ویال ب ث ژ جهت استفاده در سرطان مثانه

ویال ب ث ژ، یکی از داروهای مورد استفاده در ایمنی درمانی سرطان است که در درمان برخی از انواع سرطان مثانه کاربرد دارد. این دارو از باکتری سل گاوی (باسیل کالمت گرین) مشتق شده است و باعث افزایش سلول های سفید و حمله آن ها به سلول های سرطانی مثانه می شوند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف "ب ث ژ" و عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

موارد مصرف

از ویال ب ث ژ به منظور درمان نوع خاصی از سرطان مثانه (کارسینومای درجا / CIS) و جلوگیری از عود آن استفاده می شود. همچنین از این دارو برای پیشگیری از عود نوع دیگری از سرطان مثانه (تومور پاپیلاری) پس از جراحی و برداشتن تومور استفاده می شود. ب ث ژ، سیستم دفاعی بدن (سیستم ایمنی بدن) را فعال می کند.

از این شکل دارو برای پیشگیری از سل استفاده نمی شود.

زمان و نحوه مصرف

ویال ب ث ژ توسط پرستار از طریق لوله ای  (سوند)  و مطابق دستور پزشک، به مثانه وارد می شود. معمولا این دارو در 6 هفته اول به صورت هفتگی تجویز می شود و پس از آن طبق دستور پزشک، فواصل آن بیشتر می شود.

4 ساعت قبل از دریافت داروی ب ث ژ، از مصرف مایعات خودداری کنید. دارو بهتر است تا 2 ساعت در مثانه باقی مانده و سپس با ادرار خارج شود. به دقت از دستورالعمل های پزشک خود پیروی کنید. ممکن است در اولین دفع ادرار، کمی درد و سوزش ایجاد شود. از آنجا که ادرار حاوی باکتری های زنده می باشد می تواند فرد یا دیگران را آلوده کند، به منظور جلوگیری از پاشیدن ادرار به سطوح اطراف، به مدت حداقل 6 ساعت پس از دریافت دارو، حتماً به صورت نشسته ادرار کنید.  بعد از هر بار ادرار کردن در طی این 6 ساعت، مواد ضدعفونی کننده مانند وایتکس (تقریباً هم اندازه با مقدار ادرار) را در توالت ریخته و پس از 15 دقیقه آن را شسته و سپس دستان خود را بشویید. در رابطه با راه های دیگر جلوگیری از عفونت، با پزشک خود مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: نحوه تزریق آمپول ب ث ژ در مثانه

پس از اولین دفع ادرار، مایعات زیاد بنوشید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری بدهد. این کار به پاکسازی بدن از دارو کمک می کند.

عوارض جانبی

حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، یا اسهال ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا تشدید عوارض، فوراً به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان داروی ب ث ژ را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.

بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند علائم تحریک مثانه (مانند ادرار کردن مشکل / دردناک / تکرار / خون آلود)، درد عضلانی یا مفصلی، درد یا تورم بیضه ها، خستگی غیر طبیعی، تپش شدید قلب یا افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، سرفه، تغییرات در بینایی، قرمزی، تورم و درد در چشم، حساسیت چشم به نور، درد شدید در معده یا ناحیه شکمی، زرد شدن پوست یا چشم ها، را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ  می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون راش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در  تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

موارد مذکور، تمام عوارض جانبی داروی ب ث ژ را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

مدیریت عوارض جانبی ب ث ژ داخل مثانه‌ای

1. علائم شبه آنفولانزا (تب خفیف، لرز، خستگی، بدن‌درد)

این علائم معمولاً تا ۲ تا ۳ روز پس از هر تزریق BCG رخ می‌دهند و نشان‌دهنده فعال شدن سیستم ایمنی بدن هستند.

اقدامات خانگی:

• استراحت کافی: به خصوص در روز تزریق و روز بعد از آن.
• نوشیدن مایعات فراوان: برای جلوگیری از دهیدراسیون و کمک به دفع دارو.
• کمپرس سرد/گرم: برای تسکین بدن‌درد و لرز.
• استفاده از لباس‌های سبک: برای مدیریت نوسانات دمایی بدن.

مکمل‌های غذایی کمک‌کننده:

• ویتامین C: به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و ممکن است در کاهش شدت علائم سرماخوردگی/آنفولانزا نقش داشته باشد. دوز مناسب: 500 تا 1000 میلی‌گرم در روز.
• ویتامین D: نقش مهمی در تنظیم پاسخ‌های ایمنی دارد و کمبود آن می‌تواند علائم خستگی و درد را تشدید کند. دوز مناسب: 1000 تا 2000 واحد بین‌المللی (IU) در روز.
• زینک (روی): به عملکرد صحیح سیستم ایمنی کمک می‌کند و ممکن است در کاهش مدت زمان علائم شبیه سرماخوردگی مؤثر باشد. دوز مناسب: 15 تا 30 میلی‌گرم در روز.

