آسیکلوویر (نام تجاری: زوویراکس)، نوعی داروی آنتی ویروس است که از رشد و گسترس ویروس هرپس در بدن جلوگیری می کند. این دارو تنها علائم ناشی از عفونت را کاهش می دهد و علاج قطعی محسوب نمی شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آسیکلوویر، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: آسیکلوویر
نام تجاری: زوویراکس
آسیکلوویر برای درمان عفونت های ناشی از انواع خاصی از ویروس ها استفاده می شود. این دارو زخم های اطراف دهان (ناشی از هرپس سیمپلکس)، زونا (ناشی از هرپس زوستر)، آبله مرغان و شیوع تبخال دستگاه تناسلی را درمان می کند. در افرادی که شیوع مکرر دارند، از آسیکلوویر برای کمک به کاهش تعداد دوره های بعدی استفاده می شود. آسیکلوویر داروی ضد ویروسی است؛ با این حال، درمانی برای این عفونت ها نیست. ویروس های ایجاد کننده این عفونت ها حتی زمانی که بیماری نشانه ای ندارد همچنان در بدن وجود دارند. آسیکلوویر شدت و مدت زمان این شیوع را کاهش می دهد. این ماده به بهبود سریع زخم ها کمک می کند و از بروز زخم های جدید جلوگیری کرده و خارش یا درد ناشی از آن را کاهش میدهد. علاوه بر این، در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، آسیکلوویر می تواند خطر انتشار ویروس به سایر قسمت های بدن و ایجاد عفونت های جدی را کاهش دهد.
آسیکلوویر به صورت خوراکی همراه غذا یا بدون غذا طبق تجویز پزشک، معمولاً 2 تا 5 بار در روز مصرف شود. در هنگام مصرف این دارو، مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک تجویز دیگری کرده باشد.
اگر از فرم مایع این دارو استفاده می کنید، شیشه دارو را قبل از هر دوز به خوبی تکان دهید. دوز را با استفاده از قاشق مخصوص، اندازه گیری کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است در اندازه گیری دوز صحیح دارو دچار اشتباه شوید.
آسیکلوویر در صورت تشخیص به موقع بیماری، بهترین عملکرد را دارد. اگر درمان را به تأخیر بیندازید، عملکرد خوبی نخواهد داشت.
دوز دارو و مدت درمان مصرف آن براساس شرایط پزشکی و واکنش بدن به درمان تعیین می شود. دوز دارو برای کودکان براساس وزن تعیین می شود.
بیشترین اثربخشی دارو طی مصرف منظم آن حاصل می شود. برای کمک به جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در ساعتی مشخص مصرف کنید.
مصرف آسیکلوویر را تا پایان مقدار کامل تجویز شده ادامه دهید، حتی اگر علائم پس از چند روز از بین بروند. قطع دارو، زودتر از موعد تجویز شده می تواند منجر به بازگشت عفونت شود.
در صورت تداوم یا بدتر شدن وضعیت بیماری، موضوع را با پزشک مطرح کنید.
حالت تهوع، اسهال، سردرد یا استفراغ ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هریک از عوارض، با پزشک خود یا پزشک داروخانه صحبت کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف آسیکلوویر، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند سرگیجه، خواب آلودگی، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار، درد غیر معمول کمر یا پهلو)، تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند تحریک، گیجی، توهم)، حرکت متزلزل یا ناپایدار و مشکل در صحبت کردن را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
آسیکلوویر به ندرت ممکن است اختلال خطرساز ایجاد کند که بر سلول های خونی، کلیه ها و سایر قسمت های بدن تأثیر بگذارد. این اختلال در صورت ابتلا به بیماری های مربوط به سیستم ایمنی ضعیف بدن (مانند بیماری HIV، پیوند مغز استخوان، پیوند کلیه) بیشتر رخ می دهد.
در صورت بروز هرکدام از عوارض جانبی نادر اما جدی مانند خستگی شدید، ضربان آهسته، سریع و یا نامنظم قلب، کبودی یا خونریزی آسان، تب جدید، ادرار خونی یا تیره، درد شدید معده یا شکم، زردی چشم یا پوست، تغییرات ناگهانی بینایی، از دست دادن هوشیاری و تشنج، به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به آسیکلوویر نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش یا تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی آسیکلوویر را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف آسیکلوویر، در صورت حساسیت به آن یا والاسیکلوویر یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف آسیکلوویر، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص مشکلات کلیوی، شرایط مربوط به ضعف سیستم ایمنی بدن (مانند بیماری HIV، پیوند مغز استخوان، پیوند کلیه) مطلع سازید.
آسیکلوویر ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
قبل از عمل جراحی، تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه یا محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
بدون تجویز پزشک خود از انجام واکسیناسیون خاص (مانند واکسن علیه ویروس واریسلا) خودداری کنید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی دارو، به ویژه مشکلات کلیوی (تغییر در مقدار ادرار، درد کمر یا پهلو)، سرگیجه، خواب آلودگی و تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند گیجی، توهم، از دست دادن هوشیاری) حساسیت بیشتری نشان دهند.
آسیکلوویر از شیوع تبخال دستگاه تناسلی محافظت نمی کند. برای کاهش احتمال ابتلا همسرتان به تبخال، در هنگام شیوع یا در صورت بروز علائم، تماس جنسی نداشته باشید. احتمال انتقال تبخال دستگاه تناسل حتی هنگامی که علائمی نداشته باشید نیز وجود دارد؛ بنابراین، همیشه در تمام فعالیت های جنسی از روش ایمنی موثر (کاندوم لاتکس یا پلی اورتان یا سد دندان) استفاده کنید. در مورد جزئیات آن با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
هنگام بارداری، این دارو تنها در صورت نیاز مصرف شود. در مورد خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
آسیکلوویر به شیر مادر منتقل میشود. با این حال، بعید به نظر می رسد که این دارو به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. پیش از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی آسیکلوویر را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهایی که ممکن است باعث مشکلات کلیوی شوند (از جمله داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی-NSAID مانند ایبوپروفن، ناپروکسن).
آسیکلوویر شباهت زیادی به والاسیکلوویر دارد. هنگام استفاده از آسیکلوویر از داروهای حاوی والاسیکلوویر استفاده نکنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف شامل: تغییر در مقدار ادرار، خستگی مفرط، تحریک، کاهش هوشیاری، تشنج می باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
این دارو فقط برای شرایط فعلی تجویز شده است بنابراین برای عفونت های دیگر بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق بین 59-77 درجه فارنهایت (15-25 درجه سانتیگراد) دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری آن در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.