تنوفوویر دیسوپروکسیل فومارات (نام تجاری: تنویرال) یک داروی ضدویروسی است که برای درمان عفونت های ناشی از ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) و ویروس هپاتیت B مزمن (HBV) استفاده می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف تنوفوویر، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: تنوفوویر دیسوپروکسیل فومارات
نام تجاری: تنویرال
تنوفوویر با سایر داروهای HIV برای کمک به کنترل عفونت HIV استفاده می شود. این دارو باعث میشود میزان HIV در بدن کاهش یابد و سیستم ایمنی شما بهتر کار کند، که ابتلا به عوارض HIV (مانند عفونت های جدید، سرطان) را کاهش می دهد و کیفیت زندگی شما را بهبود می بخشد. این دارو به گروهی از داروها معروف است که به عنوان مهارکننده های غیر نوکلئوزیدی ترانس کریپتاز معکوس (NNRTIs) شناخته می شوند.
تنوفوویر برای درمان عفونت HIV نیست. برای اینکه خطر شیوع بیماری اچ آی وی به دیگران را کاهش دهید باید همه موارد زیر را انجام دهید:
همچنین تنوفوویر با تداخل در رشد ویروس به کاهش میزان نوع خاصی از عفونت و درمان در کبد (ویروس هپاتیت B) استفاده می شود.
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
تنوفوویر باید روزی یک بار، به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد، عملکرد کلیه ها و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود.، اما تعیین دوز مصرفی برای کودکان بر اساس وزن است.
نباید مصرف این دارو بیشتر یا کمتر از دوز تجویز شده باشد و همچنین مصرف همزمان داروی تنوفوویر با سایر داروهای HIV ممکن است مقدار ویروس را افزایش دهد و درمان عفونت دشوار تر شود و یا عوارض جانبی را بدتر کند؛ بنابراین بهتر است در زمان مصرف این دارو برای مدتی مصرف مابقی داروها متوقف شود، مگر اینکه پزشک چنین تجویز کرده باشد.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید
سرگیجه، اسهال، سردرد یا مشکل خواب می تواند از عوارض جانبی مصرف تنوفوویر باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف تنوفوویر، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
با قوی تر شدن سیستم ایمنی بدن و یا فعال بودن بیش از حد سیستم ایمنی، دفاع در مقابل عفونت های موجود در بدن، آغاز و به دنبال آن علائم بیماری ظاهر می شود. این واکنش ممکن است هر زمانی پس از شروع به درمان HIV اتفاق بیوفتد، در صورت بروز هر گونه علائم جدی از جمله: کاهش وزن غیر قابل توجیه، خستگی شدید، دردهای عضلانی یا ضعف برطرف نشده، سردردهای شدید و مداوم، درد مفاصل، بی حسی یا گزگز (دستها، پاها، بازوها)، تغییرات بینایی، علائم عفونت (مانند تب، لرز، تورم غدد لنفاوی، مشکل تنفس، سرفه، زخم های پوستی غیر قابل بهبود)، علائم پرکاری تیروئید (مانند تحریک پذیری، عصبی بودن، عدم تحمل گرما، ضربان قلب سریع یا تپش نامنظم قلب، برجستگی چشم ها، رشد غیرمعمول در گردن یا گواتر)، علائم یک مشکل عصبی خاص معروف به سندرم گیلن باره (مانند مشکل تنفس، بلع، حرکت دادن چشم ها، افتادگی صورت، فلج، مشکل در صحبت کردن) بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند: تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند افسردگی، اضطراب، گیجی)، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی نادر اما جدی، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) و تشنگی غیرمعمول بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف تنوفوویر به ندرت می تواند مشکلات شدید کبدی و خونی (اسیدوز لاکتیک) ایجاد کند. در صورت بروز علائم مشکلات کبدی (مانند حالت تهوع یا استفراغ که متوقف نمی شود، از دست دادن اشتها، درد معده یا شکم، زردی چشم یا پوست، ادرار تیره) یا اسیدوز لاکتیک (مانند تنفس عمیق یا سریع، خواب آلودگی، حالت تهوع یا استفراغ، ضعف غیرمعمول) فوراً به پزشک اطلاع دهید.
