درخواست مشاوره رایگان
اپی روبیسین (نام تجاری: النس)، یکی از داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی سرطان است که در درمان سرطان پستان کاربرد دارد. این دارو معمولاً پس از جراحی برای برداشتن تومور پستان تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف اپی روبیسین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: اپی روبیسین
نام تجاری: النس، فارموروبیسین
از داروی اپی روبیسین در درمان سرطان پستان استفاده می شود. این دارو به گروهی از داروها که به عنوان آنترا سایکلین شناخته می شوند، تعلق دارد و باعث کاهش یا توقف رشد سلول های سرطانی می شود.
محلول داخل وریدی (2 میلی گرم در میلی لیتر)
این دارو طبق تجویز پزشک و توسط متخصص بهداشت، به صورت داخل وریدی تزریق می شود. دوز آن براساس عارضه و شرایط پزشکی، اندازه بدن و پاسخ به درمان تعیین می شود.
اگر این دارو با پوست تماس پیدا کرد، بلافاصله محل را به خوبی با آب فراوان بشویید. همچنین می توان از آب و صابون یا ترکیب جوش شیرین (بی کربنات سدیم) در آب فراوان نیز استفاده نمود. اگر این دارو با چشم تماس پیدا کرد، پلک ها را با دو انگشت باز کرده و به مدت 15 دقیقه چشم را با آب شستشو دهید، سپس به سرعت به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
در دوره درمان با این دارو مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک تجویز دیگری کرده باشد. انجام این کار به کاهش خطر برخی عوارض جانبی (مانند افزایش اسید اوریک) کمک می کند.
از عوارض جانبی این دارو می توان به حالت تهوع، استفراغ، اسهال، دل درد، گرگرفتگی، یا تغییر رنگ پوست / ناخن اشاره کرد. حالت تهوع و استفراغ شدید نیز می تواند رخ دهد. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای جلوگیری یا بهبود حالت تهوع و استفراغ، دارو تجویز کند. خوردن چندین وعده غذایی کم حجم، نخوردن غذا قبل از درمان یا محدود کردن فعالیت های جسمی، ممکن است به کاهش برخی از این عوارض کمک کند. در صورت تداوم یا تشدید این عوارض، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز شود که یکی از عارضه های طبیعی و بی ضرر این دارو است؛ این اثر معمولاً ظرف 2 روز پس از هر بار مصرف دارو از بین می رود و نباید آن را با خون در ادرار اشتباه گرفت.
ریزش مو به طور موقت نیز یکی دیگر از عارضه های جانبی رایج این دارو است. معمولاً پس از پایان درمان رشد طبیعی مو باز می گردد.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله تغییرات در قاعدگی (به عنوان مثال، قطع قاعدگی)، خونریزی / کبودی غیر معمول (مانند لکه های قرمز کوچک روی پوست، مدفوع سیاه / خونی، ادرار خونی، استفراغ مانند تفاله قهوه) را به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین ممکن است در نتیجه مصرف این دارو، درد یا زخم در دهان و گلو نیز ایجاد شود. دندان های خود را به آرامی مسواک بزنید، از استفاده از دهان شویه حاوی الکل خودداری کرده و دهان خود را مرتبا با آب خنک مخلوط با جوش شیرین یا نمک بشویید. همچنین بهتر است در این مدت از غذاهای نرم و مرطوب استفاده کنید.
گاهی حالت تهوع، استفراغ و اسهال ممکن است باعث کاهش بیش از حد آب بدن (دهیدراتاسیون) شود. در صورت مشاهده علائم کم آبی بدن مانند کاهش غیرمعمول ادرار، خشکی غیرمعمول دهان / افزایش تشنگی، کمبود اشک، سرگیجه / سبکی سر یا رنگ پریدگی و چروک شدن غیرعادی پوست سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
گاهی به علت تخریب سریع سلولهای سرطانی عوارض جانبی ایجاد می شود (سندرم لیز تومور). برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی، پزشک ممکن است دارویی اضافه کند و توصیه به نوشیدن مایعات فراوان کند. در صورت بروز علائمی از جمله کمردرد / پهلو درد، علائم مشکلات کلیوی (مانند دفع دردناک ادرار، ادرار صورتی / خونی، تغییر مقدار ادرار)، اسپاسم عضلانی و ضعف، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله درد قفسه سینه، سرفه خونی، درد / تورم / قرمزی ناگهانی در پا، بلافاصله به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو به ندرت اتفاق می افتد؛ با این حال، در صورت مشاهده هر یک از علائم واکنش آلرژیک جدی مانند عارضه های پوستی، خارش / تورم (به ویژه در صورت / زبان / گلو)، اختلال در تنفس و سرگیجه شدید، بلافاصله به مراکز پزشکی مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف اپی روبیسین، در صورت حساسیت به آن، یا به آنتراسایکلین های دیگر (به عنوان مثال دوکسوروبیسین)، یا آنتراسندیون ها (مانند میتوکسانترون) یا دیگر حساسیت های خود، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی اجزای غیرفعالی باشد، که می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
همچنین پیش از استفاده، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی ابتلا به اختلالات خونی / خونریزی (به عنوان مثال آنمی، کمبود سلول های خونی)، نقرس، بیماری های قلبی (مانند نارسایی قلب، حمله قلبی، ضربان قلب نامنظم / تند / کند )، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، پرتودرمانی (به ویژه در ناحیه قفسه سینه) مطلع سازید.
