آنفولانزای خوکی، نوعی بیماری ویروسی است که می تواند باعث بیماری تنفسی در خوک ها شود. سویه ای از این ویروس ها می تواند در انسان نیز باعث بیماری شده و علائمی مشابه آنفولانزا را ایجاد کنند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز آنفولانزای خوکی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
گاهی ویروس آنفولانزا از خوک ها به انسان ها و به خصوص به پرورش دهندگان خوک و دامپزشکان انتقال می یابد. احتمال انتقال آنفولانزای خوکی از یک فرد به فرد دیگر کم است.
در بهار سال 2009، دانشمندان سویه خاصی از ویروس آنفولانزا را کشف کردند که به نام H1N1 شناخته می شود که در واقع ترکیبی از ویروس هایی از خوک، پرنده و انسان می باشد. در فصول آنفولانزای سال 10-2009، H1N1 باعث یک بیماری شدید تنفسی در انسان شد که به نام آنفولانزای خوکی شناخته می شود. از آن جا که در آن سال افراد زیادی در سراسر جهان به این بیماری دچار شدند، و 248،000 کشته بر جای گذاشت، سازمان بهداشت جهانی آنفلوآنزای ناشی از H1N1 را یک همه گیری جهانی (پاندمی) اعلام کرد.
واکسن آنفولانزای فصلی می تواند از بدن در برابر سویه H1N1 محافظت کند.
علائم و نشانه های آنفولانزای خوکی شبیه علائم عفونت ناشی از سایر سویه های آنفولانزا است و می تواند شامل موارد زیر باشد:
علائم آنفولانزا حدود یک تا سه روز پس از قرارگیری در معرض ویروس ایجاد می شود.
در صورت بروز علائم و نشانه های آنفولانزا مانند تب، سرفه و بدن درد در فردی که بیماری زمینه ای نداشته و سالم است، مراجعه به پزشک ضرورتی ندارد. اما اگر فرد باردار باشد یا به بیماری های زمینه ای مزمنی مانند آسم، آمفیزم، دیابت یا بیماری قلبی مبتلا باشد و دچار علائم آنفولانزا شود باید به پزشک مراجعه کرد، زیرا در معرض خطر عوارض ناشی از آنفولانزا است.
ویروس های آنفولانزا سلول های پوششی بینی، گلو و ریه ها را آلوده می کنند. ویروس با استنشاق قطرات آلوده یا تماس دست با سطح آلوده و مالیدن آن به چشم، بینی یا دهان وارد بدن می شود.
لازم به ذکر است که خوردن گوشت خوک عامل ابتلا به آنفولانزای خوکی نمی باشد.
عوارض آنفولانزای خوکی شامل موارد زیر است:
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، واکسیناسیون سالانه آنفلوآنزا را برای همه افراد بالای 6 ماه توصیه می کند. واکسن سالانه آنفولانزای فصلی، بدن را در برابر 3 یا 4 ویروس شایع آنفولانزای همان سال محافظت می کند. واکسن آنفولانزا می تواند خطر ابتلا به آنفولانزا، شدت و عوارض ناشی از آن و در نتیجه نیاز به بستری شدن در بیمارستان را کاهش دهد.
واکسیناسیون آنفولانزا به خصوص در فصل آنفولانزای 2021-2020 از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که آنفولانزا و بیماری کووید-19 (بیماری که در نتیجه آلودگی با ویروس کرونا ایجاد می شود) علائم مشابهی ایجاد می کنند. واکسن آنفولانزا می تواند شدت علائمی را که ممکن است با علائم ناشی از کووید-19 اشتباه گرفته شود، کاهش دهد. پیشگیری از آنفولانزا و کاهش شدت علائم آن می تواند به طور قابل توجهی نیاز افراد به مراجعه به مراکز پزشکی و بستری شدن را کاهش دهد.
این واکسن به صورت تزریق یا اسپری بینی در دسترس عموم می باشد. استفاده از اسپری بینی برای افراد سالم 2 تا 49 ساله ای که باردار نیستند، مجاز می باشد. اسپری بینی برای زنان باردار، کودکان بین 2 تا 4 سال مبتلا به آسم یا خس خس سینه و افرادی با سیستم ایمنی تضعیف شده، توصیه نمی شود.
