سرطان وولو، به سرطانی اطلاق می شود که در هر ناحیه از خارجی ترین ناحیه تناسلی خانم ها ایجاد شود. این سرطان بسیار نادر است و معمولاً به صورت یک توده خارشی، خود را نشان می دهد. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز سرطان وولو، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
نگاه کلی
سرطان وولو نوعی سرطان است که در سطح خارجی دستگاه تناسلی زنان رخ می دهد. وولو ناحیه پوستی است که مجرای ادرار و مهبل از جمله کلیتوریس را احاطه می کند.
سرطان های وولو معمولاً به صورت توده یا زخم ایجاد شده و اغلب باعث خارش می شود. سرطان وولو در هر سنی بروز می کند، اما بیشتر در افراد مسن دیده می شود.
درمان سرطان های وولو شامل جراحی برای برداشتن بافت سرطانی و مقدار کمی از بافت سالم اطراف می باشد. بعضی اوقات در جراحی سرطان وولو باید کل ناحیه برداشته شود. هرچه سرطان وولو زودتر تشخیص داده شود، احتمال نیاز آن به عمل جراحی وسیع کمتر خواهد بود.
علائم
علائم و نشانه های این بیماری شامل موارد زیر است:
- خارشی که بهبود پیدا نمی کند.
- درد و حساسیت،
- خونریزی که در نتیجه قاعدگی نمی باشد.
- تغییرات پوستی، مانند تغییر رنگ یا ضخیم شدن پوست ناحیه درگیر،
- یک توده، برجستگی شبیه زگیل یا یک زخم باز
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده علائم مداوم و نگران کننده، با پزشک عمومی یا متخصص زنان مشورت کنید.
علل بیماری
هنوز علت دقیق بروز این سرطان مشخص نمی باشد.
به طور کلی، پزشکان می دانند که سرطان زمانی شروع می شود که تغییراتی (جهش) در DNA سلول ایجاد شود. DNA حاوی دستورالعمل هایی است که عملکرد سلول را تنظیم می کند. جهش ها باعث افزایش سرعت رشد و تقسیم سلول می شود. سلول های تجمع یافته، توموری را تشکیل می دهند که می تواند سرطانی باشد، به بافت مجاور حمله کرده و به سایر نقاط بدن گسترش یابد.
انواع سرطان وولو
تشخیص نوع سلولی که سرطان از آن شروع می شود به پزشک کمک می کند تا مؤثرترین درمان را برنامه ریزی کند. شایع ترین انواع سرطان وولو عبارتند از:
- کارسینوم سلول سنگفرشی. این سرطان در سلول های نازک و مسطح که در سطح وولو قرار دارند شروع می شود. بیشتر سرطان های وولو از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی هستند.
- ملانوم وولو. این سرطان از سلول های تولید کننده رنگدانه در پوست وولو شروع می شود.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
اگرچه علت دقیق ابتلا به سرطان های وولو معلوم نیست، اما به نظر می رسد برخی عوامل خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد؛ از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- افزایش سن. خطر ابتلا به سرطان های وولو با افزایش سن افزایش می یابد، هر چند ممکن است در هر سنی بروز کند. بیش از نیمی از موارد، در زنان بالای 70 سال رخ می دهد. متوسط سن ابتلا به این سرطان، 65 سال می باشد.
- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV). نوعی عفونت مقاربتی که خطر ابتلا به بعضی سرطان ها از جمله سرطان های وولو و سرطان دهانه رحم را افزایش می دهد. بسیاری از افراد جوان که از نظر جنسی فعال هستند در معرض HPV قرار دارند، اما در بیشتر موارد، این عفونت به خودی خود از بین می رود. برخی محققان معتقدند HPV باعث تغییرات سلولی شده و خطر ابتلا به سرطان را در آینده افزایش می دهد.
- مصرف سیگار. مطالعات نشان می دهد زنانی که مرتباً سیگار می کشند، بیشتر در معرض خطر هستند.
- سیستم ایمنی ضعیف. افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن مصرف می کنند (مانند افرادی که تحت عمل پیوند اعضای بدن قرار گرفته اند) و افرادی که در نتیجۀ عارضه ای سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند مبتلایان به ویروس نقص ایمنی انسان (HIV))، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان های وولو دارند.
- داشتن سابقه ی عارضه های پیش سرطانی وولو. نئوپلازی اینترااپیتلیالی وولو یک عارضه پیش سرطانی است که خطر ابتلا به سرطان وولو را افزایش می دهد. اکثر موارد نئوپلازی اینترااپیتلیال وولو هرگز به سرطان تبدیل نمی شوند، اما تعداد کمی از آنها به سرطان تهاجمی تبدیل می شوند. به همین دلیل، پزشک برداشتن ناحیه سلول های غیر طبیعی و بررسی های دوره ای را توصیه می کند.
