درخواست مشاوره رایگان
تئوفیلین (نام تجاری: الیکسوفیلین)، از داروهای گشادکننده راه های هوایی است که به کنترل علائم تنفسی آسم، برونشیت، آمفیزم و سایر بیماری های تنفسی کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف تئوفیلین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه شده است.
نام عمومی :تئوفیلین
نام تجاری : الیکسوفیلین
برای درمان بیماری های ریوی مانند آسم و COPD (برونشیت، آمفیزم) از تئوفیلین استفاده می شود. همچنین برای جلوگیری از خس خس سینه و تنگی نفس باید به طور مرتب از این دارو استفاده شود. تئوفیلین متعلق به دسته ی داروهای گزانتینی می باشد. این دارو با کاهش انقباضات ماهیچه های اطراف مجاری تنفسی باعث تسهیل تنفس و کاهش تحریک پذیری ریه ها می شود. کنترل علائم مشکلات تنفسی می تواند زمان از دست رفته در محل کار یا مدرسه را کاهش دهد.
تئوفیلین برای موثر واقع شدن نیاز به مصرف منظم دارد و بلافاصله پس از مصرف تاثیر نمی گذارد. همچنین نباید برای تسکین اختلالات ناگهانی تنفسی استفاده شود. می توانید در زمان بروز تنگی نفس ناگهانی از داروهای استنشاقی سریع الاثر (اسپری) استفاده کنید.
تئوفیلین را طبق دستور پزشک و معمولا سه الی چهار بار در روز و به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. با این حال در صورت بروز مشکلات معده، دارو را همراه با غذا مصرف کنید. دوز مصرفی دارو را توسط پیمانه های مخصوص اندازه بگیرید و از استفاده از قاشق های آشپزخانه خودداری کنید.
دوز مصرفی دارو بر اساس شرایط پزشکی، میزان پاسخ به درمان، سن، وزن، آزمایشات (سطح تئوفیلین خون) و سایر داروهایی که مصرف می کنید، تعیین می شود. تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک خود و پزشک داروخانه اطلاع دهید. پزشک ممکن است برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی، این دارو را با دوز کم شروع کند و به تدریج میزان آن را افزایش دهد؛ بنابراین به دقت از دستورالعمل های پزشک خود پیروی کنید.
رژیم های خاص (مانند پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم یا کربوهیدرات زیاد و پروتئین کم) می توانند اثر تئوفیلین را تغییر دهند؛ بنابراین در صورت تغییر عمده در رژیم غذایی خود به پزشک معالح خود اطلاع دهید. زیرا ممکن است پزشک، نیاز به تنظیم دوز مصرفی داشته باشد.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. مصرف تئوفیلین را حتی بعد از احساس بهبود کامل، قطع نکنید و از افزایش دوز مصرفی یا مصرف بیش از تجویز پزشک و قطع ناگهانی دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
در صورت عدم بهبود و بدتر شدن علائم آسم یا استفاده ی بیش از پیش و یا بیشتر از دوز تجویز شده از اسپری، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
حالت تهوع و استفراغ، معده درد و دل درد، سردرد، مشکل خواب، اسهال، تحریک پذیری، بی قراری، عصبی بودن، لرزش یا افزایش ادرار می تواند از عوارض مصرف تئوفیلین باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده زیرا بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بسیاری از افرادی که تئوفیلین مصرف کرده اند، دچار عوارض جانبی جدی نشده اند.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله حالت تهوع یا استفراغ مداوم، ضربان قلب سریع، آهسته و نامنظم، گرفتگی عضلات، غش کردن، گیجی و سرگیجه فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی از جمله: تشنج، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به تئوفیلین به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی تئوفیلین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن و داروهای گزانتینی دیگر (مانند آمینوفیلین، اکستریفیلین، کافئین) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
قبل از مصرف تئوفیلین، سابقه پزشکی خود به خصوص: زخم معده یا روده، تشنج، بیماری تیروئید، مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب نامنظم)، بیماری کبدی و فشار خون بالا را به پزشک یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
در صورت بروز تب یا احساس مریضی در هنگام مصرف تئوفیلین، فوراً به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است نیاز به تنظیم دوز مصرفی شما باشد.