همچنین اقدامات زیر به جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا و شیوع آن کمک می کند:
در همه گیری بیماری کووید-19، ممکن است هر دو بیماری کووید-19 و آنفولانزا هم زمان منتشر شوند. به همین دلیل بهتر است در خارج از منزل، فاصله اجتماعی را رعایت کرده و حداقل 2 متر از دیگران فاصله داشته باشید. به علاوه اگر با افراد دیگری در خارج از منزل تعامل دارید، حتماً از ماسک استفاده کنید.
برای تشخیص انواع آنفولانزاها از جمله آنفولانزای خوکی، پزشک ابتدا بیمار را معاینه کرده و علائم آنفولانزا را بررسی می کند و احتمالاً انجام آزمایش هایی را برای تشخیص ویروس آنفولانزا می دهند.
آزمایش های مختلفی برای تشخیص آنفولانزا وجود دارد، همه افراد مبتلا به آنفولانزا نیازی به انجام آزمایش ندارند، چرا که در بیشتر موارد تشخیص قطعی یا غیرقطعی بیماری برنامه درمانی را تغییر نمی دهد. معمولاً در موارد زیر برای تشخیص آنفولانزا، انجام آزمایش توصیه می شود:
همچنین ممکن است پزشک برای تشخیص اینکه علائم بیماری ناشی از ویروس آنفولانزا بوده یا عوامل دیگری دارد، انجام آزمایش های دیگری را نیز تجویز کند، این علائم عبارتند از:
آزمایش متداول در تشخیص آنفولانزا، تست سریع تشخیص آنفولانزا (RIDT) است که طی آن سوابی (وسیله ای مشابه گوش پاک کن) به پشت گلو و بینی کشیده می شود تا نمونه ای حاوی آنتی ژن گرفته شود.
نتیجه این تست ها در حدود 15 دقیقه آماده می شود، اما همیشه دقیق نیستند. گاهی با وجود نتیجه منفی تست، آنفولانزا از روی علائم تشخیص داده می شود.
آزمایش های دقیق تر تشخیص آنفولانزا در برخی از بیمارستان ها و آزمایشگاه های تخصصی انجام می شود.
اغلب افراد مبتلا به آنفولانزا از جمله آنفولانزای خوکی، تنها به تسکین علائم احتیاج داشته و نیازی به اقدام درمانی خاصی ندارند. گاهی پزشک برای تسکین علائم افراد مبتلا به بیماری های مزمن تنفسی، داروهای دیگری نیز تجویز می کند.
برای تسکین علائم و کاهش عوارض آنفولانزا، 4 داروی ضد ویروس مورد تایید FDA وجود دارد که در روز اول یا دوم بیماری تجویز می شود :
اما گاهی ویروس های آنفولانزا در برابر این داروها مقاوم می شوند. به همین دلیل برای کاهش احتمال مقاومت ویروس ها و حفظ ذخایر این داروها برای افرادی که بیشتر در خطر بروز عوارض هستند، تا حد امکان از تجویز آن خودداری می شود.
موارد زیر خطر بروز عوارض را افزایش می دهند:
اقدامات زیر می تواند علائم مربوط به هرگونه آنفولانزا را بهبود بخشد:
اگر چه مصرف آسپیرین برای کودکان بزرگتر از 3 سال مورد تأیید می باشد ولی این دو گروه در دوره بهبودی از علائم شبه آنفولانزا و آبله مرغان نباید آسپیرین مصرف کنند؛ چرا که آسپیرین باعث ایجاد سندرم ری (نوعی بیماری ویروسی ناشی از مصرف آسپیرین) می شود که می تواند به طور بالقوه برای این کودکان کشنده باشد.
بخاطر داشته باشید که مسکن ها می توانند علائم را بهبود بخشیده اما آنها را از بین نمی برند و ممکن است عوارض جانبی هم داشته باشند. برای مثال ممکن است ایبوپروفن باعث درد، خونریزی و زخم معده شود و یا مصرف طولانی مدت و یا بیشتر از دوز توصیه شده استامینوفن می تواند باعث مسمومیت کبدی شود.