اسپری فلوتیکازون (نام تجاری: فلیکسوتاید)، از داروهای استروئیدی است که به منظور پیشگیری از وقوع حمله های آسمی به صورت استنشاقی از راه دهان به ریه وارد می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف اسپری فلوتیکازون، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: اسپری فلوتیکازون
نام تجاری: فلیکسوتاید
از اسپری دهانی فلوتیکازون برای پیشگیری و کنترل علائم بیماری آسم (خس خس سینه و تنگی نفس) استفاده می شود. این دارو التهاب و تورم مجاری هوایی را کاهش می دهد و در نتیجه تنفس را تسهیل می کند. کنترل علائم آسم باعث می شود تا شما بتوانید به فعالیت های عادی خود ادامه دهید و در مدرسه یا محل کار، زمان کمتری را از دست دهید. فلوتیکازون به طبقه ای از داروها که تحت عنوان داروهای کورتیکواستروئیدی، شناخته می شوند، تعلق دارد.
برای تاثیرگزاری کامل این دارو باید از آن بصورت منظم استفاده کرد. از این دارو نمی توان در هنگام بروز حملات ناگهانی آسم استفاده کرد. در این مواقع از اسپری های استنشاقی سریع الاثر (آلبوترول که در بعضی از کشورها بنام سالبوتامول شناخته می شود) استفاده خواهد شد.
پیش از استفاده از این دارو یا اسپری استنشاقی آن یا در هربار شروع مجدد آن، برگه راهنمای دارو و دستورالعمل استفاده از دارو را مطالعه نمایید. در صورت داشتن هرگونه سوالی، آن را از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
اسپری را در یک سطح ثابت نگه دارید و بنابر توصیه پزشک، از طریق دهان خود آن را استنشاق کنید. از اسپری فلوتیکازون باید 2 بار در روز (صبح و عصر) استفاده کنید. دوز دارو براساس بیماری و نحوه پاسخدهی فرد مبتلا به درمان، تعیین خواهد شد.
دارو را با نفس عمیق استنشاق کنید تا مقدار کافی از آن وارد ریه ها شود. ممکن است که هنگام استنشاق دارو، مزه آن را احساس کنید. این یک امر عادی است. در این هنگام اسپری را از دهان خود بیرون ندهید.
اگر پزشک توصیه کرده است که دو بار از اسپری (در هر نوبت مصرف دارو) استفاده شود، بین هرکدام حداقل 1 دقیقه صبر کنید. همچنین اگر همزمان با این اسپری از اسپری دیگری نیز استفاده می کنید، بین هر یک از آنها نیز حداقل 1 دقیقه صبر کنید.
پس از استفاده از هریک از این اسپری ها برای پیشگیری از ایجاد التهاب وعفونت های قارچی و مخمری در ناحیه دهان و گلو، دهان خود را با آب بشویید و غرغره کنید. از نوشیدن آبی که با آن غرغره می کنید، خودداری کنید.
قطعات سازنده اسپری را از یکدیگر جدا نکنید و همچنین خود اسپری را نیز نشویید. پس از هربار استفاده از اسپری، درب آن را ببندید.
برای تاثیرگزاری بیشتر اسپری فلوتیکازون، باید از آن به صورت منظم و در فواصل زمانی یکسان استفاده کنید. برای انجام این امر، دارو را بصورت روزانه و در یک ساعت مشخص، مصرف کنید. بدون مشورت با پزشک، مقدار و دوز دارو را افزایش ندهید و مصرف آن را نیز بطور خودسرانه، متوقف نکنید.
اگر در حال مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی خوراکی دیگری (مانند پردنیزون) هستید، بدون مشورت با پزشک، مصرف آنها را قطع نکنید زیرا برخی از بیماری ها مانند آسم و آلرژی، با قطع ناگهانی دارو، تشدید می شوند. هنچنین با قطع ناگهانی داروها، علائمی مانند علائم ترک اعتیاد را مشاهده خواهید کرد. این علائم عبارتند از: ضعف، از دست دادن وزن، حالت تهوع، دردهای عضلانی، سردرد، خستگی و سرگیجه. پزشک برای جلوگیری از ایجاد این علائم (پس از اینکه شروع به مصرف فلوتیکازون کردید) به تدریج دوز داروهایی که از قبل در حال مصرف آنها بوده اید را، کاهش می دهد. در صورت مشاهده مجدد این علائم، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. همچنین می توانید بخش موارد احتیاطی و منع مصرف در دستورالعمل استفاده از دارو را مطالعه نمایید.
