تومورهای سلول های جنینی

تومورهای جنینی، تومورهای مغزی هستند که از سلول هایی که از مراحل اولیه رشد در رحم مادر باقی مانده اند (سلول های جنینی) ایجاد می شوند. به طور معمول این سلول ها بی ضرر هستند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و انواع تومورهای جنینی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.

نگاه کلی

تومورهای جنینی سیستم عصبی مرکزی، تومورهای سرطانی (بدخیم) هستند که از سلول های جنینی در مغز شروع می شوند. تومورهای جنینی می توانند در هر سنی رخ دهند اما بیشتر اوقات در نوزادان و کودکان خردسال، ایجاد خواهند شد.

انواع تومورهای جنینی عبارتند از:

• مدولوبلاستوما. این نوع تومور، متداول ترین نوع تومور جنینی است و رشد سریعی دارد. این تومورهای سرطانی از قسمت پایین و پشت مغز که مخچه نامیده می شوند، شروع خواهند شد. مخچه در هماهنگی، تعادل و حرکت عضلات نقش دارد. مدولوبلاستوما معمولاً از طریق مایع مغزی نخاعی به سایر نواحی اطراف مغز و نخاع گسترش می یابد، هرچند این تومور به ندرت به سایر نواحی بدن گسترش می یابد.
• تومورهای جنینی با رُزِت های چند لایه (ETMR). این نوع تومورها به ندرت رخ می دهند و معمولاً در نوزادان و کودکان خردسال مشاهده می شوند. این تومورهای تهاجمی اغلب از بزرگترین قسمت مغز به نام مخ که تفکر و حرکت ارادی را کنترل می کند، شروع می شوند. با این حال ممکن است ETMR در قسمت های دیگر مغز رخ دهد و اغلب با یک تغییر ژنتیکی مشخص، شناسایی می شود.
• مدولواپیتلیوما. این تومورهای سرطانی به ندرت رخ می دهند و معمولاً در مغز یا نخاع نوزادان و کودکان خردسال، مشاهده می شوند.
• تومورهای آتیپیک تراتوئید/ رابدوئید. این تومورهای نادر و سرطانی اغلب در مخچه نوزادان و کودکان زیر 3 سال بروز می کنند.
• سایر تومورهای جنینی. این دسته بیشتر شامل تومورهای سرطانی است که در گذشته تومورهای نورواکتودرمال اولیه (PNET) نامیده می شدند و در مغز و نخاع رخ می دهند.

علائم و نشانه های تومورهای جنینی بسته به نوع تومور، محل آن، شدت و سایر عوامل مانند ایجاد فشار در مغز، متفاوت است. علائم این تومورها عبارتند از:

• سردرد
• حالت تهوع
• استفراغ
• خستگی غیرعادی
• سرگیجه
• دوبینی
• عدم ثبات در راه رفتن
• تشنج
• سایر موارد.

تشخیص

روند تشخیص معمولاً با بررسی سابقه پزشکی فرد بیمار و صحبت در مورد علائم و نشانه های او آغاز می شود. آزمایش ها و روش هایی که برای تشخیص تومورهای جنینی استفاده می شود، در زیر آورده شده است اما ممکن است برای مشخص شدن میزان گسترش سرطان آزمایش های دیگری لازم باشد.

• معاینه اعصاب. در این روش، بینایی، شنوایی، تعادل، هماهنگی و رفلکس های بیمار آزمایش می شوند. این معاینه ها مشخص خواهد کرد که کدام یک از قسمت های مغز تحت تأثیر تومور قرار گرفته اند.
• آزمایش های تشخیصی تصویربرداری. آزمایش های تصویربرداری می توانند به تعیین محل و اندازه تومور مغزی کمک کند. این آزمایش ها برای شناسایی فشار یا انسداد مسیرهای مایع مغزی-نخاعی نیز بسیار حائز اهمیت هستند.
• برداشتن بافت برای آزمایش (نمونه برداری / بیوپسی). معمولاً قبل از برداشتن تومور، نمونه برداری انجام نمی شود اما اگر نتوان از تومورهای جنینی تصویر برداری کرد، ممکن است توصیه شود. نمونه بافت مشکوک در آزمایشگاه برای تعیین انواع سلول ها تجزیه و تحلیل خواهد شد.
• برداشتن مایع مغزی-نخاعی برای آزمایش (پونکسیون کمری). در این روش، برای بیرون کشیدن مایع مغزی نخاعی از اطراف نخاع، یک سوزن بین دو استخوان در قسمت پایین ستون فقرات وارد می شود. این مایع برای یافتن سلول های سرطانی یا سایر ناهنجاری ها، مورد آزمایش قرار خواهند گرفت. این آزمایش تنها پس از کنترل فشار در مغز یا از بین بردن تومور انجام می شود.

درمان

معمولاً درمان اصلی در تومورهای جنینی، جراحی می باشد. با این حال تعیین نوع درمان به سن بیمار، نوع و محل تومور، درجه و میزان تومور و سایر عوامل بستگی دارد. گزینه های درمانی عبارتند از:

• جراحی برای کاهش تجمع و فشار مایع در مغز. برخی از تومورهای جنینی ممکن است رشد کرده و جریان مایع مغزی-نخاعی را مسدود کنند که می تواند باعث تجمع مایع و در نتیجه فشار به مغز شود (هیدروسفالی). معمولاً در این هنگام، جراحی به منظور ایجاد راهی برای خروج مایعات از مغز (شانت بطنی-صفاقی) توصیه خواهد شد. گاهی اوقات می توان این روش را هم زمان با جراحی برداشتن تومور انجام داد.
• جراحی برداشتن تومور. جراح مغز و اعصاب کودکان بیشترین میزان ممکن تومور را برداشته و مراقب است به نواحی اطراف آن آسیبی نرساند. معمولاً تمام کودکان مبتلا به تومورهای جنینی باید درمان های دیگری را به منظور از بین بردن سلول های باقی مانده پس از جراحی، انجام دهند.
• رادیوتراپی (پرتو درمانی). در پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول های تومور استفاده می شود. انرژی پرتوها می تواند از اشعه ایکس، پروتون ها و دیگر منابع تامین شود. در طول پرتودرمانی، یک دستگاه پرتوهای انرژی را به ناحیه مورد نظر می تاباند.
• شیمی درمانی. در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول های سرطان استفاده می شود. معمولاً، کودکان مبتلا به تومورهای جنینی این داروها را به صورت تزریق داخل وریدی دریافت می کنند. شیمی درمانی ممکن است بعد از جراحی یا پرتودرمانی یا در موارد خاصی همزمان با پرتودرمانی انجام شود.
• آزمایش های بالینی. در آزمایش های بالینی، شرکت کنندگان واجد شرایط برای مطالعه اثربخشی درمان های جدید یا مطالعه روش های جدید استفاده از درمان های موجود مانند ترکیبات مختلف یا زمان پرتودرمانی و شیمی درمانی، ثبت نام می شوند. این مطالعات فرصتی را برای آزمایش آخرین گزینه های درمانی فراهم خواهم کرد. هرچند ممکن است خطرات ناشی از عوارض جانبی ناشناخته، وجود داشته باشد. برای مشاوره با پزشک خود صحبت کنید.