محصولات گیاهی کمک‌کننده (با احتیاط فراوان):

• زنجبیل: دارای خواص ضدالتهابی و ضد تهوع است که می‌تواند به تسکین بدن‌درد و حالت تهوع کمک کند. دوز مناسب: به صورت چای یا پودر (250-500 میلی‌گرم) مصرف شود. می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون تداخل داشته باشد.

نکته مهم در مورد محصولات گیاهی: استفاده از گیاهان باید با مشورت پزشک باشد، به خصوص در بیماران سرطانی و افرادی که سیستم ایمنی‌شان تحت تأثیر قرار گرفته است.

تجهیزات پزشکی یا بهداشتی مرتبط:

• دماسنج تب‌سنج: برای پایش دقیق دمای بدن.
• پتوهای سبک و یا پتوهای حرارتی (در صورت لرز): برای تنظیم دمای بدن و راحتی.
• یخ‌ژل یا کیسه آب گرم: برای کمپرس سرد/گرم روی نواحی دردناک.

2. علائم تحریک مثانه (سوزش هنگام ادرار، تکرر ادرار، فوریت ادرار، خون در ادرار)

این‌ها شایع‌ترین عوارض موضعی هستند که از ۴ تا ۶ ساعت پس از درمان شروع شده و معمولاً تا ۲ تا ۳ روز ادامه دارند.

اقدامات خانگی:

• نوشیدن مایعات فراوان: (۲ تا ۳ لیتر) پس از اولین ادرار کردن بعد از تزریق، به مدت حداقل ۲۴ ساعت. این کار به شستشوی مثانه و کاهش غلظت BCG در آن کمک می‌کند.
• اجتناب از مصرف کافئین، الکل و غذاهای تند: برای ۱ تا ۲ روز پس از درمان، زیرا می‌توانند مثانه را تحریک کنند.
• اجتناب از فعالیت شدید: که می‌تواند فشار بر مثانه را افزایش دهد.
• حفظ بهداشت ناحیه تناسلی: برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه.
• شستشوی توالت با سفیدکننده: برای ۶ ساعت پس از تزریق، هر بار پس از ادرار، حدود ۲ پیمانه سفیدکننده را به توالت ریخته، ۱۵ دقیقه صبر کنید و سپس سیفون را بکشید تا از پخش شدن باکتری‌های BCG جلوگیری شود. در زمان ادرار کردن، حتماً روی توالت بنشینید و از ایستاده ادرار کردن به جد پرهیز کنید.

مکمل‌های غذایی کمک‌کننده:

• مکمل کرنبری: ممکن است به کاهش خطر عفونت‌های ادراری کمک کند، اما شواهد برای کاهش تحریک ناشی از BCG محدود است. دوز مناسب: به صورت مکمل کپسول (250-500 میلی‌گرم) مصرف شود. ممکن است با داروهای رقیق‌کننده خون تداخل داشته باشد.
• ویتامین C: با اسیدی کردن ادرار می‌تواند به مهار رشد باکتری‌ها کمک کند. دوز مناسب: 500 تا 1000 میلی‌گرم در روز.

محصولات گیاهی کمک‌کننده (با احتیاط فراوان):

• چای بابونه: دارای خواص ضدالتهابی ملایم است و ممکن است به آرامش مثانه کمک کند (به صورت نوشیدنی).
• گیاه دم‌اسب: به عنوان یک ادرارآور ملایم شناخته می‌شود، اما باید با احتیاط مصرف شود زیرا می‌تواند با داروهای ادرارآور دیگر تداخل داشته باشد.

نکته مهم در مورد محصولات گیاهی: حتماً با پزشک خود مشورت کنید، زیرا برخی گیاهان می‌توانند مثانه را بیشتر تحریک کنند.

تجهیزات پزشکی یا بهداشتی مرتبط:

• پدهای جاذب: در صورت نشت ادرار یا بی‌اختیاری موقت.
• لگن توالت مخصوص: برای سهولت در تمیز کردن توالت پس از هر بار استفاده (در صورت لزوم).

3. دردهای عضلانی و مفصلی

این دردها نیز بخشی از پاسخ التهابی بدن به BCG هستند.