- داشتن ضایعه پوستی در ناحیه وولو. لیکن اسکلروز که باعث خارش و نازک شدن پوست وولو می شود، خطر ابتلا به سرطان های وولو را افزایش می دهند.
پیشگیری از بروز بیماری
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان های وولو، کاهش احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی می باشد.
به همین منظور بهتر است راهکارهای زیر را رعایت کنید:
- در روابط جنسی خود از کاندوم استفاده کنید. کاندوم می تواند خطر تماس با HPV را کاهش دهد اما نمی تواند به طور کامل در برابر آن محافظت کند.
- واکسن HPV را تزریق کنید. كودكان و بزرگسالان بهتر است واكسن HPV را دریافت کنند. این واکسن بدن را در برابر بیشتر سویه های HPV که می توانند باعث سرطان شوند حفط می کند.
با پزشک خود درباره لزوم انجام معاینه لگن مشورت کنید.
از پزشک بپرسید که چند وقت یکبار باید تحت معاینه لگن قرار بگیرید. پزشک با انجام معاینات لگنی، می توانند وولو و اندام های تولید مثل داخلی را از نظر ناهنجاری های احتمالی بررسی کنند.
غربالگری استاندارد برای سرطان های ولووار وجود ندارد، اما باید طبق توصیه های پزشک، معاینات را پیگیری کنید تا از هرگونه تغییر در بدن خود آگاه باشند.
تشخیص
تشخیص سرطان
آزمایش ها و روش های مورد استفاده برای تشخیص سرطان وولو، شامل موارد زیر است:
- معاینه وولو. پزشک با بررسی و معاینه جسمی، به دنبال ناهنجاری های احتمالی خواهد بود.
- کولپوسکوپی. در این روش، از ابزار بزرگنمایی خاصی برای بررسی وولو استفاده می شود.
- برداشتن نمونه ای از بافت برای آزمایش (بیوپسی). برای تشخیص قطعی ناحیه مشکوک، پزشک از پوست ناحیه مورد نظر نمونه برداری انجام می دهد. در طی روش بیوپسی، با بی حسی موضعی و استفاده از یک ابزار برش مخصوص، تمام یا بخشی از ناحیه مشکوک، نمونه برداری می شود.
تعیین مرحله سرطان
پس از تایید تشخیص، پزشک اندازه و مرحله سرطان را تعیین می کند. تست های تشخیص مرحله سرطان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- معاینه ناحیه لگن برای بررسی احتمال گسترش سرطان به سایر قسمت ها.
- تست های تصویربرداری، تصاویری از قفسه سینه یا شکم برای بررسی احتمال انتشار سرطان به آن نواحی گرفته می شود. آزمایش های تصویربرداری می توانند شامل اسکن ساده، سی تی اسکن، ام آر آی و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) باشند.
مراحل سرطان با اعداد رومی از I تا IV نشان داده می شود و پایین ترین مرحله نشان دهنده سرطانی است که محدود به وولو است. در مرحله چهارم، سرطان پیشرفته در نظر گرفته می شود و به ساختارهای مجاور مانند مثانه یا راست روده یا مناطق دور بدن گسترش یافته است.
درمان
گزینه های درمانی سرطان وولو به نوع، مرحله و محل سرطان و همچنین سلامت کلی فرد و ترجیحات شخصی بستگی دارد.
عمل جراحي
عمل جراحی مورد استفاده برای درمان سرطان شامل موارد زیر است:
- برداشتن سرطان و حاشیه ای از بافت سالم. این روش، که به آن یک برش موضعی وسیع یا برش رادیکال نیز گفته شود، شامل برش سرطان و مقدار کمی از بافت نرمال اطراف آن است. حذف آنچه که پزشکان از آن به عنوان حاشیه بافت طبیعی یاد می کنند، به حذف تمام سلول های سرطانی کمک می کند.
- برداشتن قسمتی از وولو یا تمام وولو (وولوکتومی). جراحی برای برداشتن قسمتی از وولو (ولوکتومی جزئی) یا کل آن، از جمله بافت زیرین (ولوکتومی رادیکال)، گزینه ای برای سرطان های بزرگتر می باشد. افراد مبتلا به سرطان های بزرگتر همچنین درمانی را که ترکیبی از پرتودرمانی و شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور قبل از عمل جراحی است، در نظر می گیرند، که ممکن است نیاز به انجام عمل جراحی را کاهش می دهد.
