کیست مویی (کیست پیلونیدال) یک کیسه پر از مو و بقایای پوستی است که معمولاً در انتهای ستون فقرات (ناحیه دنبالچه) ایجاد می شود و ممکن است باعث درد، التهاب و ترشح شود. این عارضه در برخی موارد نیاز به جراحی دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز کیست مویی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
کیست مویی (کیست پیلونیدال) یک کیسه غیرعادی در پوست است که معمولاً حاوی خرده های پوست و مو هست. این کیست تقریباً همیشه نزدیک استخوان دنبالچه در قسمت بالای شکاف باسن، تشکیل می شود.
کیست مویی زمانی ایجاد می شود که مو، پوست را سوراخ کند و سپس درون گوشت زیر آن بچرخد. کیست مویی در صورت عفونی شدن به یک دمل چرکی بسیار دردناک تبدیل می شود. این کیست از طریق ایجاد یک برش کوچک در آن و یا در آوردن آن بصورت کامل با کمک جراحی، تخلیه می شود.
کیست مویی اغلب در مردان جوان رایج است. این عارضه بطور مکرر عود می کند. افرادی که برای مدت زمان طولانی در حالت نشسته قرار دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار دارند.
کیست مویی در صورت عفونی شدن تبدیل به یک توده متورم (دمل) می شود. علائم و نشانه های کیست مویی عفونی عبارتند از:
هر زمان که متوجه علائم و نشانه های کیست مویی شدید، به پزشک مراجعه کنید.
علت دقیق ایجاد کیست مویی، واضح نیست اما بیشتر کیست های مویی زمانی ظاهر می شوند که موهای سست، پوست را سوراخ می کنند. اصطکاک و فشار روی پوست، لباس تنگ، دوچرخه سواری، نشستن طولانی مدت و سایر عوامل مشابه، باعث رشد مو به سمت پایین و داخل پوست و گوشت، می شوند. در این مواقع، بدن مو را مانند یک عامل خارجی در نظر می گیرد و اطراف آن یک کیست ایجاد می کند. در موارد نادر، کیست های موجود در بدن، در قسمت هایی غیر از نزدیک استخوان دنبالچه ایجاد می شوند. برای مثال آرایشگران، آرایشگر حیوانات و افرادی که موهای گوسفندها را قیچی می کنند، ممکن است در بین انگشت هایشان، کیست مویی ایجاد شود.
عواملی که افراد را در معرض خطر ابتلا به کیست مویی قرار خواهند داد، عبارتند از:
در صورت درمان نشدن کیست مویی و عفونت مزمن آن در طول زمان، خطر ابتلا به نوعی سرطان پوست که سرطان سلول های سنگفرشی پوست نامیده می شود، افزایش پیدا خواهد کرد.
به منظور پیشگیری از ایجاد کیست مویی، موارد زیر را رعایت کنید:
اگر در گذشته کیست مویی داشتید، همواره و بصورت منظم موهای زائد آن ناحیه را شیو کنید و یا از محصولات از بین برنده موهای زائد، استفاده کنید تا از عود کیست جلوگیری کنید.
به طور معمول پزشک می تواند کیست پیلونیدال را با سؤال در مورد علائم، سابقه پزشکی و عادات شخصی شما و با مشاهده پوست آسیب دیده تشخیص دهد.
درمان اولیه کیست مویی معمولاً در مطب پزشک انجام خواهد شد. پزشک ناحیه مورد نظر را با کمک تزریق بی حس می کند و سپس یک شکاف کوچک در کیست ایجاد و در نهایت آن را تخلیه می کند. در صورت عود کیست که اتفاقی رایج است، به جراحی های بیشتر و وسیع تر و در نهایت برداشتن کامل کیست مویی، نیاز است.
پس از جراحی پزشک یکی از روش های زیر را انتخاب خواهد کرد:
باز نگه داشتن زخم. در این روش، جراح زخم را باز نگه می دارد و تنها آن ناحیه را پانسمان می کند و اجازه می دهد تا زخم از درون التیام یابد. این روش منجر به طولانی تر شدن زمان بهبودی می شود اما معمولاً خطر عود کیست در آن کمتر است.
بستن زخم با بخیه. بهبودی در این روش سریع تر اتفاق می افتد اما خطر عود در این روش بیشتر است.
مراقبت از زخم های پس از جراحی بسیار حائز اهمیت است. پزشک یا پرستار مواردی مانند نحوه تعویض پانسمان زخم و اینکه باید چه انتظاری از روند طبیعی بهبودی داشته باشید و چه زمانی می بایست با پزشک تماس بگیرید را به شما خواهند آموخت. همچنین باید نواحی اطراف زخم را بطور مرتب اصلاح کنید تا از ورود مو به زخم جلوگیری شود.
احتمالاً در ابتدا به پزشک عمومی مراجعه خواهید کرد. در برخی از موارد او شما را به یک جراح عمومی یا متخصص پوست ارجاع خواهد داد.
پزشک احتمالاً تعدادی از سوالات زیر را از شما خواهد پرسید: