لیپوسارکوما، یکی از زیرمجموعه های سارکومای بافت نرم بوده که از سلول های چربی در بدن منشأ می گیرد. شدت لیپوسارکوما به میزان تغییر و تکثیر سلول های سرطانی بستگی دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز لیپوسارکوما، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
نگاه کلی
لیپوسارکوما نوعی سرطان نادر می باشد که از سلول های چربی شروع می شود. لیپوسارکوما نوعی سارکوم بافت نرم محسوب می شود.
لیپوسارکوما می تواند در سلول های چربی هر قسمت از بدن رخ دهد، اما بیشتر در اندام ها یا شکم بروز می کند. لیپوسارکوم اگرچه ممکن است در هر سنی رخ دهد اما اغلب در افراد مسن رخ می دهد.
درمان لیپوسارکوما به طور معمول با جراحی برای برداشتن بافت سرطانی است، در صورت صلاح دید پزشک سایر درمان ها مانند پرتودرمانی نیز ممکن است تجویز شود.
علائم
علائم و نشانه های لیپوسارکوم با توجه به قسمتی از بدن که سرطان تشکیل می شود، متفاوت می باشد.
لیپوسارکومای تشکیل شده در بازوها و پاها می تواند باعث موارد زیر شود:
- توده در حال رشد در زیر پوست
- درد
- تورم
- ضعف اندام آسیب دیده
لیپوسارکومای تشکیل شده در شکم می تواند باعث موارد زیر شود:
- درد شکم
- تورم شکم
- احساس سریع سیری
- یبوست
- خون در مدفوع
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده علائم و نشانه های مداوم و نگران کننده با پزشک خود تماس بگیرید.
علل بیماری
عوامل ایجادکننده ی لیپوسارکوما مشخص نمی باشد.
با توجه به گفته ی پزشکان، لیپوسارکوما هنگامی تشکیل می شود که DNA سلول های چربی دچار تغییر (جهش) شود. این جهش ها باعث می شوند که سلول به سرعت تقسیم و تکثیر شده و دیرتر از موعد مقرر بمیرند. سلول های غیر طبیعی تجمع یافته، یک توده (تومور) تشکیل می دهند.
انواع مختلفی از لیپوسارکوما وجود دارد. برخی به آرامی رشد می کنند و فقط در یک ناحیه از بدن باقی می مانند، انواع دیگر خیلی سریع رشد کرده و ممکن است به مناطق دیگر بدن گسترش پیدا کنند.
تشخیص
آزمایش ها و روش های مورد استفاده در تشخیص لیپوسارکوما عبارتند از:
- روش های تصویربرداری. پزشک ممکن است برای تعیین اندازه و بزرگی لیپوسارکوما، انجام آزمایش های تصویربرداری را توصیه کند. آزمایش ها معمولاً شامل رادیوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی می باشند.
- برداشتن نمونه ای از بافت برای آزمایش (بیوپسی). در طی یک بیوپسی، پزشک نمونه کوچکی از بافت را برای بررسی وجود سلول های سرطانی برمی دارد. محل تومور، نحوه انجام نمونه برداری را تعیین می کند.
- تعیین انواع سلول های درگیر در سرطان. پزشکان متخصص در تجزیه و تحلیل سلول های خون و بافت بدن (آسیب شناسان)، نمونه های بیوپسی را با استفاده از آزمایش های تخصصی آزمایشگاهی مانند ایمونوهیستوشیمی، تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک، فلورسانس درجا و آزمایش ژنتیک مولکولی بررسی می کنند. این آزمایش ها اطلاعاتی در رابطه با لیپوسارکوما فراهم می کند که در تعیین پیش آگهی و گزینه های درمانی به پزشک کمک می کند.
درمان
روش های درمانی لیپوسارکوما عبارتند از:
- جراحی. هدف از جراحی برداشتن تمام سلول های سرطانی می باشد. در صورت امکان، جراحان تلاش می کنند تمام ناحیه درگیر لیپوسارکوما را بردارند. اگر اندام های مجاور و حیاتی درگیر لیپوسارکوم شوند، برداشتن تمام لیپوسارکوم ممکن نمی باشد. در چنین شرایطی، پزشک ممکن است روش های دیگری را برای کوچک سازی توده توصیه کند تا برداشت آن در حین جراحی آسان تر شود.