تنوفوویر ممکن است خطر پوکی استخوان را افزایش دهد. برای کاهش این عارضه جانبی و همچنین استفاده احتمالی از کلسیم و ویتامین D با پزشک خود صحبت کنید. اگر در معرض پوکی استخوان قرار بگیرید، ممکن است پزشک تراکم مواد معدنی استخوان شما را کنترل کند. در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی: درد استخوان، شکستن آسان استخوان ها فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
تنوفوویر معمولاً می تواند عارضه های پوستی ایجاد کند که معمولاً جدی نیستند. با این حال ممکن است نتوانید این عارضه های بی خطر را از عارضه های پوستی ناشی از واکنش آلرژیک تشخیص دهید؛ بنابراین بهتر است در صورت بروز بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی تنوفوویر را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف تنوفوویر، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف تنوفوویر، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص مشکلات کبدی (مانند هپاتیت B یا C، سیروز)، مشکلات کلیوی، مشکلات استخوانی (مانند بیماری استخوان، از دست دادن استخوان یا پوکی استخوان، ضعف یا شکستگی استخوان)، بیماری پانکراس (پانکراتیت)، استفاده از الکل مطلع سازید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
همچنین مصرف الکل را محدود کنید، زیرا ممکن است خطر ابتلا به مشکلات کبدی و پانکراتیت را افزایش دهد.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده از این دارو می تواند خطر انتقال عفونت HIV به نوزاد شما را کاهش دهد و تنوفوویر ممکن است بخشی از درمان در دوران بارداری باشد، مصرف این دارو فقط در مواردی که به وضوح مورد نیاز است در این زمان استفاده شود. در مورد خطرات و فواید با پزشک خود مشورت کنید.
تنوفوویر به شیر مادر منتقل می شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید. اگر به عفونت HIV مبتلا هستید، به نوزاد شیر ندهید؛ زیرا شیر مادر می تواند HIV را منتقل کند.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی تنوفوویر را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با تنوفوویر تداخل داشته باشند عبارتند از: آدفوویر، اورلیستات، سایر داروهایی که ممکن است به کلیه ها آسیب برساند (از جمله آمینوگلیکوزیدها مانند آمیکاسین یا جنتامایسین)
این دارو را با سایر محصولات حاوی تنوفوویر مصرف نکنید.
تنوفوویر ممکن است با برخی از داروهای دیگر درمان عفونت HIV (از جمله آتازاناویر) نیز تداخل داشته باشند. تنوفوویر می تواند اثر آتازاناویر (با کاهش میزان دارو در سطح خون) را کاهش دهد. اگر همزمان داروی تنوفوویر، آتازاناویر نیز مصرف می کنید، ممکن است لازم باشد داروی ریتوناویر هم مصرف کنید. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود و یا پزشک داروخانه مشورت کنید. پزشک داروهای شما را تنظیم کرده و برای کاهش خطر عوارض جانبی، درمان شما را کنترل می کند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
انجام منظم آزمایش های پزشکی (مانند آزمایش کلیه، گلوکز یا پروتئین ادرار، آزمایش کبد، بار ویروسی، تعداد سلولهای T، میزان مواد معدنی خون، آزمایش تراکم استخوان) باید قبل از شروع درمان و به صورت دوره ای برای بررسی پیشرفت یا کنترل عوارض جانبی انجام شود. قرار های ملاقات با پزشک و زمان انجام معاینات آزمایشگاهی / پزشکی را فراموش نکنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و برای جلوگیری از رطوبت ماده خشک کننده را در بسته دارو نگاه داشته و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
