تزریق آمپول ب ث ژ در مثانه، یکی از روش های ایمنی درمانی در درمان سرطان مثانه است که بر خلاف داروهای خوراکی یا تزریقی، دارو مستقیماً از طریق لوله ای وارد مثانه شده و سلول های سرطانی داخل آن را هدف قرار می دهد. آمپول ب ث ژ، یکی از اصلی ترین داروهای ایمونوتراپی است که ممکن است در مراحل اول سرطان مثانه تجویز شود.
آمپول ب ث ژ (Bacillus Calmette-Guerin/BCG) یکی از روش های ایمونوتراپی در داخل مثانه (اینتراوزیکال) است. این داروی مایع از سویه ای از مایکوباکتریوم بوویس - همان باکتری مورد استفاده برای ساخت واکسن سل- ساخته شده است. در صنعت پزشکی، مایکوباکتریوم بوویس برای کاهش آسیب به بدن ضعیف می شود.
تزریق آمپول ب ث ژ معمولاً پس از انجام روش برداشتن تومور مثانه از طریق پیشابراه (TURBT) انجام می شود که نوعی عمل جراحی در مثانه برای حذف هرگونه بافت سرطانی قابل مشاهده است.
از آمپول ب ث ژ برای درمان سرطان مثانه در مراحل اولیه استفاده می شود. مراحل اولیه سرطان مثانه، سرطانهای مثانهای در نظر گرفته میشود که عضله دیواره مثانه را درگیر نکرده اند. درمان با BCG برای سرطان مثانه ای که متاستاز داده است (به سایر قسمت های بدن منتشر شده است) مؤثر نیست.
در حال حاضر آزمایش های بالینی برای بررسی اثربخشی درمان با ب ث ژ برای بیماری های فیبرومیالژیا و دیابت در حال انجام است.
خیر. اگرچه در درمان سرطان مثانه، نحوه انجام ایمونوتراپی داخل مثانه ای و شیمی درمانی داخل مثانه ای یکسان است، اما نوع و عملکرد داروها متفاوت می باشد. داروهای شیمی درمانی مستقیماً به سلول ها حمله می کنند، در حالی که ب ث ژ از قدرت سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان استفاده می کند.
آمپول ب ث ژ در حال حاضر رایج ترین روش در ایمنی درمانی داخل مثانه است که به منظور برای مبارزه با سرطان مثانه در مراحل اولیه تجویز می شود.
قبل از شروع درمان، پزشک، دستورالعمل های لازم را به شما می دهد تا به شما در آماده سازی برای انجام تزریق کمک کند. به طور کلی، شما باید از مصرف نوشیدنی های کافئین دار و ادرارآور به مدت چهار ساعت قبل از درمان خودداری کنید. پیش از شروع درمان، حتماً باید ادرار کنید تا مثانه کاملاً خالی باشد.
قبل از شروع درمان، به منظور ایجاد راحتی بیشتر برای بیمار از بی حسی موضعی برای ناحیه تحت درمان استفاده می شود. در مرحله بعد، پزشک یک کاتتر (سوند/ لوله ادراری) را وارد مجرای ادرار قرار می دهد و محلول ب ث ژ مایع را در مثانه تزریق می کند.
به منظور اثربخشی درمان، محلول ب ث ژ باید با سلول های سرطانی تماس پیدا کند تا آنها را از بین ببرد. بنابراین، پس از تزریق دارو، پزشک سوند را خارج کرده و از شما می خواهد که به پشت، شکم و هر دو طرف پهلو (هر طرف برای 15 دقیقه) دراز بکشید.
هنگامی که این روند درمان تکمیل شد، می توانید از محل درمان خارج شوید. با این حال، توجه داشته باشید که باید حداقل تا یک ساعت از ادرار کردن خودداری کنید.
پس از تزریق، بهتر است محلول تا 2 ساعت در مثانه باقی بماند.
هنگامی که محلول ب ث ژ وارد مثانه می شود، سلول های سیستم ایمنی بدن تحریک شده و به سلول های سرطانی درون مثانه حمله می کنند.
عوامل مختلفی میتوانند بر اثربخشی این درمان تأثیر بگذارند. از جمله:
دوره اولیه درمان با ب ث ژ، هفته ای یک بار و برای شش هفته متوالی انجام می شود.
اگر درمان مؤثر باشد، ممکن است درمان کنترلی تجویز شود. درمان کنترلی، به این صورت است که در فواصل سه، شش و دوازده ماه اول پس از دورۀ اولیه درمان، برای سه هفته متوالی و هفته ای یک بار، دارو تزریق می شود. درمان کنترلی ممکن است تا سه سال ادامه یابد.
بله. داروهای مورد استفاده برای درمان با ب ث ژ حاوی باکتری های زنده هستند که می توانند به افراد دیگر منتقل شده و آن ها را بیمار کنند. برای کاهش خطر آلودگی، این دستورالعمل ها را به مدت حداقل شش ساعت پس از هر درمان دنبال کنید:
به طور معمول، باید چند روز پس از هر جلسه درمان از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید. علاوه بر این، در تمام روابط جنسی خود در کل طول دوره درمان، از کاندوم استفاده کنید. با پزشک خود در مورد دستورالعمل های خاص رابطه جنسی صحبت کنید.