تئوفیلین ممکن است شامل قند یا الکل باشد؛ بنابراین اگر مبتلا به دیابت و یا بیماری های کبدی هستید یا داراری شرایط خاص هستید، با پزشک خود در رابطه با مصرف دارو مشورت کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
ممکن است افراد مسن نسبت به عوارض جانبی تئوفیلین، به ویژه ضربان قلب سریع و نامنظم یا دشواری در خوابیدن حساسیت بیشتری نشان دهند؛ بنابراین توصیه می شود نظارت دقیقی بر عوارض جانبی و سطح دارو در خون داشته باشید.
همچنین ممکن است کودکان نیز نسبت به عوارض جانبی تئوفیلین حساسیت بیشتری نشان دهند؛ بنابراین توصیه می شود بر عوارض جانبی و سطح دارو در خون نظارتی دقیق داشته باشید.
تئوفیلین در دوران بارداری تنها در صورت لزوم مصرف می شود. همچنین منافع و عوارض این دارو را با پزشک خود بررسی کنید. ممکن است در طول 3 ماه آخر بارداری، تغییرات بدن شما بر میزان این دارو در خون تأثیر بگذارد. پزشک باید با دقت میزان داروی موجود در خون و همچنین هرگونه عارضه جانبی را کنترل کند تا در صورت نیاز، دوز دارو را تغییر دهد.
تئوفیلین از شیر مادر به نوزاد منتقل شده و می تواند عوارض جانبی نامطلوبی را برای نوزاد به همراه داشته باشد. پس قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی تئوفیلین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
یکی از داروهایی که با تئوفیلین تداخل دارد ریوسیگوئات است.
داروهای دیگر می توانند با کاهش سرعت دفع تئوفیلین برعملکرد این دارو اثر بگذارند. به عنوان مثال می توان به سایمتیدین، دی سولفیرام، فلووکسامین، اینترفرون، مکسیلتین، پروپرانولول، ریفامپین و داروهایی که برای درمان تشنج استفاده می شود (مانند کاربامازپین، فنی توئین) و گل راعی، تیکلوپیدین و غیره اشاره کرد.
استعمال سیگار یا ماریجوانا (شاهدانه) سطح تئوفیلین در خون را کاهش می دهند؛ بنابراین در صورتی که سیگار استعمال می کنید یا اخیراً آن را ترک کرده اید، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
همچنین کافئین و الکل می توانند باعث افزایش عوارض جانبی تئوفیلین شوند؛ بنابراین از نوشیدن مقادیر زیاد نوشیدنی های حاوی الکل یا کافئین (مانند قهوه، چای، کولا)، خوردن مقدار زیاد شکلات یا مصرف بدون نسخه محصولاتی که حاوی کافئین هستند خودداری کنید.
تئوفیلین بسیار شبیه به آمینوفیلین و اکستریفیلین است؛ بنابراین هنگام مصرف تئوفیلین از داروهای حاوی آمینوفیلین یا اکستریفیلین استفاده نکنید.
تئوفیلین ممکن است باعث تداخل در برخی آزمایشات (مانند آزمایشات قند خون، کلسترول، اوریک اسید،اسکن دی پیریدامول - تالیوم) شود، که احتمالاً باعث گزارش نتایج نادرست آزمایش می شود. مطمئن شوید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد تئوفیلین و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف می تواند شامل: حالت تهوع و استفراغ مستمر، تشنج، گرفتگی عضلات، ضربان قلب سریع یا نامنظم، تغییرات ذهنی و خلقی (مانند تحریک پذیری، گیجی) و استفراغ شبیه تفاله قهوه باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
در حین مصرف تئوفیلین از انجام آزمایشات پزشکی (مانند آزمایشات سطح تئوفیلین در خون) غافل نشوید. به طور منظم به پزشک مراجعه کنید و آزمایشات را انجام دهید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین همه ی داروها را به دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
