سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در جهان است؛ در سال ۲۰۲۲، شمار مبتلایان جدید به سرطان روده بزرگ در جهان از مرز ۱.۹ میلیون نفر گذشت. نگرانکنندهتر آنکه آمارها نشان میدهند این بیماری در افراد زیر ۵۰ سال رو به افزایش است. متخصصان علت این روند صعودی را ترکیبی از عوامل مختلف از جمله سبک زندگی کمتحرک، افزایش نرخ چاقی، مصرف الکل، قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی و بهویژه رژیم غذایی سرشار از غذاهای فرآوریشده میدانند. اما خبر خوش این است که آنچه میخوریم، میتواند نقش کلیدی در کاهش خطر ابتلا به این سرطان داشته باشد.
در تازهترین مطالعهای که در مجله معتبر BMC Gastroenterology منتشر شده، گروهی از مواد غذایی توجه دانشمندان را به خود جلب کردهاند: سبزیجات چلیپایی. این خانواده شامل بروکلی، کلم بروکسل، گلکلم و کلم پیچ است. بررسی دادههای مربوط به بیش از ۹۷ هزار نفر نشان داده است افرادی که روزانه بین ۲۰ تا ۴۰ گرم از این سبزیجات مصرف میکنند، حدود ۲۰ درصد کمتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند. جالب آنکه به نظر میرسد مصرف حدود ۲۰ گرم در روز بیشترین اثر محافظتی را دارد و افزایش مصرف تا ۴۰ گرم نیز همچنان مفید است، اما پس از آن تأثیر بیشتر چندانی مشاهده نمیشود.
اما راز این سبزیجات در چیست؟ پاسخ در ترکیبات خاص آنها نهفته است. سبزیجات چلیپایی سرشار از موادی مانند گلوکوزینولاتها، سولفورافان و ایندولها هستند؛ موادی که میتوانند سلولها را در برابر آسیبهای ناشی از استرس اکسیداتیو، سموم و رادیکالهای آزاد محافظت کنند. افزون بر این، این سبزیجات منابعی غنی از فیبر هستند. فیبر موجود در آنها با تغذیه میکروبیوتای روده، به سلامت پوشش روده کمک کرده و از رشد باکتریهای مضر جلوگیری میکند. به این ترکیب محافظتی باید ویتامین C، کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها و دیگر فیتوکمیکالهای موجود در این سبزیجات را هم اضافه کرد؛ مجموعهای که در کنار هم سپری طبیعی برای بدن در برابر انواع سرطانها میسازند.
مطالعات گذشته نیز نشان دادهاند که مصرف منظم سبزیجات چلیپایی میتواند خطر ابتلا به سرطانهای دیگر، از جمله سرطانهای تخمدان، پروستات، مثانه، ریه، معده و پانکراس را کاهش دهد. این یافتهها باعث شدهاند دانشمندان بار دیگر بر اهمیت نقش تغذیه در پیشگیری از بیماریهای مزمن و کشنده تأکید کنند.
دکتر نیلش وورا، متخصص خون و سرطان در مؤسسه سرطان MemorialCare Todd در کالیفرنیا، درباره نتایج این پژوهش میگوید:
«ما شاهد افزایش چشمگیر سرطان روده بزرگ، بهویژه در میان جوانان هستیم. رژیم غذایی یکی از مهمترین عواملی است که میتواند این روند را توضیح دهد. چنین تحقیقات امیدوارکنندهای میتوانند مشخص کنند چرا این بیماری رو به افزایش است و در عین حال راهی عملی برای کاهش بروز آن به ما ارائه دهند.»
با این حال او تأکید میکند که لازم است مطالعات تأییدی بیشتری انجام شود تا این ارتباط بهطور قطعی اثبات گردد.
پیام نهایی این تحقیقات روشن است: راز پیشگیری از سرطان روده بزرگ در داروها نیست، بلکه در عادات غذایی روزانه ما پنهان شده است. اضافه کردن سبزیجات چلیپایی به سفرههای روزانه – چه به صورت بخارپز، چه کبابی یا حتی به شکل سالاد تازه – میتواند گامی کوچک اما مؤثر در مسیر محافظت از سلامت باشد. همانطور که پژوهشگران میگویند: کلید پیشگیری در مزرعه و آشپزخانه است، نه در قفسه داروخانهها.

ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.