کروناویروس جدید (nCOV): همه آنچه باید بدانید

کروناویروس جدید (nCOV) از خانواده ویروس های کروناست که اولین بار در اواخر سال 2019 در شهر ووهان چین شناسایی شد. این ویروس توانایی آلوده کردن دستگاه تنفسی و گوارشی را دارد و به دلیل قابلیت انتقال سریع و ایجاد علائم متنوع، به یک چالش جهانی تبدیل شده است. بیماری ناشی از این ویروس از علائم خفیف مانند آبریزش بینی و گلودرد تا علائم شدید مانند نارسایی تنفسی و آسیب به چند عضو بدن متغیر است. آگاهی از علائم، راه های انتقال، پیشگیری و درمان این بیماری می تواند به کاهش سرعت شیوع آن کمک کند.

علائم بیماری کروناویروس جدید (nCOV)

علائم ابتلا به nCOV ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و این تنوع به عوامل مختلفی از جمله سن، وضعیت سیستم ایمنی و بیماری های زمینه ای فرد بستگی دارد.

1. علائم تنفسی: علائم شایع شامل سرفه خشک یا مرطوب، تنگی نفس، گلودرد و گرفتگی صدا هستند. در برخی موارد، علائمی مانند آبریزش بینی، گرفتگی سینوس ها و احساس درد در قفسه سینه نیز مشاهده می شوند. تنگی نفس می تواند از یک احساس خفیف تا ناتوانی کامل در تنفس متغیر باشد و نیاز به مراقبت فوری دارد.
2. علائم گوارشی: اگرچه در ابتدا تصور می شد nCOV فقط به دستگاه تنفسی آسیب می زند، اما شواهد نشان می دهد که این ویروس می تواند به دستگاه گوارش نیز حمله کند. علائمی مانند اسهال، تهوع، استفراغ و درد شکمی در برخی از بیماران گزارش شده است. این علائم به ویژه در کودکان و افراد مسن شایع تر هستند.
3. علائم عمومی: علائمی مانند تب بالا، خستگی مفرط، بدن درد، لرز و سردرد از دیگر نشانه های شایع این بیماری هستند. این علائم ممکن است به سرعت ظاهر شوند یا به تدریج تشدید شوند.
4. علائم خطرناک و تهدید کننده زندگی: در مواردی که علائمی مانند مشکلات حاد تنفسی، کبودی لب ها و انگشتان، درد پایدار در قفسه سینه یا افت سطح هوشیاری بروز می کند، باید فوراً به مراکز درمانی مراجعه شود. این علائم نشان دهنده وضعیت بحرانی و نیاز به مراقبت های فوری است.

راه های انتقال کروناویروس جدید (nCOV)

ویروس nCOV به دلیل قابلیت انتقال بالا به سرعت در بین افراد منتشر می شود. اصلی ترین راه های انتقال عبارت اند از:

1. تماس مستقیم با فرد آلوده: زمانی که فرد بیمار سرفه یا عطسه می کند، قطرات تنفسی حاوی ویروس در هوا پخش می شوند.
2. تماس با سطوح آلوده: ذرات ویروس می توانند روی سطوح مختلف (مانند دستگیره در، تلفن همراه و میز) باقی بمانند. لمس این سطوح و سپس تماس دست با صورت، راه ورود ویروس به بدن است.
3. انتقال از راه هوا: در محیط های بسته و شلوغ، ذرات ریز ویروس ممکن است برای مدت طولانی در هوا معلق بمانند و از طریق تنفس وارد بدن شوند.
4. انتقال از طریق مدفوع: در برخی از موارد، ویروس از طریق مدفوع فرد آلوده دفع می شود و در صورت عدم رعایت بهداشت مناسب، امکان انتقال وجود دارد.

دوره نهفتگی (کمون) بیماری

دوره نهفتگی کروناویروس معمولاً بین 2 تا 14 روز است، اما در برخی موارد ممکن است بیشتر نیز باشد. در این دوره، فرد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، اما همچنان می تواند ویروس را به دیگران منتقل کند. این ویژگی باعث شده است که کنترل شیوع ویروس دشوارتر شود.

افراد در معرض خطر

همه افراد می توانند به ویروس nCOV مبتلا شوند، اما برخی از گروه ها در معرض خطر بیشتری قرار دارند:

• سالمندان (افراد بالای 60 سال)
• افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای مانند دیابت، بیماری های قلبی، فشار خون بالا و بیماری های ریوی
• افراد دارای نقص سیستم ایمنی (بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی، افرادی که اخیراً پیوند عضو انجام داده اند)
• زنان باردار
• افراد با اضافه وزن شدید

این افراد باید بیشتر مراقب علائم بیماری باشند و در صورت مشاهده هرگونه علامت هشداردهنده سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

روش های پیشگیری از ابتلا به nCOV

پیشگیری از ابتلا به کروناویروس جدید (nCOV) بهترین و مؤثرترین راه برای جلوگیری از شیوع این بیماری است. اقدامات پیشگیرانه باید به صورت فردی و اجتماعی انجام شوند.