اقدامات خانگی:

• کمپرس گرم یا سرد: روی مفاصل و عضلات دردناک.
• استراحت کافی: و پرهیز از فعالیت‌های سنگین.
• کشش‌های ملایم و سبک: برای حفظ انعطاف‌پذیری.

مکمل‌های غذایی کمک‌کننده:

• امگا 3 : دارای خواص ضدالتهابی قوی است که می‌تواند به کاهش درد و التهاب مفاصل کمک کند. دوز مناسب: 1000 تا 2000 میلی‌گرم در روز. در دوزهای بالا می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون تداخل داشته باشد.
• منیزیم: به آرامش عضلات و کاهش گرفتگی‌ها کمک می‌کند. دوز مناسب: 300 تا 400 میلی‌گرم در روز.

محصولات گیاهی کمک‌کننده (با احتیاط فراوان):

• زردچوبه (کورکومین): دارای خواص ضدالتهابی قوی است. دوز مناسب: 500 تا 1000 میلی‌گرم عصاره کورکومین (استاندارد شده برای 95% کورکومینوئید) 2 تا 3 بار در روز. می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون تداخل داشته باشد.

نکته مهم در مورد محصولات گیاهی: قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

تجهیزات پزشکی یا بهداشتی مرتبط:

• پدهای گرمایشی یا سرمایشی:برای تسکین موضعی درد.
• فوم رولر:برای ماساژ عضلات و کاهش گرفتگی‌ها.

4. خستگی

احساس خستگی و بی‌حالی می‌تواند از عوارض جانبی رایج و طولانی‌مدت درمان‌های سرطان باشد.

اقدامات خانگی:

• برنامه‌ریزی برای استراحت کافی: در طول روز، حتی اگر در حد چرت‌های کوتاه باشند.
• انجام فعالیت‌های بدنی سبک و منظم: مانند پیاده‌روی کوتاه (با مشورت پزشک).
• رژیم غذایی سالم و متعادل: برای تأمین انرژی کافی.
• مدیریت استرس: از طریق تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن.

مکمل‌های غذایی کمک‌کننده:

• ویتامین‌های گروه B (به ویژه B12): در تولید انرژی و عملکرد عصبی نقش دارند. دوز مناسب: بر اساس نیاز فردی و توصیه پزشک.
• آهن: اگر خستگی ناشی از کم‌خونی باشد (که با آزمایش خون مشخص می‌شود). دوز مناسب: 30 تا 60 میلی‌گرم در روز (در صورت تشخیص کمبود). می‌تواند با جذب برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، مکمل‌های کلسیم و داروهای تیروئید تداخل داشته باشد.
• کوآنزیم Q10 (CoQ10): در تولید انرژی سلولی نقش دارد و ممکن است به کاهش خستگی کمک کند. دوز مناسب: 100 تا 200 میلی‌گرم در روز.

محصولات گیاهی کمک‌کننده (با احتیاط فراوان):

• جینسینگ (با احتیاط شدید): برخی مطالعات نشان داده‌اند که ممکن است به کاهش خستگی مرتبط با سرطان کمک کند. دوز مناسب: بر اساس محصول و با مشورت پزشک. می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون و داروهای دیابت تداخل داشته باشد.

نکته مهم در مورد محصولات گیاهی: قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

تجهیزات پزشکی یا بهداشتی مرتبط: (هیچ تجهیز خاصی برای خستگی نیاز نیست.)

نکات مهم و هشدارهای پزشکی

همیشه قبل از مصرف هر مکمل (شیمیایی یا گیاهی) یا تغییر در رژیم درمانی خود، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. اطلاعات ارائه شده در اینجا صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی دارد و جایگزین نظر و تشخیص پزشکی نیست.

BCG حاوی باکتری‌های زنده ضعیف‌شده است. رعایت پروتکل‌های بهداشتی پس از تزریق (مانند ضدعفونی توالت و شستشوی دست‌ها) برای جلوگیری از انتشار باکتری‌ها به خودتان یا دیگران بسیار مهم است.

از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در زمان دریافت BCG خودداری کنید، مگر اینکه پزشک شما آن را تجویز کرده باشد. آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند اثربخشی BCG را کاهش دهند.

خطر عفونت جدی: در موارد نادر، باکتری‌های BCG می‌توانند وارد جریان خون شوند و یک عفونت سیستمیک (شبیه سل) ایجاد کنند. این یک عارضه جدی است و نیاز به درمان فوری دارد.

محصولات گیاهی: احتیاط بسیار جدی!

