سیتومگالوویروس (CMV) یک ویروس شایع از خانواده هرپس ویروس ها است که معمولاً عفونت خفیف یا بدون علامت ایجاد می کند، اما در افراد با ضعف سیستم ایمنی و نوزادان می تواند مشکلات جدی مانند التهاب شبکیه، ذات الریه یا نقص عصبی ایجاد کند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز عفونت با سیتومگالوویروس، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
عفونت سیتومگالوویروس، بیماری شایعی است که تقریباً می تواند همه افراد را مبتلا کند. در صورت ابتلا فرد به این عفونت، ویروس در تمام مدت زندگی فرد در بدن او باقی خواهد ماند. بسیاری از مردم از ابتلا خودشان به ویروس سیتومگالوویروس بی اطلاع هستند. ممکن است بعد از ورود این ویروس به بدن فرد، هیچ علائمی بروز پیدا نکند.
در زنان باردار و یا کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این ویروس می تواند خطرناک باشد.
اگر زنی در طول دوران بارداری خود دچار عفونت فعال سیتومگالوویروس شود، ویروس از مادر به کودک انتقال یافته و باعث بروز علائم و نشانه خواهد شد. همچنین در افرادی که پیوند عضو انجام داده و سیستم ایمنی بدن ضعیفی دارند، ابتلا به عفونت سیتومگالوویروس (CMV) می تواند خطرناک و کشنده باشد.
این ویروس می تواند از طریق مایعاتی مثل خون، بزاق دهان، ادرار، منی و شیر مادر به فرد سالم انتقال پیدا کند. در حال حاضر هیچ گونه درمانی برای این ویروس وجود نداشته اما می تواند برای درمان کودکان تازه متولد شده و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، دارو تجویز کرد.
بیشتر افراد سالمی که به ویروس CMV (سیتومگالوویروس) مبتلا می شوند، معمولاً علائم به خصوصی از خود نشان نداده یا اینکه علائم به وجود آمده کم و جزئی خواهند بود. اگر سیستم ایمنی فرد به هر دلیلی ضعیف باشد، علائم عفونت سیتومگالوویروس شدیدتر شده و می تواند گروه های زیر را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد:
بیشتر نوزادانی که مبتلا به CMV مادرزادی هستند از بدو تولد سالم به نظر می رسند.
با گذشت زمان (در برخی موارد برای ماه ها یا سال ها پس از تولد) علائم ایجاد می شود. متداول ترین این علائم، کم شنوایی و تأخیر در رشد است. تعداد کمی از نوزادان نیز دچار مشکلات بینایی می شوند.
علائم و نشانه های زیر در نوزادانی که CMV مادرزادی دارند و از بدو تولد بیمار بوده اند، شایع تر است:
اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف شده باشد، امکان دارد اختلالات شدیدتری در مناطق زیر بروز کند:
بیشتر افراد سالمی که به CMV آلوده می شوند، در صورت بروز علائم، علائم خفیفی را تجربه می کنند. برخی از بزرگسالان هنگامی که برای اولین بار آلوده می شوند علائمی شبیه مونونوکلئوز عفونی دارند، از جمله:
در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
به خاطر داشته باشید که خود مراقبتی (مانند استراحت کافی)، جهت کنترل عفونت در بدن ضروری است.
اگر می دانید در دوران بارداری خود به CMV آلوده شده اید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک، کودک را از نظر توان شنوایی یا بینایی ارزیابی می کند.
عفونت سیتومگالوویروس با ویروس های به وجود آورنده بیماری هایی مثل آبله، هرپس سیمپلکس و منونوکلئوزیس به وجود می آید. ممکن است سیتومگالوویروس تا مدت ها غیر فعال و نهفته بوده و سپس در دوره های خاصی از زندگی مجدداً فعالیت خود را شروع کند. اگر فرد مبتلا به بیماری مزمن خاصی مبتلا نباشد، سیتومگالوویروس نهفته باقی خواهد ماند.
