پرالاترکسات (نام تجاری: فلوتین)، یکی از داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی سرطان است که در کنترل و درمان برخی انواع لنفوم ها کاربرد دارد. در بسیاری موارد این دارو همراه با ویتامین ب12 تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف پرالاترکسات، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: پرالاترکسات
نام تجاری: فُلوتین
از داروی پرالاترکسات (Pralatrexate) در درمان نوع خاصی از سرطان (لنفوم T-Cell محیطی) استفاده می شود. این دارو رشد سلول های سرطانی را کاهش داده و یا متوقف می کند.
محلول داخل وریدی (20 میلی گرم در میلی لیتر)
پیش از هر بار مصرف داروی پرالاترکسات (Pralatrexate) راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
داروی پرالاترکسات (Pralatrexate) توسط یک متخصص به صورت وریدی یا عضلانی تزریق می شود. دوز دارو براساس اندازه بدن، وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان تعیین می شود. معمولاً دارو، هفته ای یک بار و به مدت 6 هفته متوالی به داخل ورید تزریق می شود. در صورت مشاهده قرمزی، درد یا تورم در هنگام تزریق فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
بیشترین اثربخشی داروی پرالاترکسات در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
برای کمک به جلوگیری از بروز زخم های دهان، پزشک ممکن است مصرف اسیدفولیک و ویتامین B12 را تجویز کند. دستورالعمل های پزشک را برای تمام داروهای خود با دقت دنبال کنید.
ممکن است درد یا زخم در دهان و گلو ایجاد شود. دندان های خود را با دقت و به آرامی مسواک بزنید، از استفاده از دهان شویه حاوی الکل خودداری کنید و دهان خود را غالباً با آب خنک مخلوط با جوش شیرین یا نمک بشویید. همچنین بهتر است غذاهای نرم و مرطوب مصرف کنید. حالت تهوع نیز ممکن است ایجاد شود. تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض را سریعاً به پزشک یا داروساز خود بگویید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان داروی پرالاترکسات را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
واکنش های جدی پوستی ممکن است رخ دهد. بروز عارضه های پوستی، ورقه شدن پوست، زخم یا تاول روی پوست را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند خونریزی / کبودی آسان، کم آبی بدن، احساس ضعف، رنگ پریدگی، تنگی نفس را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی پرالاترکسات ممکن است توانایی بدن را در برابر مبارزه با عفونت ها کاهش دهد. این ممکن است احتمال ابتلا به یک عفونت جدی را افزایش دهد یا عفونت های پیشین را تشدید کند. در صورت مشاهده علائم عفونت (مانند گلودرد مداوم، تب، لرز، سرفه) فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
گاهی داروی پرالاترکسات به علت تخریب سریع سلول های سرطانی عوارض جانبی ایجاد می کند (سندرم لیز تومور). به منظور کاهش خطر، پزشک ممکن است دارویی اضافه کند و توصیه کند مایعات زیادی بنوشید. در صورت بروز علائمی از جمله درد کمر / پهلو، علائم مشکلات کلیوی (مانند دفع دردناک ادرار، ادرار صورتی / خونی، تغییر در مقدار ادرار)، اسپاسم و ضعف عضلانی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون راش (عارضه های پوستی)، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص ابتلا به بیماری کلیوی و مشکلات کبدی مطلع سازید.
مصرف این دارو می تواند شما را در معرض ابتلا به عفونت قرار دهد یا عفونت های فعلی را تشدید کند. از تماس با افراد مبتلا به بیماری های واگیردار (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا، کووید-19) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت قرار داشته اید یا تمایل به کسب اطلاعات بیشتری دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
بدون مشورت با پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید و از تماس با افرادی که اخیراً تحت واکسیناسیون با ویروس زنده (مانند واکسن استنشاقی فلج اطفال یا آنفولانزا) قرار گرفته اند، خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی یا آسیب دیدگی، هنگام استفاده از اشیای تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کرده و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید.
قبل از انجام جراحی، کلیه محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. هنگام استفاده از این دارو نباید باردار شوید چرا که این دارو ممکن است به خانم باردار و جنین او آسیب برساند. در هنگام استفاده از این دارو و حداقل 6 ماه پس از قطع آن، از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید. اگر باردار هستید، در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
مشخص نیست که آیا این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر. به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد، شیردهی در هنگام استفاده از این دارو و حداقل 1 هفته پس از قطع درمان توصیه نمی شود. پیش از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات این دارو را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با داروی پرالاترکسات (Pralatrexate) تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای NSAID (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن)، پروبنسید، آنتی بیوتیک های سولفا (مانند تریمتوپریم / سولفامتوکسازول).
تمام برچسب های داروهای با نسخه و بدون نسخه را به دقت بررسی کنید زیرا بسیاری از آنها حاوی تسکین دهنده درد و کاهش دهنده تب (NSAIDs) هستند که در صورت استفاده همزمان با پرالاترکسات می توانند خطر عوارض جانبی آن را افزایش دهد. از پزشک داروخانه خود در مورد استفاده ایمن از آن محصولات سوال کنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
از انجام منظم آزمایش های پزشکی / تشخیصی (مانند شمارش کامل سلول های خون، ارزیابی عملکرد کبد و کلیه) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند.
مهم است که هر دوز از این دارو را طبق برنامه دریافت کنید. اگر یک دوز را فراموش کردید، برای تعیین یک برنامه جدید با پزشک خود تماس بگیرید.
ویال های باز نشده داروی پرالاترکسات را در یخچال (بین 2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. این دارو نباید یخ بزند. دارو را در بسته بندی محصول و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
همچنین ویال های باز نشده این دارو را می توان تا 3 روز (72 ساعت) در دمای اتاق (20 الی 25 درجه سانتی گراد) نگهداری کرد. (البته دارو باید در بسته بندی محصول و کاملا به دور از نور نگهداری شود.)