سونیتینیب (نام تجاری: سوتنت)، یکی از داروهای ضد سرطان است که توسط سازمان غذا و دارو برای درمان کارسینوم سلول کلیوی (RCC) و برخی تومورهای گوارشی تأیید شده است.در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف سونیتینیب و عوارض و تداخل دارویی آن ارائه شده است.
نام عمومی: سونيتينيب
نام تجاری: سوتنت
از داروی سوتنت (Sutent) برای درمان بعضی از سرطان ها (کلیه، لوزالمعده و روده) استفاده می شود. همچنین این دارو برای درمان افرادی که پس از جراحی کلیه در معرض خطر بالای عود سرطان کلیه هستند به کار می رود. داروی سوتنت (Sutent) با کاهش رشد رگ های خونی جدید در تومور، باعث توقف یا کاهش رشد تومورهای سرطانی می شود.
کپسول خوراکی (12.5 میلی گرم؛ 25 میلی گرم؛ 37.5 میلی گرم؛ 50 میلی گرم)
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
داروی سوتنت (Sutent) باید طبق دستور پزشک و معمولاً روزی یک بار و به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. در برخی موارد، ممکن است دستور داده شود که این دارو را برای یک دوره زمانی خاص مصرف شده و پس از آن برای یک مدت مشخص قطع شود. در موارد دیگر، ممکن است دستور داده شود که هر روز بدون وقفه سونیتینیب مصرف شود. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
در طول درمان با این دارو مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه توسط پزشک شما دستور دیگری داده شده باشد.
دوز مصرفی داروی سوتنت (سونیتینیب) طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. مصرف هرگونه داروی دیگر (از جمله داروهای بدون نسخه، با نسخه و داروهای گیاهی) را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
بدون تأیید پزشک دوز مصرفی دارو را افزایش ندهید و از مصرف ان بیشتر از زمان تجویز شده خودداری کنید. چراکه در این شرایط وضعیت شما سریعتر بهبود نخواهد یافت و ممکن است خطر عوارض جانبی جدی افزایش یابد.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
در هنگام استفاده از داروی سوتنت (Sutent) از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید، مگر اینکه پزشک خلاف این امر را به شما توصیه کند. گریپ فروت می تواند ترشح برخی از داروها را در جریان خون افزایش دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود و یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، تغییر در چشایی، کاهش اشتها، خشکی / ترک خوردن / ضخیم شدن پوست، آب ریزش چشم، تورم اطراف چشم، بی حسی / گزگز دست و پاها یا خستگی ممکن است از عوارض جانبی مصرف داروی سوتنت (سونیتینیب) باشند. در بعضی موارد، ممکن است برای جلوگیری یا تسکین حالت تهوع / استفراغ / اسهال، دارو درمانی لازم باشد. خوردن چندین وعده غذایی کوچک یا محدود کردن فعالیت می تواند به کاهش برخی از این اثرات کمک کند. در صورت تداوم یا تشدید این عوارض، سریعاً به پزشک یا پزشک داروخانه خود اطلاع دهید.
داروی سوتنت (Sutent) ممکن است باعث ریزش موی سکه ای یا کامل و تغییر در رنگ مو / پوست شود. این اثرات آسیب رسان نیستند. با این حال، برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید زیرا تغییر در رنگ پوست ممکن است نشانه یک بیماری جدی تر نیز باشد.
به یاد داشته باشید که پزشک معالج داروی سوتنت (سونیتینیب) را تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی زیر را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید: سردرد، عوارض پوستی/ تاول کف دست ها / کف پاها، زخم / درد در زبان / دهان، کبودی / خونریزی، عدم تحمل سرما / گرما، درد / قرمزی / تورم بازوها یا پاها، مدفوع سیاه / خونی، استفراغ شبیه تفاله قهوه، سرفه خونی، بهبودی آهسته زخم، درد فک، انگشتان پا / مفصل، علائم پایین بودن قند خون (مانند گرسنگی، لرزش، ضربان سریع قلب، تعریق)، علائم نارسایی قلبی (مانند تنگی نفس، تورم مچ پا / ساق پا، خستگی غیرمعمول، افزایش وزن غیرمعمول / ناگهانی)، تغییرات ذهنی / خلقی (مانند کاهش هوشیاری، تحریک پذیری، عصبی شدن)، تغییرات بینایی (مانند کاهش بینایی).