• برخلاف تصور رایج، "طبیعی" به معنای "بی‌خطر" نیست. بسیاری از محصولات گیاهی دارای ترکیبات فعال قدرتمندی هستند که می‌توانند اثرات دارویی مشابه یا حتی قوی‌تر از داروهای شیمیایی داشته باشند.
• خطر تداخلات دارویی شدید: محصولات گیاهی به شدت می‌توانند با داروهای تجویزی شما (از جمله BCG، داروهای شیمی‌درمانی، داروهای رقیق‌کننده خون، و داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی) تداخل داشته و اثربخشی دارو را کم یا زیاد کنند، یا عوارض جانبی خطرناکی ایجاد نمایند.
• عوارض جانبی شدید: برخی گیاهان در دوزهای بالا یا در افراد حساس می‌توانند عوارض جانبی شدید و حتی تهدیدکننده زندگی مانند مشکلات کبدی یا خونریزی ایجاد کنند.
• همیشه قبل از مصرف هرگونه محصول گیاهی، حتی اگر به نظر بی‌ضرر می‌آید، حتماً با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می‌تواند شما را در مورد خطرات و فواید احتمالی آن راهنمایی کند.

علائم هشداردهنده: در صورت بروز هر یک از علائم زیر، که نشان‌دهنده شدید شدن عوارض جانبی یا بروز عوارض خطرناک هستند، فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید:

• تب بالا (بالاتر از ۳۸.۵ درجه سانتی‌گراد) که بیش از ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول بکشد یا بدتر شود.
• لرز شدید یا مداوم.
• درد شدید و غیرقابل تحمل در مثانه یا پهلوها.
• ناتوانی در ادرار کردن یا احتباس ادرار.
• خونریزی شدید در ادرار.
• درد جدید یا تشدید شده در مفاصل یا عضلات که با مسکن‌های رایج کنترل نمی‌شود.
• سرفه مداوم، تنگی نفس یا درد قفسه سینه.
• راش پوستی گسترده، خارش شدید، یا علائم واکنش آلرژیک شدید (تورم صورت، لب‌ها یا زبان).
• زردی پوست یا چشم‌ها (یرقان).
• کاهش وزن ناخواسته یا تعریق شبانه.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف داروی ب ث ژ، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری،  پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی (از جمله لاتکس) باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک خود یا پزشک داروخانه، به ویژه در موارد ابتلا به اختلالات سیستم ایمنی (از جمله HIV، برخی سرطان ها مانند لوسمی / لنفوم)، پرتودرمانی، عفونت / تب فعلی (مانند عفونت مثانه، سل فعال)، بیماری خاص عروق خونی (آنوریسم)، آسیب / درمانی در مثانه در 7 روز گذشته (مانند کاتتریزاسیون (سوندگذاری)، بیوپسی، علائم ادرار خونی)، وجود وسایل / قطعات پزشکی ساخته دست بشر (مانند ضربان ساز، مفاصل مصنوعی، پیوندهای شریانی) اطلاع دهید.

تنها در صورت لزوم از این دارو در حین بارداری استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف داروی ب ث ژ به خانم های باردار، توصیه نمی شود. در رابطه با استفاده از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری (مانند کاندوم، قرص های ضد بارداری) با پزشک خود مشورت کنید. درصورت بارداری یا احتمال بارداری ، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

هنوز مشخص نیست که آیا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر، به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: آنتی بیوتیک ها (از جمله ایزونیازید، ریفامپین، پنی سیلین ها مانند آموکسی سیلین، ماکرولیدها مانند اریترومایسین)، داروهایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند (از جمله آباتاسپت، کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون، دارو های شیمی درمانی سرطان)، مفلوکین.

در صورت مصرف داروهای ذکر شده پیش از شروع واکسن BCG به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه ، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف این دارو می تواند باعث اختلال در برخی تست های آزمایشگاهی (مانند آزمایش پوستی سل / توبرکلوزیس(TB)) و نتیجه کاذب شود. بنابراین مطمئن شوید که مسئول آزمایشگاه و پزشک ، از مصرف شما از این دارو مطلع هستند.

سوء مصرف

در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.

توجه

به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید و آزمایش های خود ر انجام دهید.

دوز فراموش شده

مهم است که هر دوز از این دارو را طبق برنامه دریافت کنید. اگر یک دوز را فراموش کردید، فوراً از پزشک خود بخواهید تا یک برنامه دوز جدید را برای شما تعیین کند.

نگهداری

این دارو در بیمارستان یا کلینیک تجویز می شود و نمی توان آن را در منزل نگهداری کرد.