در حین فعالیت ویروس احتمال انتقال آن نیز وجود داشته و ممکن است از طریق مایعات بدن مثل خون، ادرار، بزاق دهان، شیر مادر، اشک، منی و ترشحات واژینال به افراد سالم انتقال پیدا کند. اما امکان انتقال آن از طریق تماس های روزمره غیر ممکن خواهد بود.
انتقال بیماری از طریق راه های زیر نیز اتفاق می افتد:
مادر مبتلا به این ویروس می تواند ویروس را پیش از تولد یا در هنگام زایمان به کودک خود منتقل کند. اگر مادر برای اولین بار در حین بارداری به این ویروس مبتلا شده باشد احتمال انتقال آن به کودک افزایش می یابد.
CMV ویروسی گسترده و رایج است که تقریباً می تواند همه افراد را مبتلا کند.
عوارض عفونت CMV بسته به سلامت کلی شخص و زمان آلودگی به ویروس متفاوت است.
این ویروس، به ندرت باعث می شود که شخص بزرگسال سالم دچار مونونوکلئوز شود. از دیگر عوارض نادر آلودگی به این ویروس در بزرگسالان سالم می توان به مشکلات دستگاه گوارش، کبد، مغز و سیستم عصبی اشاره کرد.
عوارض عفونت CMV می تواند شامل موارد زیر باشد:
نوزادی که مادرش برای اولین بار در دوران بارداری به CMV آلوده شده است، بیشتر احتمال دارد عوارض بیماری را تجربه کند، از جمله:
بهداشت مناسب بهترین راه پیشگیری در برابر CMV است. می توانید این اقدامات احتیاطی را انجام دهید:
تست های آزمایشگاهی از جمله آزمایش خون و سایر مایعات بدن یا آزمایش نمونه های بافتی می تواند در تشخیص بیماری مفید باشد.
در صورتی که باردار هستید، انجام آزمایش ها برای تشخیص به CMV اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند.
در صورتی که پزشک ابتلا به CMV را در حین بارداری تشخیص دهد نیاز به انجام آزمایش ها قبل از تولد (amniocentesis) خواهد بود. برای انجام این آزمایش، پزشک از مایع آمنیوتیک مادر نمونه برداری خواهد کرد.
زمانی که وضعیت غیر طبیعی در نتیجه CMV در سونوگرافی دیده شود، نیاز به انجام آزمایش آمنیوسنتز خواهد بود.
اگر پزشک شک کند که کودک دچار CMV مادرزادی شده، تا سه هفته بعد از زایمان، وضعیت نوزاد باید مورد آزمایش و بررسی قرار گیرد. پزشک احتمالا برای اطمینان از سلامت کبد و کلیه، آزمایش های تکمیلی تجویز می کند.
درمان به طور کلی برای کودکان و بزرگسالان سالم لازم نیست. بزرگسالان سالم مبتلا به مونونوکلئوز با سیتومگالوویروس معمولاً بدون دارو بهبود می یابند.
هنگامی که علائم عفونت CMV در نوزادان تازه متولد شده و افرادی که ایمنی ضعیف دارند، بروز می کند، باید درمان آغاز شود. انتخاب نوع درمان به علائم و نشانه ها و شدت بیماری بستگی دارد.
داروهای ضد ویروس رایج ترین درمان انتخابی هستند. آن ها می توانند تولید مثل ویروس را کند کنند، اما نمی توانند آن را از بین ببرند. محققان در حال مطالعه داروها و واکسن های جدید برای درمان و پیشگیری از CMV هستند.
در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به شخص برای آمادگی برای قرار ملاقات خود آورده شده است.
قبل از قرار ملاقات خود این مراحل را انجام دهید:
سوالاتی که در ارتباط با این بیماری می توانید از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر است:
پزشک شما به احتمال زیاد تعدادی سوال از شما می پرسد، از جمله:
علاوه بر این، اگر فکر می کنید در دوران بارداری در معرض خطر قرار گرفته اید:
