ریفاکسیمین (نام تجاری: زیفاکسان)، از داروهای آنتی بیوتیکی است که در درمان عارضه اسهال مسافران در نتیجه باکتری اشریشیا کلای برای افراد بالای 12 سال کاربرد دارد. همچنین این دارو در مواردی برای درمان سندرم روده تحریک پذیر و پیشگیری از آسیب مغزی در نتیجه نارسایی کبد تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف ریفاکسیمین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: ریفاکسیمین
نام تجاری: زیفاکسان، فاکسی رین، نورمیکس
ریفاکسیمین برای درمان اسهال ناشی از باکتری ای کلای (E. Coli) استفاده می شود (اسهال مسافرتی). البته اگر تب یا اسهال خونی دارید نباید از این دارو استفاده کنید. ریفاکسیمین باعث توقف رشد باکتری ها می شود.
این آنتی بیوتیک فقط عفونت های باکتریایی را درمان می کند و برای بهبودی عفونت های ویروسی (مانند سرماخوردگی و آنفولانزا) مناسب نیست. استفاده غیرضروری از آنتی بیوتیک ها نمی تواند از ایجاد عفونت در آینده جلوگیری کند.
ریفاکسیمین همچنین در درمان بیماری سندرم روده تحریک پذیر همراه با اسهال و مشکلات ناشی از بیماری های کبدی (آنسفالوپاتی کبدی) نیز به کار می رود.
پیش از شروع استفاده از داروی ریفاکسیمین یا در هربار شروع مجدد آن برگه راهنما دارو را مطالعه نمایید و در صورت داشتن هرگونه سوالی آن را از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
دوز دارو بر اساس وضعیت پزشکی شخص و میزان پاسخ دهی او به درمان تعیین خواهد شد.
برای درمان بیماری اسهال مسافرتی، ریفاکسیمین باید به شکل خوراکی همراه با غذا یا بدون آن، 3 بار در روز (هر 8 ساعت یکبار) و به مدت 3 روز استفاده شود.
برای درمان بیماری سندرم روده تحریک پذیر همراه با اسهال، این دارو باید به شکل خوراکی همراه با غذا یا بدون آن، 3 بار در روز و به مدت 14 روز استفاده شود.
برای درمان بیماری آنسفالوپاتی کبدی، این دارو باید به شکل خوراکی همراه با غذا یا بدون آن، 2 بار در روز (هر 12 ساعت یکبار) استفاده شود.
برای تاثیرگزاری بیشتر ریفاکسیمین، باید از آن در فواصل زمانی مساوی استفاده کرد. برای انجام این امر باید دارو را در ساعت مشخصی از روز، مصرف کرد.
برای درمان بیماری اسهال مسافرتی، باید دارو را تا زمان اتمام آن مصرف کرد حتی اگر در همان روزهای ابتدایی مصرف، علائم بیماری ناپدید شده باشد. قطع سریع این دارو باعث بازگشت مجدد بیماری خواهد شد.
اگر یک یا دو روز پس از مصرف دارو همچنان دچار اسهال یا اسهال خونی همراه با تب می باشید، یا وضعیت بیماری بهبود پیدا نکرده و وخیم تر شده است، با پزشک خود صحبت کنید.
به یاد داشته باشید که فواید مصرف ریفاکسیمین بسیار بیشتر از عوارض جانبی آن است و به همین دلیل است که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است. در اکثر افرادی که از این دارو استفاده کرده اند، عوارض جانبی جدی و خطرناکی مشاهده نشده است.
ریفاکسیمین در مواقع نادر منجر به ایجاد یک بیماری روده ای خطرناک (به دلیل وجود باکتری های مقاوم) به نام اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل می شود. این بیماری ممکن است در حین درمان با داروی ریفاکسیمین یا حتی هفته ها و ماه ها پس از قطع آن، اتفاق بیفتد. در صورت مشاهده موارد زیر فوراً به پزشک خود اطلاع دهید: اسهال مزمن، درد و گرفتگی در ناحیه شکم و معده، وجود خون و مخاط در مدفوع.
در صورت داشتن علائم مذکور، هیچ گاه از داروهای ضداسهال و مسکن های حاوی مخدر استفاده نکنید چون باعث تشدید بیماری می شوند.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون ایجاد راش، خارش، تورم در صورت، گلو، زبان، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به ریفاکسیمین یا سایر ریفامایسین ها (ریفامپین، ریفابوتین) و هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود مطلع سازید.
ریفاکسیمین ممکن است باعث شود واکسن ویروس های زنده (مانند واکسن تیفوئید) به خوبی عمل نکنند. تا زمانیکه در حال استفاده از این دارو هستید، از انجام هرگونه واکسیناسیون خودداری نمایید مگر اینکه پزشک آن را توصیه کرده باشد.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
در طول بارداری از ریفاکسیمین فقط در مواقع ضروری استفاده می شود. درباره فواید و ضررهای استفاده از این دارو در حین بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
هنوز مشخص نشده است که آیا این دارو می تواند وارد شیر مادر شود یا خیر. اگر قصد استفاده از این دارو در دوران شیردهی را دارید، پیش از استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی ریفاکسیمین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوءمصرف تواند به صورت حالت تهوع، استفراغ، بی ثباتی و عدم تعادل بروز کند.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
این دارو تنها برای درمان بیماری فعلی تجویز شده است. از آن برای موارد دیگر استفاده نکنید مگراینکه پزشک توصیه کرده باشد.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای اتاق و دور از گرما و رطوبت نگه دارید. در داخل حمام از آن نگهداری نکنید. همواره همه داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
هیچ گاه داروها را در داخل توالت یا چاه های فاضلاب نیندازید مگراینکه در دستورالعمل استفاده از آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بیندازید.