درخواست مشاوره رایگان
کریزوتینیب (نام تجاری: زالکوری)، یکی از داروهای مورد استفاده در درمان هدفمند است که در درمان برخی از سرطان های ریه و لنف کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف زالکوری، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه شده است.
نام عمومی: کریزوتینیب
نام تجاری: زالکوری
داروی زالکوری (کریزوتینیب) برای درمان انواع خاصی از سرطان ریه و لنفوم (لنفوم سلول های بزرگ آناپلاستیک) استفاده می شود. داروی Xalkori (Crizotinib) سرعت رشد سلول های سرطانی ریه را کاهش داده یا متوقف می کند. این دارو متعلق به دسته ای از داروها تحت عنوان بازدارنده های کیناز می باشد.
کپسول خوراکی (200 میلی گرم؛ 250 میلی گرم)
پیش از هر بار مصرف داروی زالکوری (کریزوتینیب)، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو طبق دستور پزشک، معمولاً یک یا دو بار در روز به صورت خوراکی با غذا یا بدون آن با یک لیوان آب مصرف می شود. این دارو نباید خرد شده یا جویده شود. در صورت استفراغ بعد از مصرف دارو، باید از تکرار مصرف آن خودداری نمود. دوز بعدی دارو باید در زمان معین خود مصرف شود.
دوز دارو طبق شرایط فرد و میزان پاسخ بدن به دارو، نوع داروهای مصرفی و تست های ازمایشگاهی تعیین می شود. حتماً تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. برای کودکان اندازه بدن بیمار در تعیین دوز دارو نقش دارد.
در هنگام استفاده از داروی زالکوری (کریزوتینیب) از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید، مگر اینکه پزشک یا داروساز نظر دیگری داشته باشد؛ این میوه می تواند احتمال وقوع عوارض جانبی را افزایش دهد. با پزشک یا داروساز خود برای کسب اطلاعات بیشتر صحبت کنید.
بدون نظر پزشک دوز دارو را افزایش ندهید و یا بیشتر از زمان تجویز از آن استفاده نکنید، زیرا نه تنها بهبودی رخ نخواهد داد بلکه خطر ابتلا به عوارض جانبی نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
از آنجا که این دارو از طریق پوست و ریه ها قابل جذب است و قادر است به جنین آسیب برساند، زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار باشند نباید این دارو را مصرف کرده و یا پودر کپسول ها را تنفس کنند.
حالت تهوع، اسهال، استفراغ، سرگیجه، خستگی، سردرد، سوزش معده، تغییر در چشایی، از دست دادن اشتها، زخم های دهان، درد مفاصل، مشکل خواب یا یبوست می تواند از عوارض این دارو باشند. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان داروی زالکوری (Xalkori) را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
داروی زالکوری (کریزوتینیب) ممکن است توانایی شما در مبارزه با عفونت ها را کاهش دهد. این ممکن است باعث ابتلا به یک عفونت جدی و یا تشدید عفونت های پیشین شود. در صورت مشاهده علائم عفونت (مانند سرفه، گلودرد، تب، لرز) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
بروز هرکدام از این عوارض جانبی جدی را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید: تغییرات بینایی (مانند تاری / کاهش بینایی، مشاهده چشمک های نور، حساسیت به نور، دیدن نورهای شناور)، تورم پاها / ساق پاها / دست ها.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله مشکل ریه ( مانند اختلالات تنفسی، سرفه)، درد / تورم / قرمزی چشم، ضربان سریع / آهسته / نامنظم قلب، سرگیجه شدید، غش، خونریزی / کبودی آسان، علائم مشکلات کبدی (مانند ادرار تیره، حالت تهوع / استفراغ مداوم، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست) را بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به داروی زالکوری (کریزوتینیب) نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
کریزوتینیب ممکن است راش های پوستی بدون خطر ایجاد کند، با این حال، تشخیص آن از عارضه های نادری که ناشی از واکنش شدید می باشد مشکل است. بنابراین، در صورت بروز هرگونه عارضه پوستی، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی داروی زالکوری (کریزوتینیب) را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف داروی زالکوری (کریزوتینیب)، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص ابتلا به مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی مطلع سازید.
