دنپزیل (نام تجاری: آریسپت)، نوعی دارو است که با تأثیر روی انتقال دهنده های عصبی می تواند به بهبود عملکرد شناختی و رفتاری بیماران مبتلا به زوال عقل (دمانس) ناشی از آلزایمر کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف دنپزیل، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: دنپزیل
نام تجاری: آریسپت
دنپزیل برای درمان گیجی (زوال عقل) مربوط به بیماری آلزایمر استفاده می شود. این دارو، بیماری آلزایمر را درمان نمی کند، اما ممکن است حافظه، آگاهی و توانایی عملکرد را بهبود بخشد. این دارو با مسدود کردن آنزیمی که با بازیابی تعادل مواد طبیعی (انتقال دهنده های عصبی) در مغز کار می کند، عمل می کند.
پیش از مصرف دنپزیل، اطلاعات مربوط به دارو را که توسط پزشک داروخانه ارائه شده است، مطالعه نمایید. سؤالات خود را از پزشک معالج یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو را به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون غذا طبق تجویز پزشک، معمولاً یک بار در روز درست قبل از خواب مصرف کنید. اگر مشکلات خواب (بی خوابی) دارید، با پزشک خود در مورد تغییر دوز صبحگاهی صحبت کنید.
قرص های با وزن 23 میلی گرم را به طور کامل مصرف کنید. از خرد کردن یا جویدن این قرص ها خودداری کنید. انجام این کار می تواند خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
دوز دارو براساس شرایط پزشکی و واکنش بدن به دارو تعیین می شود. برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی (مانند حالت تهوع و اسهال)، پزشک این دارو را با دوز کم شروع می کند و به تدریج دوز را طی هفته ها و سپس ماه ها افزایش می دهد. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید. از افزایش دوز یا طولانی کردن مدت زمان مصرف دارو که تجویز شده است، خودداری کنید.
برای مصرف مجدد دارو پس از گذشت 7 روز یا بیشتر، با پزشک صحبت کنید. برای کاهش خطر عوارض جانبی ممکن است لازم باشد با دوز کمتری شروع کنید.
بیشترین اثر دارو در صورت استفاده ی منظم آن حاصل خواهد شد. برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، هر روز آن را در ساعتی مشخص مصرف کنید. بدون تجویز پزشک از قطع مصرف دارو پرهیز کنید. ممکن است چند هفته طول بکشد تا دارو اثر کامل بگذارد.
در صورت تشدید عوارض، با پزشک صحبت کنید.
حالت تهوع، استفراغ، اسهال، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، سرگیجه، خواب آلودگی، ضعف، اختلال در خواب، لرزش یا گرفتگی عضلات ممکن است در اثر سازگاری بدن با دارو ایجاد شود. این تأثیرات معمولاً 1 الی 3 هفته طول می کشد و سپس کاهش می یابد. در صورت تداوم یا تشدید هریک از عوارض، با پزشک خود یا پزشک داروخانه صحبت کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این محصول را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این محصول بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف دنپزیل، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هریک از این عوارض جانبی جدی، مانند مشکل در دفع ادرار، درد شدید معده یا شکم، مدفوع تیره، استفراغی که شبیه تفاله قهوه است، تشنج، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: ضربان آهسته یا سریع یا نامنظم قلب، سرگیجه شدید، غش، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش یا تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی دنپزیل را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف داروی دنپزیل، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف دنپزیل، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص مشکلات تنفسی (مانند آسم، بیماری انسدادی مزمن ریوی)، غش، تشنج، بیماری معده یا روده (مانند زخم، خونریزی)، مشکل ادرار (مانند بزرگ شدن پروستات) مطلع سازید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا اختلال بینایی شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
دنپزیل ممکن است با ایجاد شرایطی، بر ریتم قلب تأثیر بگذارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت باعث ضربان سریع و نامنظم قلب و علائم دیگری (مانند سرگیجه شدید و غش کردن) می شود که سریعاً باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورت وجود شرایط خاص پزشکی یا مصرف داروهای دیگر که باعث طولانی شدن QT می شوند، خطر این امر افزایش می یابد. قبل از استفاده از دنپزیل، تمام داروهای مصرفی یا شرایطی همچون برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان آهسته قلب، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی برخی مشکلات قلبی (طولانی شدن QT در EKG یا مرگ ناگهانی قلب) را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش می دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور یا "قرص های آب") یا داشتن شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. در مورد استفاده ایمن از این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
قبل از عمل جراحی، تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه یا محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی دنپزیل را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با دنپزیل تداخل داشته باشند عبارتند از: آسپیرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs، مانند ایبوپروفن، ناپروکسن).
تمام برچسب های داروهای با نسخه و بدون نسخه را به دقت بررسی کنید زیرا بسیاری از داروها حاوی تسکین دهنده درد یا کاهش دهنده تب (NSAID ها مانند آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن) هستند که در صورت مصرف همراه با دنپزیل ممکن است خطر خونریزی معده و روده را افزایش دهد. مصرف آسپیرین با دوز پایین، همانطور که پزشک به دلایل خاص پزشکی مانند حمله قلبی یا پیشگیری از سکته مغزی تجویز کرده است (معمولاً در دوزهای 81-325 میلی گرم در روز)، باید ادامه یابد. در مورد جزئیات، با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سو ء مصرف ممکن است شامل حالت تهوع یا استفراغ شدید یا مداوم، تعریق زیاد، ضربان بسیار کند قلب، تنفس کند یا کم عمق و تشنج، باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
پزشک باید به صورت دوره ای وزن شما را بررسی کند تا از نظر عوارض جانبی آن را کنترل کند.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری آن در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
داروها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.