خانم ها ممکن است دچار خشکی واژن شوند، به همین دلیل بهتر است با پزشک خود در مورد محصول مناسب برای بهبود خشکی واژن استفاده کنند. در صورت تمایل به برقراری رابطه جنسی، همسر آن ها حتماً باید از کاندوم استفاده کند.
در طول درمان با ب ث ژ، هرگز نباید بچه دار شد (چه برای خانم و چه برای آقا).
در طول درمان، تغذیه نقش مهمی در بهبودی و کاهش عوارض جانبی دارد. اگرچه رژیم غذایی خاصی برای همه بیماران تجویز نمیشود، اما رعایت برخی نکات کلی میتواند به شما کمک کند.
اصول کلی رژیم غذایی در طول درمان با BCG:
غذاهایی که مصرف آن ها باید محدود شده یا اجتناب کرد:
توجه: این توصیهها کلی هستند و ممکن است لزوماً برای همه افراد مناسب نباشند. بهتر است قبل از ایجاد هرگونه تغییر در رژیم غذایی خود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
نکات مهم دیگر:
با رعایت این نکات، میتوانید بدن خود را تقویت کرده و روند بهبودی را تسریع کنید.
تزریق ب ث ژ همراه با برداشتن تومور درون مثانه از طریق پیشابراه، مؤثرترین درمان برای سرطان مثانه در مراحل اولیه است. این درمان می تواند سرعت رشد تومور را کاهش داده و یا آن را متوقف کند و احتمال نیاز به سیستکتومی (برداشتن مثانه) را در آینده کاهش دهد.
بروز عوارض جانبی خاص در 24 ساعت اول پس از تزریق آمپول ب ث ژ طبیعی است. این عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
ممکن است پزشک داروهایی را برای مدیریت این عوارض جانبی بدهد.
در موارد معدودی عوارض دیگری نیز ممکن است بروز کنند که حتماً باید به پزشک مراجعه شود، از جمله:
اگر درد، تب بالا یا هرگونه علائم عفونت را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
مانند بسیاری از سرطان ها، سرطان مثانه نیز به طور بالقوه ممکن است پس از درمان عود کند. از نظر آماری، در 40 درصد افرادی که تحت درمان با ب ث ژ قرار گرفته اند، عود مشاهده شده است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که حتی اگر سرطان عود کند، ممکن است پیشرفت نکند.
سرطان مثانه با گرید پایین معمولاً منتشر نشده و سایر نواحی بدن را درگیر نمی کند.
در موارد کمی، پس از درمان ممکن است سرطان مثانه به صورت تهاجمی عود کند. اغلب در این وضعیت، انجام سیستکتومی (جراحی برای برداشتن مثانه) توصیه می شود.
اکثر عوارض جانبی درمان طی دو تا سه روز از بین می روند. اگر علائم شدید است - یا بیش از 72 ساعت طول کشیده است- با پزشک خود تماس بگیرید.
به طور کلی، اکثر افراد می توانند ظرف یک تا دو روز به محل کار یا مدرسه بازگردند. اما، تجربه هر کسی متفاوت است.
همانطور که پیشتر گفتیم، یکی از مهمترین جنبههای این درمان، پیگیریهای منظم پس از اتمام دوره درمان است. این پیگیریها نه تنها به تشخیص زودهنگام عود بیماری کمک میکنند، بلکه به پزشک این امکان را میدهند تا از سلامت کلی شما اطمینان حاصل کند و در صورت نیاز، تغییراتی در برنامه درمانی ایجاد کند.
اهمیت پیگیریهای منظم در این است که با انجام آزمایش های دورهای مانند سیستوسکوپی، هرگونه تغییر مشکوک در بافت مثانه به سرعت شناسایی میشود و در صورت وجود سلولهای سرطانی، درمانهای تکمیلی آغاز میشود. همچنین، با پیگیریهای منظم، عوارض جانبی احتمالی درمان نیز به سرعت شناسایی و مدیریت میشوند.
علاوه بر پیگیریهای پزشکی، بهبود کیفیت زندگی پس از درمان نیز بسیار حائز اهمیت است. با تغییر سبک زندگی به سمت سالمتر، میتوان به بهبود کیفیت زندگی و افزایش امید به زندگی کمک کرد. تغذیه سالم، ورزش منظم و مدیریت استرس از جمله عواملی هستند که به شما کمک میکنند تا بهتر با بیماری مقابله کنید.
حمایتهای روانی نیز نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی دارند. صحبت با پزشک، روانشناس یا عضویت در گروههای حمایتی میتواند به شما کمک کند تا با احساسات خود بهتر کنار بیایید و با دیگر بیمارانی که تجربه مشابهی دارند ارتباط برقرار کنید.
در مجموع، تزریق آمپول ب ث ژ، یک روش درمانی موثر برای سرطان مثانه است. با رعایت دقیق دستورات پزشک، انجام پیگیریهای منظم و اتخاذ سبک زندگی سالم، میتوانید به بهبود کیفیت زندگی خود و افزایش طول عمر کمک کنید.