کریزوتینیب می تواند باعث عوارضی شود که بر ریتم قلب تأثیر دارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان سریع / نامنظم جدی قلب و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شده که به سرعت به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
خطر طولانی شدن QT ممکن است در صورت ابتلا به برخی عارضه ها یا مصرف بعضی داروهای دیگر افزایش یابد. قبل از شروع استفاده از کریزوتینیب، تمام داروهای مصرفی و ابتلا به برخی عارضه های قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG) یا سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص ( طولانی شدن QT در EKG، مرگ ناگهانی قلب) را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر طولانی شدن موج QT قلب را افزایش داده و این خطر در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور / "قرص های آب") یا تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش می یابد. در مورد استفاده بی خطر از کریزوتینیب با پزشک مشورت کنید.
کریزوتینیب احتمال ابتلا به بیماری ها را بیشتر کرده و یا عفونت های پیشین را بدتر می کند. بنابراین، برای جلوگیری از انتقال عفونت، دستان خود را به خوبی بشویید. از تماس با افرادی که دچار بیماری های واگیردار هستند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا، کووید-19) خودداری کنید. اگر در معرض بیماری قرار گرفته اید، با پزشک مشورت کنید.
بدون موافقت پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) خودداری کنید.
داروی Xalkori ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن نسبت به عوارض جانبی داروی زالکوری (کریزوتینیب)، به ویژه طولانی شدن QT، حساسیت بیشتری نشان می دهند.
داروی زالکوری (کریزوتینیب) می تواند بر قدرت باروری تأثیر داشته باشد، برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
از آنجا که این دارو از طریق پوست و ریه ها قابل جذب است و توانایی آسیب رسانی به جنین دارد، زنانی که باردار هستند یا می خواهند باردار شوند نباید این دارو را مصرف کرده یا پودر کپسول ها را تنفس کنند. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. قبل از شروع مصرف داروی زالکوری (کریزوتینیب)، پزشک انجام آزمایش بارداری را توصیه می کند. زنانی که از این دارو استفاده می کنند باید در طول درمان و حداقل به مدت 45 روز پس از قطع درمان، از اشکال قابل اطمینان پیشگیری از بارداری استفاده کنند. مردانی که از این دارو استفاده می کنند باید از اشکال قابل اطمینان پیشگیری از بارداری در طول درمان و حداقل 90 روز پس از قطع درمان استفاده کنند.
درصورت احتمال بارداری بلافاصله با پزشک در این باره مشورت کنید. انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست لذا به دلیل آسیب احتمالی به کودک شیرخوار، شیردهی در هنگام استفاده از این دارو و تا 45 روز پس از قطع مصرف آن توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولاتی که با داروی زالکوری (کریزوتینیب) تداخل دارند عبارتند از: داروهایی که می توانند ضربان قلب را کند کنند (از جمله دیگوکسین، کلونیدین، بتا بلاکرها مانند آتنولول / متوپرولول، مسدود کننده های کانال کلسیم مانند دیلتیازم / وراپامیل).
برخی از داروها می توانند بر دفع و نحوه اثر کریزوتینیب از بدن تاثیر داشته باشند، از جمله: داروهای ضد قارچ آزول (مانند ایتراکونازول)، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین)، داروهای ضد تشنج (مانند کاربامازپین، فنی توئین)، گیاه گل راعی و غیره.
این داروها می تواند باعث کاهش سرعت دفع رالکوری از بدن شده که می تواند بر نحوه عملکرد آن تأثیر بگذارد: آلفنتانیل، ارگوتس، الاسترانت، (مانند ارگوتامین)، فنتانیل، فلیبانسرین، لومیتاپید، تاکرولیموس و سایر موارد.
کریزوتینیب همراه با برخی دیگر از داروها ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر گذارند، از جمله آمیودارون، دوفتیلید، کوینیدین، پروکائین آمید، سوتالول و برخی داروهای ضد روان پریشی (مانند پیموزاید، تیوریدازین، زیپراسیدون) و سایر داروها.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
قبل از شروع و در حین مصرف داروی زالکوری (Xalkori) برای بررسی پیشرفت در درمان یا بررسی عوارض جانبی، تست های آزمایشگاهی یا پزشکی (مانند عملکرد کبد / کلیه، EKG، شمارش کامل خون، معاینات چشم، فشار خون، ضربان قلب) انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اگر کمتر از 6 ساعت قبل از دوز بعدی فاصله وجود دارد، از دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت در ظرف اصلی دارو نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