دو هفته یا بیشتر طول می کشد تا این دارو اثر خود را بگذارد. در صورت بهبود نیافتن علائم یا بدتر شدن آنها فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
بیاموزید که از کدامیک از داروهایتان باید به صورت روزانه (داروهای کنترل کننده) و از کدامیک در مواقع ضروری و بروز مشکلات تنفسی ناگهانی (داروهای تسکین دهنده سریع الاثر) استفاده کنید. در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک خود مراجعه کنید: ایجاد سرفه های جدید یا بدتر شدن سرفه های قدیمی، تنگی نفس، افزایش خلط، بیدار شدن از خواب شبانه به دلیل مشکلات تنفسی، افزایش استفاده از اسپری های استنشاقی (بیش از 2 روز در هفته) و تاثیر نداشتن استفاده از اسپری های استنشاقی. بیاموزید که در چه مواقعی، خودتان می توانید مشکلات تنفسی ناگهانی پیش آمده را توسط خودتان درمان کنید و در چه زمان هایی نیاز به دریافت امدادهای فوری پزشکی دارید.
گرفتگی صدا، سردرد و التهاب گلو از عوارض جانبی استفاده از اسپری فلوتیکازون هستند. در صورت تداوم یافتن یا بدتر شدن هر یک از این علائم، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک تشخیص داده است که فواید استفاده از این دارو بسیار بیشتر از عوارض جانبی آن است و به همین دلیل این دارو را برای شما تجویز کرده است. در اغلب افرادی که از اسپری فلوتیکازون استفاده می کنند، عوارض جانبی خطرناک و جدی ای مشاهده نشده است.
در صورت مشاهده هر یک از عوارض جانبی خطرناک زیر، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید: ایجاد لکه های سفید در داخل دهان یا بر روی زبان، ایجاد نشانه های عفونت (مانند تب، لرز، سرفه و گلودرد مزمن)، مشکلات بینایی، افزایش دفع ادرار یا تشنگی، خونریزی یا کبودی آسان، تغییرات روحی / روانی (مانند افسردگی، اضطراب و تغییرات خلقی) و استخوان درد.
در مواقع نادر بلافاصله پس از استفاده از اسپری فلوتیکازون علائمی مانند خس خس سینه و مشکلات تنفسی ناگهانی ایجاد می شود. در صورت وقوع این اتفاق، از اسپری های استنشاقی سریع الاثر استفاده کنید و به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید.
همچنین امکان ایجاد واکنش های آلرژیک نادر اما بسیار شدید هم در صورت استفاده از این دارو، وجود دارد. در صورت مشاهده علائم این واکنش های آلرژیک، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید. این علائم عبارتند از: بروز عارضه های پوستی، خارش، تورم در ناحیه صورت، گلو و زبان، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی.
البته موارد ذکر شده تمامی عوارض جانبی ناشی از مصرف اسپری فلوتیکازون نیستند. در صورت مشاهده علائم دیگر، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت داشتن آلرژی به فلوتیکازون یا هرگونه آلرژی دیگری، پیش از شروع مصرف دارو، این موضوع را به اطلاع پزشک یا داروساز خود برسانید. این دارو حاوی عناصر غیرفعالی (مانند پروتئین شیر (لاکتوز)) است که می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگری شود. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر، به داروساز خود مراجعه نمایید.
قبل از استفاده از اسپری فلوتیکازون، سوابق پزشکی خود مخصوصاً موارد زیر را به اطلاع پزشکتان برسانید: ابتلا به عفونت چه در حال حاضر و چه در گذشته (هرپس و سل)، بیماری های چشمی (مانند آب مروارید، آب سیاه و عفونت هرپسی چشم)، پوکی استخوان و بیماری های کبدی.
فلوتیکازون پروپیونات، علائم عفونت را پنهان می کند که این امر موجب مبتلا شدن به عفونت های مختلف یا تشدید عفونت های فعلی، خواهد شد. برای پیشگیری از گسترش این عفونت دست های خود را بشویید و از تماس با افراد مبتلا به عفونت های مسری (مانند آبله مرغان، سرخک و آنفولانزا) خودداری نمایید. در صورت قرار گرفتن در معرض عفونت، به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر طی 12 ماه گذشته در حال استفاده از کورتیکواستروئید های خوراکی (مانند قرص های پردنیزون) یا استفاده از اسپری های کورتیکواستروئیدی بوده اید یا از این داروها با دوز بسیار بالا در یک مدت طولانی استفاده کرده اید، بدن تان در یک فشار شدید قرار گرفته است؛ بنابراین هنگام انجام عمل های جراحی، درمان های اورژانسی یا ابتلا به یک بیماری یا جراحت شدید، پزشک یا دندانپزشک خود را در جریان استفاده تان از این نوع داروها، قرار دهید.
پیش از هرگونه عمل جراحی تمامی داروهای مصرفی تان را (داروهای تجویزشده توسط پزشک، داروهای بدون نسخه یا داروهای گیاهی) به اطلاع پزشکتان برسانید.