داروی سوتنت (سونیتینیب) می تواند فشار خون را افزایش دهد. فشار خون خود را مرتباً بررسی کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک مراجعه کنید. پزشک در صورت صلاحدید، دارو تجویز می کند.
گاهی سونیتینیب به علت تخریب سریع سلول های سرطانی (سندرم لیز تومور) می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شود. برای کاهش خطر بروز این عوارض، پزشک ممکن است دارویی اضافه کند و توصیه کند مایعات زیادی بنوشید. در صورت بروز علائمی از جمله علائم مشکلات کلیوی (مانند دفع دردناک ادرار، ادرار کدر / صورتی / خونی، تغییر در مقدار ادرار)، اسپاسم عضلانی / ضعف، فوراً با پزشک خود صحبت کنید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: اختلال در تنفس، درد قفسه سینه / فک / بازوی چپ، کمر درد ناگهانی / شدید، ضعف در یک طرف بدن، مشکل در تکلم، سرگیجه شدید، غش کردن، ضربان قلب آهسته / نامنظم، تشنج فوراً به پزشک مراجعه کنید.
داروی Sutent به ندرت باعث واکنش های پوستی بسیار جدی شده است. در صورت بروز علائم واکنش های جدی پوستی، از جمله عوارض پوستی، گرما / پوسته پوسته شدن / تاول زدن / دردناک بودن پوست، پوست قرمز / بنفش، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
داروی سوتنت (سونیتینیب) می تواند توانایی بدن در مبارزه با عفونت را کاهش دهد. در صورت بروز علائم عفونت مانند تب، لرز یا گلودرد مداوم، پزشک را مطلع کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، مانند عوارض پوستی، خارش / تورم (به خصوص صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی داروی سوتنت (سونیتینیب) را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش از مصرف داروی سوتنت (سونیتینیب)، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص مشکلات خونریزی، مشکلات قلبی (مانند حمله قلبی)، فشار خون بالا، مشکلات کبدی، بیماری کلیوی، بیماری تیروئید، دیابت، اختلالات عروق خونی (مانند آنوریسم یا پارگی / شکستگی در آئورت یا سایر عروق خونی) مطلع سازید.
داروی سوتنت (سونیتینیب) می تواند عوارضی را ایجاد کند که بر ریتم قلب تأثیر بگذارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان قلب سریع / نامنظم جدی و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
خطر طولانی شدن QT، در صورت ابتلا به برخی از بیماری ها یا مصرف داروهای دیگری که QT را تغییر دهند، افزایش می یابد. پیش از مصرف سونیتینیب،ابتلا به هرگونه ناراحتی قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی برخی مشکلات قلبی( طولانی شدن QT در EKG، ایست ناگهانی قلب) را با پزشک خود در میان بگذارید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد؛ این خطر ممکن است در صورت استفاده از بعضی داروها (مانند داروهای ادرار آور / "قرص های آب") یا تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. در مورد بهترین روش مصرف سونیتینیب با پزشک خود صحبت کنید.
بدون موافقت پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید و از تماس با افرادی که اخیراً واکسن فلج اطفال یا واکسن آنفولانزا را از طریق استنشاق از بینی گرفته اند خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی یا آسیب دیدگی، هنگام کار با اشیای تیز مانند تیغ یا ناخن گیر با احتیاط عمل کنید و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید.
دست های خود را به خوبی بشویید تا از انتقال آلودگی جلوگیری شود.