- برداشتن گره های لنفاوی مجاور (بیوپسی گره های نگهبان). برای تعیین این که آیا سرطان به گره های لنفاوی گسترش یافته است یا خیر، جراح از روشی به نام بیوپسی گره های لنفاوی نگهبان استفاده می کند. در این روش گره های لنفاوی را که بیشتر احتمال دارد درگیر سلول سرطانی شده باشند مشخص می شوند و پس از برداشتن آن ها با جراحی برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می شوند. اگر سرطان در اولین گره های لنفاوی یافت نشود، بعید است در سایر گره های لنفاوی وجود داشته باشد.
- برداشتن بسیاری از گره های لنفاوی. اگر سرطان به گره های لنفاوی گسترش یافته باشد، بسیاری از گره های لنفاوی برداشته می شوند تا خطر انتقال و گسترش سرطان به سایر نقاط بدن کاهش یابد.
جراحی، خطر عوارضی مانند عفونت و مشکلات بهبودی زخم در اطراف برش را به همراه دارد. برداشتن گره های لنفاوی می تواند باعث احتباس مایعات و تورم پا (لنف ادم) شود.
پرتو درمانی
در پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی مانند پرتوهای ایکس و پروتون ها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. پرتودرمانی برای سرطان های وولو معمولاً به صورت پرتودرمانی خارجی و توسط دستگاهی انجام می شود که دور بدن در فاصله مشخصی حرکت کرده و پرتو را به ناحیه خاصی روی پوست هدایت می کند.
پرتودرمانی گاهی اوقات برای کوچک کردن سرطان های بزرگ وولو استفاده می شود تا احتمال موفقیت در جراحی افزایش پیدا کند. پرتودرمانی گاهی با شیمی درمانی ترکیب می شود، چرا که شیمی درمانی می تواند سلول های سرطانی را در مقابل پرتودرمانی آسیب پذیرتر کند.
اگر سلول های سرطانی در گره های لنفاوی مشاهده شوند، پزشک پرتودرمانی را در ناحیه اطراف گره های لنفاوی نیز توصیه می کند تا سلول های سرطانی که ممکن است بعد از جراحی باقی مانده باشد را از بین ببرد. در این موارد معمولاً پرتودرمانی با شیمی درمانی همراه می شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. داروهای شیمی درمانی معمولاً به صورت وریدی یا خوراکی تجویز می شوند.
برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته وولو که به مناطق دیگر بدن گسترش یافته است، شیمی درمانی می تواند یک گزینه مؤثر باشد.
شیمی درمانی گاهی اوقات با پرتودرمانی ترکیب می شود تا اندازه تومورهای بزرگ وولو را کوچک کرده و احتمال موفقیت آمیز بودن جراحی را افزایش دهد. همچنین ممکن است برای درمان سرطانی که به گره های لنفاوی گسترش یافته است، ترکیبی از شیمی درمانی و پرتودرمانی تجویز شود.
درمان دارویی هدفمند
درمان های دارویی هدفمند ناهنجاری های خاصی را در سلول های سرطانی هدف قرار می دهند. با مسدود کردن این نواحی خاص، درمان دارویی هدفمند می تواند باعث مرگ سلول های سرطانی شود.
درمان هدفمند گزینه ای برای درمان سرطان پیشرفته وولو می باشد.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن ممکن است به سرطان حمله نکند زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی تولید می کنند که به آنها کمک می کند از سلول های سیستم ایمنی پنهان شوند. ایمونوتراپی با دخالت در این فرایند، باعث شناسایی سلول های سرطانی توسط سلول های ایمنی بدن و حمله به آن ها می شود.
این شیوه یک گزینه برای درمان سرطان پیشرفته وولو می باشد.
فالوآپ پس از درمان
پس از اتمام درمان سرطان وولو، پزشک معاینات دوره ای را برای بررسی عود سرطان توصیه می کند. حتی پس از درمان موفقیت آمیز، سرطان وولو ممکن است عود کند. پزشک برنامه زمان معاینات بعدی را تعیین می کند، اما به طور کلی دو تا چهار بار معاینه در سال و در دو سال اول پس از درمان سرطان وولو توصیه می شود.
راهکارهایی برای کنارآمدن با بیماری
تشخیص سرطان می تواند زندگی را برای همیشه تغییر دهد. هر فرد روش خود را برای کنار آمدن با تغییرات عاطفی و جسمی که سرطان به وجود می آورد پیدا می کند. اما در ابتدای تشخیص، گاهی اوقات دشوار است که بدانید چه باید کرد.