استفاده طولانی مدت از فلوتیکازون می تواند باعث کاهش موقتی رشد کودکان شود. اگرچه کنترل ضعیف بیماری آسم نیز می تواند منجر به بروز این عارضه شود. برای بررسی و چکاب قد فرزندتان، به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
در طول بارداری از این داروها فقط در صورت لزوم استفاده کنید. درباره فواید و ضررهای استفاده از این دارو در حین بارداری، با پزشک خود مشورت کنید.
هنوز مشخص نشده است که دارو فلوتیکازون می تواند وارد شیر مادر شود یا خیر. پیش از استفاده از این دارو در حین شیردهی، با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی، عملکرد داروها را تغییر می دهند و عوارض جانبی خطرناکی نیز بوجود خواهند آورد. لیستی از تمام داروهای مصرفی تان (داروهای تجویز شده توسط پزشک، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی) تهیه کنید ودر اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید. بدون مشورت با پزشک هیچ گاه مصرف دارویی را قطع نکنید یا خودسرانه خوردن دارویی را شروع نکنید و یا دز آنها را تغییر ندهید.
برخی از داروها می توانند باعث عدم تاثیرگزاری فلوتیکازون شوند و نحوه عملکرد آن را نیز تغییر دهند. این داروها عبارتند از: بوسپرویر، مهارکننده های پروتئاز اچ آی وی (مانند لوپیناویر، ریتوناویر)، ضدقارچ آزول (مانند کتوکونازول) و غیره.
اگر شخصی بیش از حد از این دارو استفاده کند، دچار عوارض جانبی خطرناکی مانند بیهوشی و مشکلات تنفسی می شود. در این صورت با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
از تجویز سرخودانه این دارو به دیگران خودداری نمایید.
تست های آزمایشگاهی و پزشکی (مانند تست های عملکرد ریوی، معاینه چشم، آزمایش تراکم استخوان و اندازه گیری سطح کورتیزول خون) برای نظارت بر روند بیماری و بررسی عوارض جانبی آن، انجام خواهد شد. برای دستیابی به جزئیات بیشتر، با پزشک خود صحبت کنید.
نحوه استفاده از دستگاه دم سنج را بیاموزید و به شکل روزانه از آن استفاده کنید. همچنین در صورت تشدید علائم بیماری آسم یا مشکلات تنفسی (مانند افزایش استفاده از اسپری های استنشاقی) فوراً به پزشکتان مراجعه کنید.
از قرارگرفتن در معرض محرک ها و آلرژن هایی مانند دود سیگار، گرده گیاهان، پوست حیوانات، گرد و خاک و کپک ها ( که همگی باعث تشدید بیماری آسم می شوند) خودداری کنید. ویروس آنفولانزا نیز باعث تشدید مشکلات تنفسی می شود؛ بنابراین از پزشک خود درخواست کنید تا واکسن سالیانه آنفولانزا را به شما تزریق کند.
در بزرگسالان استفاده طولانی مدت از اسپری فلوتیکازون، باعث افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان می شود. با پزشکتان درباره این موضوع و درمان های رایج پوکی استخوان، صحبت کنید. تغییرات سبک زندگی مانند انجام ورزش هایی برای افزایش استحکام استخوان ها، دریافت کلسیم و ویتامین دی کافی، ترک سیگار و محدود کردن مصرف نوشیدنی های الکل دار، خطر ابتلا به این عارضه را کاهش می دهد. برای کمک کردن به پیشگیری از ابتلا فرزندتان به پوکی استخوان در آینده، او را تشویق به انجام ورزش و داشتن رژیم غذایی سالم غنی از کلسیم، بکنید.
در صورت فراموش کردن مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن را استفاده کنید اما اگر نزدیک به زمان استفاده از نوبت بعدی داروی خود هستید، دوز فراموش شده را حذف کنید و دوز بعدی را در زمان مقرر خود مصرف کنید. هیچ گاه برای جبران کردن نوبت فراموش شده، دو بار از یک دارو (در یک وعده مصرف دارو) استفاده نکنید.
نوع آمریکایی این دارو را در اتاق نگهداری کنید.
نوع کانادایی آن در دمای (2 تا 25 درجه سانتی گراد) نگهداری می شود. دارو را منجمد نکنید.
دارو را در دمای اتاق و در یک محل خشک و به دور از گرما، رطوبت و نور خورشید، نگه دارید. آن را در داخل حمام نگه ندارید. طبق دستورالعمل استفاده از دارو، آن را دور بیندازید. تمامی داروهایتان را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی تان قرار دهید.
هیچ گاه داروها را در داخل توالت یا چاه های فاضلاب، نیندازید مگراینکه در دستورالعمل استفاده از آن ذکر شده باشد. همچنین در صورت منقضی شدن این محصول یا عدم نیاز به آن، آن را دور بیندازید.