شیرخوار، شیردهی در حین مصرف این دارو توصیه نمی شود. پیش از شیردهی با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی ناتالیزوماب را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان یگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با ناتالیزوماب تداخل داشته باشند عبارتند از: مصرف در گذشته یا در حال حاضر از سایر داروهایی که سیستم ایمنی را تضعیف می کنند یا خطر عفونت را افزایش می دهند (مانند آزاتیوپرین، سیکلوسپورین، 6-مرکاپتوپورین، متوترکسات، فینگولیمود، مسدودکننده های TNF مانند آدالیموماب، اتانرسپت و اینفلیکسیماب) و استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها (مانند دگزامتازون، پردنیزون).
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفسی با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند MRI، عملکرد کبد، آزمایش آنتی بادی ضد JCV) در طول مصرف این دارو انجام می شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
در مورد تغییرات سبک زندگی که ممکن است مفید باشد، با پزشک خود یا پزشک داروخانه صحبت کنید. نمونه هایی از تغییرات سبک زندگی شامل برنامه های کاهش استرس و حفظ یک رژیم غذایی سالم است. یک برنامه ورزشی مورد تایید پزشک نیز ممکن است به بیماران ام اس در حفظ قدرت، تعادل و توان عضلانی کمک کند. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود و یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
مهم است که هر دوز از این دارو را طبق برنامه دریافت کنید. اگر دوز مصرفی را فراموش کردید، فوراً از پزشک خود یا پزشک داروخانه بخواهید تا یک برنامه دوز جدید تعیین کند.
ویال های بازنشده داروی ناتالیزوماب را در یخچال (دمای 2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. این دارو نباید یخ بزند. همچنین از تکان دادن ویال دارو خودداری کنید. دارو را در بسته بندی محصول و به دور از نور و رطوبت قرار دهید. به تاریخ انقضای دارو دقت کنید و در صورت منقضی شدن دارو از مصرف آن خودداری کنید.
از نگهداری داروها در حمام و دستشویی خودداری کنید و همواره به خاطر داشته باشید که تمامی داروها باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.