خونریزی از بینی، که در زبان عامیانه به آن خون دماغ شدن نیز گفته می شود، تجربه ای است که بسیاری از ما در شرایط مختلف، از تغییرات آب وهوا گرفته تا استرس های روزمره، با آن مواجه شده ایم. هرچند خون دماغ شدن معمولاً بی خطر است، اما وقتی به طور مکرر یا در شرایط استرس زا رخ می دهد، می تواند نگرانی هایی ایجاد کند.
یکی از سوالاتی که اغلب مطرح می شود این است که آیا استرس و اضطراب می توانند عامل خونریزی بینی باشند؟ درحالی که استرس به طور مستقیم باعث این عارضه نمی شود، ارتباط غیرمستقیمی میان استرس و عواملی که به خونریزی بینی منجر می شوند وجود دارد. در ادامه به بررسی این ارتباط و عوامل تأثیرگذار خواهیم پرداخت.
دلایل علمی زیادی وجود ندارد که نشان دهد استرس به تنهایی می تواند باعث خونریزی بینی شود. با این حال، استرس ممکن است به برخی رفتارها، شرایط سلامتی و داروهایی مرتبط باشد که در نهایت منجر به خونریزی بینی شوند.
خونریزی بینی (اپیستاکسی) زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی کوچک داخل بینی آسیب ببینند.
این خونریزی ها به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
طبق یک مطالعه در سال 2005، خونریزی بینی افراد بالغ 1 مورد از 200 مراجعه به اورژانس در آمریکا بوده است. کودکان خردسال و افراد بالای 65 سال بیشتر در معرض خونریزی بینی هستند.
عوامل دیگر برای خونریزی بینی شامل استرس و اضطراب مزمن هستند. انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا برآورد می کند که بیش از 40 میلیون بزرگسال در ایالات متحده نوعی اختلال اضطرابی دارند. این افراد در معرض خطر بیشتری برای خونریزی بینی مزمن، مکرر یا غیرمنتظره هستند.
در ادامه مطلب ذکر شده است که چگونه اضطراب و استرس ممکن است به خونریزی بینی مرتبط باشند.
استرس و اضطراب مزمن به طور مستقیم باعث خونریزی بینی نمی شوند، اما ممکن است عواملی را ایجاد کنند که احتمال خونریزی بینی را افزایش دهند. این عوامل عبارت اند از:
در شرایط استرس، افراد ممکن است به طور ناخودآگاه بینی خود را دستکاری کنند یا مکرراً فین کنند، که این موضوع می تواند به آسیب رگ های خونی کوچک داخل بینی و خونریزی منجر شود.
برخی وضعیت هایی که می توانند بدن را در شرایطی تحت فشار قرار دهند نیز می توانند به خونریزی بینی منجر شوند. از جمله:
در این موارد، خونریزی بینی ناشی از موقعیتی است که باعث ایجاد استرس شده، نه خود استرس به طور مستقیم.
فشار خون بالا (هایپرتنشن) به عنوان یک عامل احتمالی برای خونریزی بینی مطرح شده است. خود فشار خون بالا ممکن است باعث شدت یافتن خونریزی شود. به نظر می رسد با آن که این ارتباط هنوز کاملاً اثبات نشده، اما داروهایی که برای درمان فشار خون بالا مصرف می شوند (مانند رقیق کننده های خون) می توانند کنترل خونریزی را دشوارتر کنند.
گاهی سردردهای مرتبط با استرس ممکن است با خونریزی بینی همراه شوند یا احتمال آن را افزایش دهند.
با اینکه معمولاً این مورد خیلی خطرناک نیست، اما خونریزی بینی می تواند به خودی خود یک وضعیت استرس زا باشد. برای کاهش اضطراب زمانی که این اتفاق می افتد، می توانید مراحل زیر را انجام دهید:
صرف نظر از اینکه چه چیزی باعث خونریزی بینی شما شده، روش درمانی اولیه یکسان است:
زمانی که خونریزی بینی ناشی از استرس باشد بهتر است:
زمانی که خونریزی کم تر شد، مقداری آب بنوشید. اگر می توانید، به جایی که دستگاه بخور با مکانی گرم که هوا خشک نیست، بروید.
می توانید تکنیک های کاهش استرس را به زندگی روزمره خود اضافه کنید تا استرس و اضطراب کمتر بر زندگی روزمره تان تأثیر بگذارد.
یوگا به عنوان درمان فشار خون بالا و اضطراب همیشه مورد مطالعه قرار گرفته است. انجام حرکات یوگا مانند حالت کودک و حالت کوه می تواند به شما کمک کند که آرام تر باشید.
در لحظات استرس آور، می توانید تمرین "اسکن بدن" را امتحان کنید تا احساس راحتی بیشتری با بدن خود داشته باشید و آرامش پیدا کنید. برای این کار، عضلات مختلف بدن خود را تصور کنید و سپس آن ها را یکی یکی در حین نفس عمیق کشیدن، رها کنید. این تمرین می تواند شما را آرام کند تا به چیزهایی غیر از عوامل اضطراب تان توجه کنید.
می توانید با افزودن عادت های سالم به سبک زندگی، از خونریزی بینی و سایر آثار استرس پیشگیری کنید:
به غذاهایی که مصرف می کنید توجه کنید. ببینید آیا چیزهایی در رژیم غذایی تان وجود دارد که باعث خونریزی بینی می شوند. تحقیقات نشان می دهند که برخی غذاها، مانند شکلات و مرکبات باعث تحریک خونریزی از بینی می شوند.
خوابیدن در اتاقی با هوایی مرطوب و دوری از تماس با عوامل آلرژی زا نیز می تواند به پیشگیری از خونریزی بینی کمک کند.
اگر خونریزی بینی:
به پزشک مراجعه کنید. این خونریزی ها ممکن است نشانه ای از مشکلات جدی تری در وضعیت جسمانی شما باشند.
خونریزی بینی معمولاً نشانه ای از یک مشکل جدی نیست و به راحتی می توان آن را مدیریت کرد. با این حال، اگر این اتفاق مکرراً رخ می دهد، با پزشک مشورت کنید. یادگیری تکنیک های کاهش استرس و رعایت نکات ساده در سبک زندگی می تواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.