برخی از افرادی که از داروی Sutent استفاده می کنند ممکن است دچار مشکلات جدی در استخوان فک شوند. پیش از شروع مصرف این دارو، پزشک باید وضعیت دهان و دندان را بررسی کند. پیش از انجام هرگونه کار دندانپزشکی به دندانپزشک خود بگویید که این دارو را مصرف می کنید. به منظور پیشگیری از بروز مشکلات در استخوان فک، معاینات منظم دندانپزشکی داشته باشید و بیاموزید که چگونه دندان ها و لثه ها را سالم نگه دارید. در صورت درد فک، فوراً به پزشک و دندانپزشک خود اطلاع دهید.
قبل از جراحی (از جمله اقدامات دندانپزشکی)، مصرف این دارو و تمام فرآورده های دیگر (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
داروی سوتنت (سونیتینیب) می تواند باعث کاهش سرعت بهبودی زخم ها شود. پزشک یا دندانپزشک ممکن است توصیه کند که مصرف آن به طور موقت و برای حداقل 3 هفته، قبل از جراحی یا یک عمل دندانپزشکی متوقف کنید. درباره زمان قطع و زمان شروع مجدد استفاده از این دارو با پزشک یا دندانپزشک خود مشورت کنید. در صورت داشتن زخم هایی که به خوبی ترمیم نمی شوند به پزشک / دندانپزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه طولانی شدن QT، حساسیت بیشتری نشان دهند.
در صورتی که باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. بیماران خانم قبل از شروع مصرف این دارو باید آزمایش بارداری انجام دهند و هنگام استفاده از داروی سوتنت (سونیتینیب) نباید باردار شوند. سونیتینیب ممکن است به نوزاد آسیب برساند. بیماران خانم باید هنگام استفاده از این دارو و به مدت 4 هفته پس از قطع مصرف آن، از اشکال قابل اطمینان پیشگیری از بارداری استفاده کنند. بیماران آقا نیز باید هنگام استفاده از این دارو و به مدت 7 هفته پس از قطع مصرف آن، از اشکال قابل اطمینان در پیشگیری از بارداری استفاده کنند. در صورتی که شما یا همسرتان باردار هستید، بلافاصله در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
هنوز مشخص نیست که آیا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر، به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید. شیردهی تا 4 هفته پس از آخرین دوز دارو توصیه نمی شود.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد داروی سوتنت (سونیتینیب) را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی سونیتینیب را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با داروی سوتنت (سونیتینیب) تداخل داشته باشند عبارتند از: بواسیزوماب، "داروهای رقیق کننده خون" (داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین، هپارین ها).
بسیاری از داروها علاوه بر داروی سوتنت (سونیتینیب) ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارد، از جمله آمیودارون، دوفتیلید، پیموزاید، پروکائین آمید، کوینیدین، سوتالول، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین). بنابراین، قبل از استفاده از سونیتینیب، تمام داروهایی را که در حال حاضر استفاده می کنید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
سایر داروها می توانند باعث دفع داروی سوتنت (سونیتینیب) از بدن شده و بر عملکرد سونیتینیب تأثیر بگذارد. به عنوان مثال می توان به دارو های ضد قارچی آزول (مانند کتوکونازول، ایتراکونازول)، سایمتیدین، مهارکننده های پروتئاز HIV (مانند ریتوناویر، ساکویناویر)، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، ریفامایسین ها (مانند ریفامپین، ریفابوتین)، گل راعی و برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان تشنج (مانند فنی توئین، فنوباربیتال) و غیره اشاره کرد.
در صورت مصرف بیش از حد داروی سوتنت (Sutent) و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند ارزیابی فشار خون، شمارش کامل سلول های خون، آزمایشات قلب / کبد / کلیه / عملکرد تیروئید، قند خون، سطح اسید اوریک، آنزیم های پانکراس، سطح پروتئین ادرار، سطح مواد معدنی خون مانند سدیم، پتاسیم، فسفات) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر کمتر از 12 ساعت قبل از دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
داروی سوتنت (سونیتینیب) را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.