اپی روبیسین می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به عفونت قرار داده یا باعث تشدید عفونت های پیشین شود. از تماس با افراد مبتلا به بیماری های واگیردار (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا، کووید-19) خودداری کنید. اگر در معرض بیماری های واگیردار قرار گرفته اید یا تمایل دارید اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید با پزشک خود مشورت کنید.
بدون موافقت پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) نیز خودداری کنید.
برای کاهش خطر بریدگی، کوفتگی یا آسیب دیدگی، هنگام استفاده از اشیای تیز مانند تیغ و ناخن گیر، احتیاط کرده و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید.
این دارو ممکن است باعث افزایش حساسیت نسبت به آفتاب شود. مدت زمان قرار گیری در معرض نور آفتاب را کاهش دهید. از استفاده از سولاریوم و چراغ های آفتابی پرهیز کنید. در فضای باز از ضد آفتاب استفاده کرده و لباس محافظ و گشاد بپوشید. در صورت بروز و مشاهده آفتاب سوختگی یا تاول یا قرمزی پوست به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض دارو داشته باشند.
کودکان نیز ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض این دارو خصوصاً عوارض آن بر قلب داشته باشند.
همچنین این دارو می تواند بر قاعدگی زنان تأثیر بگذارد و باعث یائسگی زودرس شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. هنگام استفاده از اپی روبیسین نباید باردار شوید، زیرا این دارو می تواند باعث آسیب به جنین شود. معمولاً پیش از شروع این دارو، انجام تست بارداری توصیه می شود. زنان در سنین باروری برای جلوگیری از بارداری در طول درمان و به مدت 6 ماه پس از آخرین مصرف اپی روبیسین، باید از روش های مطمئن برای پیشگیری از بارداری (مانند قرص های ضد بارداری، کاندوم) استفاده کنند. آقایانی که تحت درمان هستند نیز باید در طول درمان و به مدت 3 ماه پس از آخرین دریافت این دارو، از روش های مطمئن برای کنترل بارداری استفاده کنند. همچنین آقایانی که همسر باردار دارند، باید در طول درمان و حداقل 7 روز پس از آخرین دریافت این دارو، از کاندوم استفاده کنند. اگر شما یا همسرتان باردار شده اید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر. به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد، شیردهی هنگام استفاده از این دارو و حداقل به مدت 7 روز پس از آخرین نوبت مصرف، توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از داروهایی که ممکن است با اپی روبیسین تداخل داشته باشند عبارتند از: سایمتیدین، سایر داروهایی که ممکن است بر قلب تأثیرگذار باشند (از جمله تراستوزوماب، آنتراسیکلین هایی مانند دوکسوروبیسین).
درصورت مصرف بیش از حد و مشاهده علائمی مانند قطع یا اختلال در تنفس با فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
بهتر است آزمایش ها و معاینات پزشکی (مانند شمارش کامل خون، آزمایش عملکرد کبد، برخی آزمایشات عملکرد قلب) قبل از شروع مصرف این دارو و هنگام استفاده از آن انجام شود. تمام قرار های ملاقات پزشکی و آزمایشگاهی را به خاطر بسپارید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
برای اثربخشی بهتر دارو، باید آن را طبق برنامه ریزی انجام شده و براساس دستورالعمل آن مصرف کنید. اگر یک دوز را فراموش کردید، برای تعیین برنامه دوز جدید با پزشک خود تماس بگیرید.
ویال های بازنشده داروی اپی روبیسین را در یخچال (دمای بین 2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. این دارو نباید یخ بزند. همچنین این دارو را در بسته بندی محصول و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
در صورت بازکردن ویال دارو باید آن را تا 24 ساعت آینده مصرف کنید؛ در غیر این صورت از مصرف دارو خودداری فرمایید.