در اینجا چند راهکار ساده برای کنار آمدن با بیماری آمده است:
- برای تصمیم گیری درباره مراقبت از خود به اندازه کافی درباره سرطان بیاموزید. از پزشک خود در مورد سرطان خود، از جمله گزینه های درمانی و در صورت تمایل، پیش آگهی خود بپرسید. با کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان، ممکن است در تصمیم گیری در مورد درمان اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنید.
- دوستان و خانواده را نزدیک خود نگه دارید. قوی نگه داشتن روابط نزدیک به شما کمک می کند تا با سرطان مقابله کنید. دوستان و خانواده می توانند پشتیبانی عملی لازم را از قبیل کمک به مراقبت از خانه در صورت بستری بودن در بیمارستان فراهم کنند و هنگامی که احساس نا امیدی می کنید می توانند از نظر عاطفی شما را حمایت کنند.
- شنونده خوبی پیدا کنید که مایل باشد به صحبت های شما درباره امیدها و ترس های شما گوش دهد. این ممکن است یکی از دوستان یا اعضای خانواده باشد. صحبت با یک مشاور، مددکار اجتماعی پزشکی، یا گروه پشتیبانی سرطان نیز ممکن است مفید باشد. از پزشک خود در مورد گروه های پشتیبانی سوال کنید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اولین مراجعه برای تشخیص و درمان بیماری معمولاً با متخصص زنان آغاز می شود. اگر متخصص زنان به وجود سرطان مشکوک باشد، به احتمال زیاد فرد را به یک انکولوژیست زنان ارجاع می دهد.
از آنجایی که مدت زمان ملاقات با پزشک کوتاه است، بهتر است، برای ملاقات با پزشک آماده باشید. در اینجا چند پیشنهاد برای آماده سازی ملاقات و آنچه می توانید از پزشک خود انتظار داشته باشید آورده شده است.
آن چه می توانید انجام دهید
- از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات، مانند محدود کردن رژیم غذایی خود قبل از قرار ملاقات آگاه باشید.
- علائمی که دارید را یادداشت کنید، از جمله علائمی که نامرتبط با بیماری به نظر می رسند.
- اطلاعات شخصی اصلی، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
- یکی از اعضای خانواده یا دوست خود را همراه داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات دشوار باشد. شخصی که شما را همراهی می کند ممکن است چیزی که فراموش کرده اید را به خاطر بیاورد.
- سوالاتی که از پزشک دارید را یادداشت کنید.
وقت شما با پزشک محدود است، بنابراین تهیه لیستی از سوالات به شما کمک می کند تا از وقت خود استفاده کنید. سوالات را از مهم ترین تا کم اهمیت ترین یادداشت کنید. در مورد سرطان ناحیه تناسلی، برخی از سوالات اساسی که بهتر است از پزشک بپرسید شامل موارد زیر است:
- به چه نوع آزمایش هایی نیاز دارم؟
- آیا برای آمادگی برای این آزمایش ها باید کاری انجام دهم؟
- به غیر از سرطان، آیا علل احتمالی دیگری برای این علائم وجود دارد؟
- چه نوعی از سرطان وولو دارم؟
- سرطان من در چه مرحله ای است؟
- چه نوع گزینه های جراحی در دسترس من است؟
- میزان موفقیت هر نوع جراحی چقدر است؟
- عارضه هر نوع جراحی چیست؟
- آیا نیاز به پوشیدن کیسه استومی دارم؟
- نظرتان در مورد پرتو درمانی یا شیمی درمانی چیست؟ آیا می توانم این روش ها را انجام بدهم؟
- این دسته از درمان ها دارای چه میزان موفقیت هستند؟
- هر نوع درمان چه نوع عوارض جانبی دارد؟
- این درمان ها چگونه بر رابطه جنسی من تأثیر می گذارد؟
- آیا بعد از درمان می توانم بچه دار شوم؟
- چگونه باید برای درمان آماده شوم؟
- کدام روش را توصیه می کنید؟
- احتمال عود چقدر است؟
- پیش آگهی بیماری من چیست؟
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
سوالاتی که ممکن است پزشک بپرسد عبارتند از:
- اولین بار چه زمانی متوجه این علائم شدید؟
- هر چند وقت یکبار این علائم را تجربه می کنید؟
- علائم چقدر شدید است؟
- آیا چیزی علائم را بهبود می بخشد؟
- آیا چیزی علائم را بدتر می کند؟
- آیا تا به حال به بیماری لیکن اسکلروزوس مبتلا شده اید؟
- آیا تا به حال آزمایش پاپ اسمیر را انجام داده اید؟
- آیا تا به حال HPV برای شما تشخیص داده شده است؟
