دفراسیروکس (نام تجاری: جیدنو)، از دسته داروهای "شِلاته کننده" است، این دسته داروها با آهن موجود در خون واکنش داده و باعث دفع آهن اضافی از بدن می شوند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف دفراسیروکس، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی : دفراسیروکس
نام تجاری : جیدنو
از دفراسیروکس در درمان سطح بالای آهن موجود در بدن ناشی از تزریق چندگانه خون استفاده می شود. همچنین برای درمان سطح بالای آهن در افراد مبتلا به یک اختلال خونی خاص که نیازی به انتقال خون ندارند (تالاسمی غیر وابسته به انتقال خون) استفاده می شود. این دارو با اتصال به آهن به بدن اجازه می دهد آهن اضافی را با مدفوع خارج کند. دفراسیروکس از دسته ی داروهای عوامل شلات آهن می باشد.
در انواع خاصی از بیماری های خونی (مانند بیماری سلول داسی شکل، کم خونی)، اغلب انتقال مکرر خون لازم است. انتقال خون علاوه بر فواید بسیار زیادی که دارد می تواند باعث افزایش بیش از حد آهن در بدن شود. آهن اضافی ذخیره شده در بدن می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند نارسایی قلبی، بیماری کبدی و دیابت شود. کاهش آهن اضافی می تواند خطر ابتلا به این بیماری ها را کاهش دهد.
پیش از هر بار مصرف دفراسیروکس راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
دفراسیروکس باید روزی یک بار، به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک با معده خالی یا همراه با یک وعده غذایی سبک (مانند یک کلوچه گندم با ژله و شیر بدون چربی)، مصرف شود. از مصرف این دارو با وعده غذایی با کالری بالا (بیش از 250 کالری) و چربی، خودداری کنید زیرا ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
در صورت مصرف فرم قرص دارو می توانید آن را با آب یا سایر نوشیدنی ها مصرف کنید. اگر در بلعیدن قرص ها مشکل دارید، می توانید قرص ها را خرد کرده و با غذاهای نرم (مانند پوره سیب و ماست) مخلوط کنید و بلافاصله همه ترکیب دارو و غذا را ببلعید. از آماده کردن این ترکیب از قبل خودداری نمایید.
در صورت مصرف فرم گرانول دارو، مقداری از آن را روی غذای نرم (مانند پوره سیب و ماست) بپاشید و بلافاصله همه آن را مصرف کنید.
آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم می توانند با دفراسیروکس پیوند ایجاد کرده و بر عملکرد دفراسیروکس تأثیر بگذارند؛ بنابراین از مصرف این دارو با داروهای ضد اسید حاوی آلومینیوم خودداری کنید.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. از افزایش دوز مصرفی خود و مصرف طولانی تر از مدت تجویز شده، خودداری کنید. زیرا با این کار نه تنها وضعیت شما سریعتر بهبود نخواهد یافت؛ بلکه خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش خواهد یافت.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد، تست های آزمایشگاهی و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. در صورت بروز عوارض جانبی خاص ممکن است دوز مصرفی کاهش یابد و درمان با دارو متوقف شود.به دقت از دستورات پزشک پیروی کنید.
حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا سرگیجه می تواند از عوارض جانبی دفراسیروکس باشد.. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف دفراسیروکس، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند کاهش شنوایی، تغییرات بینایی (مانند تاری دید) را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
دفراسیروکس باعث کاهش عملکرد مغز استخوان می شود و ممکن است منجر به کاهش تعداد سلول های خونی مانند سلول های قرمز، سلول های سفید و پلاکت ها و تشدید کم خونی شود، همچنین ممکن است توانایی بدن را برای مبارزه با عفونت کاهش دهد یا باعث کبودی و خونریزی آسان شود. در صورت بروز علائم غیرمحتمل مانند خستگی غیرمعمول، رنگ پریدگی پوست، علائم عفونت (مانند تب، لرز، گلودرد مداوم)، کبودی و خونریزی آسان، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
دفراسیروکس به ندرت ممکن است باعث مشکلات جدی معده و روده (مانند خونریزی معده یا روده و زخم) شود. در صورت مشاهده هر یک از عوارض جانبی نادر اما جدی مانند مدفوع سیاه یا خونی، استفراغی شبیه به تفاله قهوه، درد مداوم معده یا شکم، مصرف دارو را متوقف کنید و بلافاصله با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
همچنین دفراسیروکس به ندرت ممکن است باعث بیماری جدی (احتمالاً کشنده) کبدی شود. در صورت مشاهده علائم آسیب کبدی، از جمله: حالت تهوع یا استفراغ مداوم، از دست دادن اشتها، درد معده و شکم، زردی چشم یا پوست، ادرار تیره بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
دفراسیروکس به ندرت می تواند باعث مشکلات کلیوی بسیار جدی شود. در صورت بروز علائم مشکلات کلیوی، از جمله: تغییر در مقدار ادرار و ادرار کف آلود، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو معمولاً می تواند منجر به ایجاد تحریکات پوستی یا راش های پوستی که اغلب جدی نیستند شود؛ با این حال ممکن است شما نتوانید آن را از عارضه های پوستی که نشانه علائم آلرژیک جدی هستند تشخیص دهید؛ بنابراین در صورت بروز هرگونه عارضه پوستی (راش)، به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به دفراسیروکس به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی دفراسیروکس را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دفراسیروکس، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف دفراسیروکس، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری کلیوی، بیماری کبدی، تعداد پایین پلاکت ها، سرطان پیشرفته، برخی از اختلالات مغز استخوان شامل آسیب سلول های خون ساز (مانند سندرم های میلو دیس پلاستیک با خطر بالا) مطلع سازید.
دفراسیروکس ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت ابتلا به هر گونه بیماری که ممکن است باعث از بین رفتن آب بدن به صورت جدی (مانند تب، اسهال یا استفراغ) شود یا اگر قادر به نوشیدن مایعات نیستید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است نیاز به قطع دارو یا تنظیم دوباره آن، به ویژه در کودکان باشد.
ممکن است کودکان حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی دفراسیروکس، به ویژه مشکلات کلیوی و کاهش شنوایی، نشان دهند.
همچنین ممکن است افراد مسن نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه مشکلات کبدی، خونریزی معده یا روده و زخم حساسیت بیشتری نشان دهند.
به دلیل خطر آسیب به جنین، مصرف دفراسیروکس در حین بارداری توصیه نمی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
هنوز مشخص نیست که آیا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر، اما به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد، شیردهی هنگام استفاده از این دارو توصیه نمی شود به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی دفراسیروکس را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با دفراسیروکس تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای دیگری که می توانند باعث خونریزی و کبودی شوند (از جمله داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، "داروهای رقیق کننده خون" مانند دبیگاتران و وارفارین).
در صورت مصرف آسپیرین با دفراسیروکس ممکن است خطر خونریزی افزایش یابد. با این حال، اگر پزشک مصرف آسپیرین با دوز کم برای حمله قلبی یا پیشگیری از سکته مغزی (معمولاً در دوزهای 81 الی 325 میلی گرم در روز) را تجویز کرده است، باید به مصرف آن ادامه دهید، مگر اینکه پزشک خلاف این امر را به شما توصیه کند. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
این دارو ممکن است باعث کاهش اثر راه های کنترل بارداری هورمونی مانند قرص، پچ یا حلقه شود که می تواند منجر به بارداری شود. در صورت لزوم از راه های پیشگیری از بارداری قابل اطمینان استفاده کنید و همچنین با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید. همچنین در صورت لکه بینی یا خونریزی جدید، به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا اینها ممکن است نشانه هایی از عدم عملکرد درست راه های پیشگیری باشند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند فریتین سرم، شمارش کامل فاکتور های خون، آزمایش ادرار، آزمایش عملکرد کبد و کلیه، آزمایش بینایی و شنوایی، غلظت آهن کبد) غافل نشوید. انجام این آزمایشات قبل از شروع درمان و به صورت دوره ای می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.