الف) بهداشت فردی

• شستن مرتب دست ها:
  • دست ها را به مدت حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشویید.
  • در صورت نبود صابون، از محلول های ضدعفونی کننده حاوی الکل (70٪) استفاده کنید.
• عدم تماس دست با صورت:
  • از لمس چشم ها، بینی و دهان با دست های آلوده خودداری کنید.
• رعایت بهداشت تنفسی:
  • هنگام عطسه یا سرفه، از دستمال کاغذی استفاده کرده و بلافاصله آن را در سطل زباله دردار بیندازید.
  • در صورت نبود دستمال، از داخل آرنج یا زیربغل خود برای پوشاندن دهان و بینی استفاده کنید.
• استفاده از ماسک:
  • در محیط های عمومی و شلوغ از ماسک مناسب (ترجیحاً ماسک های N95 یا جراحی) استفاده کنید.
  • ماسک را به طور مرتب تعویض کنید و به قسمت خارجی آن دست نزنید.

ب) رعایت فاصله گذاری اجتماعی (Social Distancing)

• حفظ فاصله حداقل 1.5 تا 2 متر از دیگران.
• اجتناب از حضور در تجمعات و محیط های بسته شلوغ.

ج) ضدعفونی سطوح و اشیا پرتماس

• تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطوحی مانند دستگیره درب، گوشی موبایل، کیبورد، کلید برق و میز کار.
• استفاده از مواد ضدعفونی کننده حاوی الکل یا وایتکس (رقیق شده).

د) تقویت سیستم ایمنی بدن

• مصرف غذاهای سالم و سرشار از ویتامین (به خصوص ویتامین C و D).
• ورزش منظم و فعالیت بدنی.
• خواب کافی (7 تا 8 ساعت در شبانه روز).
• کاهش استرس و اضطراب.

رعایت نکات بهداشتی شاید همیشه آسان نباشد، اما ارزش آن را دارد. هر قدم کوچکی که در جهت پیشگیری از بیماری برمی دارید، یک گام به سمت حفظ سلامت خود، خانواده و جامعه است. حتی اگر نتوانید همه چیز را کامل انجام دهید به خاطر داشته باشید که: "هر اقدام مؤثری مهم است و به شکستن زنجیره انتقال کمک می کند."

درمان و مدیریت کروناویروس جدید در منزل

در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به nCOV علائم خفیفی دارند و می توانند در خانه تحت مراقبت قرار گیرند. مراقبت خانگی نه تنها به بهبود بیمار کمک می کند، بلکه فشار روی سیستم های درمانی را کاهش می دهد.

الف) اصول مراقبت در منزل برای بیماران مبتلا به nCOV

• قرنطینه خانگی:
  • بهتر است بیمار در یک اتاق جداگانه و دارای تهویه مناسب باشد.
  • از تماس مستقیم با اعضای خانواده به ویژه افراد مسن و بیماران زمینه ای خودداری کند.
• استفاده از ماسک:
  • بیمار هنگام خروج از اتاق یا در تماس با دیگران باید از ماسک استفاده کند.
  • سایر اعضای خانواده نیز باید در حضور بیمار از ماسک استفاده کنند.
• استراحت کافی:
  • بیمار باید استراحت کافی داشته باشد و از انجام فعالیت های سنگین خودداری کند.
• مصرف مایعات کافی:
  • بیمار باید مایعات فراوان بنوشد (آب، آب میوه طبیعی، سوپ گرم).
  • این کار به جلوگیری از کم آبی بدن کمک می کند.
• تغذیه مناسب:
  • مصرف غذاهای مقوی و سرشار از ویتامین (مانند میوه ها، سبزیجات و پروتئین ها).
  • اجتناب از مصرف غذاهای پرچرب و سنگین.
• کاهش تب و علائم عمومی:
  • استفاده از استامینوفن برای کاهش تب و درد (تحت نظر پزشک).
  • استفاده از بخور یا دوش آب گرم برای بهبود تنفس.

ب) هشیاری در مقابل علائم هشداردهنده

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل حاد تنفسی (تنگی نفس شدید)
• درد یا فشار مداوم در قفسه سینه
• کبودی لب ها یا صورت
• کاهش سطح هوشیاری یا بی حالی شدید
• افت فشار خون یا سرگیجه مداوم

ج) ضدعفونی محیط منزل

• لوازم شخصی بیمار (ملحفه، ظروف غذا و لباس ها) باید کاملاً با ماده شوینده و آب داغ شسته شوند.
• سطوحی که بیمار به آن ها دست می زند باید به طور مرتب ضدعفونی شوند.
• تهویه هوای اتاق بیمار به طور مداوم انجام شود.

د) درمان های کمکی و خانگی برای بهبود علائم خفیف:

• برای گلودرد:
  • قرقره با آب نمک گرم.
  • مصرف مایعات گرم مانند دمنوش زنجبیل و عسل.
• برای سرفه خشک:
  • استفاده از بخور آب گرم.
  • مصرف شربت های نرم کننده گلو.
• برای تقویت سیستم ایمنی:
  • مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C مانند پرتقال و کیوی.
  • مصرف مکمل های زینک و ویتامین D (تحت نظر پزشک).

ه) مشاوره پزشکی از راه دور (Telemedicine)

• در صورت امکان، با پزشکان از طریق مشاوره آنلاین یا تلفنی ارتباط برقرار کنید.
• در صورت نیاز به داروهای خاص یا بررسی دقیق تر، با رعایت پروتکل های بهداشتی به مراکز درمانی مراجعه کنید.

جمع بندی

ویروس nCOV همچنان یک تهدید جهانی محسوب می شود و رعایت پروتکل های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی جمله مهم ترین راهکارها برای کنترل این بیماری هستند. هر فرد با مسئولیت پذیری و رعایت توصیه های بهداشتی می تواند در کاهش شیوع این ویروس مؤثر باشد.