- پرتو درمانی. در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده، ممکن است از پرتودرمانی پس از جراحی استفاده شود. همچنین ممکن است از پرتودرمانی برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی استفاده شود تا احتمال برداشتن کل تومور بیشتر شود.
- شیمی درمانی. درشیمی درمانی از داروهایی استفاده می شود که سلول های سرطانی را از بین می برد. همه انواع لیپوسارکوما به داروهای شیمی درمانی حساس نیستند. تجزیه و تحلیل دقیق سلول های سرطانی توسط یک آسیب شناس متخصص می تواند تعیین کند که آیا شیمی درمانی می تواند درمان مؤثری باشد یا خیر.
شیمی درمانی ممکن است بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده یا قبل از جراحی برای کوچک سازی تومور استفاده شود. شیمی درمانی گاهی اوقات با پرتودرمانی ترکیب می شود.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت مشاهده علائم و نشانه های نگران کننده ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید. در صورت احتمال تشخیص لیپوسارکوما توسط پزشک، به پزشک متخصص در زمینه درمان سرطان (انکولوژیست) ارجاع داده می شوید.
از آنجا که زمان ملاقات با پزشک می تواند مختصر باشند و اغلب موارد زیادی برای گفتگو وجود دارد، بهتر است برای ملاقات با پزشک آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی برای کمک به آمادگی برای ملاقات با پزشک آورده شده است.
آنچه می توانید انجام دهید
- از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. در زمان تعیین وقت، حتماً در رابطه با محدودیت های قبل از قرار ملاقات مانند محدود کردن رژیم غذایی، سوال کنید.
- علائم را یادداشت کنید، از جمله علائمی که به نظر می رسد ارتباطی با دلیل قرار ملاقات با پزشک ندارند.
- اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل های مصرفی تهیه کنید.
- از یکی از اعضای خانواده یا دوست خود بخواهید که شما را همراهی کند. گاهی اوقات ممکن است به خاطر سپردن تمام اطلاعاتی که در طی قرار ملاقات به شما ارائه می شود دشوار باشد. شخصی که شما را همراهی می کند ممکن است در به خاطر آوردن چیزی که فراموش کرده اید به شما کمک کند.
- سوالات خود را یادداشت کنید.
تهیه فهرستی از سوالات قبل از ملاقات می تواند به شما کمک کند که از وقت خود با پزشک نهایت استفاده را ببرید. در صورت کمبود زمان، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین دسته بندی کنید. برخی از سوالات اساسی در رابطه با سرطان که بهتر است از پزشک خود پرسید عبارتند از:
- آیا سرطان دارم؟
- آیا به آزمایش های بیشتری احتیاج دارم؟
- آیا می توانم کپی گزارش آسیب شناسی خود را داشته باشم؟
- چه روش های درمانی موجود است ؟
- عوارض جانبی هر درمان چیست؟
- آیا روش درمانی مناسبی برای درمان سرطان من وجود دارد؟
- آیا درمانی وجود دارد که به نظر شما برای من بهترین باشد؟
- چقدر می توانم برای انتخاب روش درمانی وقت بگذارم؟
- درمان سرطان چه تاثیری بر زندگی روزمره من دارد؟
- آیا باید به متخصص دیگری مراجعه کنم؟ هزینه آن چقدر می باشد و آیا بیمه من آن را پوشش می دهد؟
- آیا بروشور یا مطالب چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم از آنها استفاده کنم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
علاوه بر سوالاتی که برای پرسیدن از پزشک آماده کرده اید، در هنگام قرار ملاقات خود در پرسیدن هر سوالی که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
آمادگی برای سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد، به شما در صرفه جویی از زمان ملاقات با پزشک و پرداختن به موارد دیگر کمک می کند. پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:
- چه زمانی برای اولین بار علائم و نشانه های بیماری را تجربه کردید؟
- علائم شما مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
- شدت علائم شما چقدر است؟
- آیا چیزی علائم شما را بهبود می بخشد؟
- آیا چیزی علائم شما را بدتر می کند؟
