کک و مک های صورت، موضوعی کاملاً طبیعی در پوست انسان هستند. در حالی که این لک ها زیان آور نیستند، اما گاهی افراد به دنبال درمان هایی برای روشن تر کردن آن ها می باشند.
کک و مک ها نقاط تیره یا قهوه ای روشن بر روی پوست هستند. این لکه ها از تجمع سلول های پوستی که حاوی رنگدانه ملانین هستند، تشکیل شده اند. بر خلاف خال ها که برجسته هستند، لک ها مسطح اند. کک و مک ها نه دردناک هستند و نه خطرناک.
هیچ کس با کک و مک به دنیا نمی آید، اگرچه ممکن است ارثی باشند. این لک ها با تابش آفتاب تحریک می شوند. اگر صورت شما دارای کک و مک می باشد و می خواهید کمرنگ شوند و یا از بین بروند، در این جا به هفت روش اشاره شده است.
ضدآفتاب لک های موجود را از بین نمی برد، اما به جلوگیری از بروز لک های جدید کمک می کند. شما باید در کل سال، حتی زمانی که هوا ابری است، از ضدآفتاب استفاده کنید.
آکادمی درماتولوژی آمریکا توضیح می دهد که برای استفاده از ضدآفتاب باید به این نکات توجه کرد:
درمان با لیزر از پالس های نور متمرکز و قوی برای هدف قرار دادن نواحی آسیب دیده پوست استفاده می کند. انواع مختلفی از لیزرها وجود دارد. بر اساس یک مطالعه در سال 2015، لیزر کیوسوئیچ ان دیاگ 1064، در درمان کک و مک مؤثر است. نتایج مطالعه نشان داد که درمان با این لیزر بیش از 50 درصد تعداد لک ها را در 62 درصد از شرکت کنندگان روشن کرد.
درمان با لیزر به طور کلی ایمن و خطر ایجاد زخم کم است. با این حال، ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد، از جمله:
اگر سابقه تبخال دهانی دارید، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضدویروسی قبل از درمان با لیزر داشته باشید؛ زیرا لیزر می تواند باعث تحریک بروز تبخال در اطراف دهان شود.
پزشک ممکن است قبل از انجام عمل، داروها یا کرم های دیگری تجویز کند. همچنین ممکن است توصیه کند که از مصرف برخی داروها یا محصولات قبل از عمل خودداری کنید. به پزشک خود در مورد هر دارو یا کرمی که استفاده می کنید، اطلاع دهید.
بهبودی توسط درمان با لیزر ممکن است تا دو هفته طول بکشد و معمولاً چندین جلسه برای دستیابی به نتایج مورد نظر نیاز است.
در کرایوسرجری از سرمای شدید به شکل نیتروژن مایع برای فریز کردن و از بین بردن سلول های غیرطبیعی پوست استفاده می شود. جراحی سرد به طور کلی امن و بی خطر است، نیاز به بی حسی ندارد و زمان بهبودی آن نیز کوتاه است. برخی عوارض جانبی احتمالی شامل هایپوپیگمانتاسیون، خونریزی و تاول است. کرایوسرجری به ندرت باعث زخم می شود.
کرم روشن کننده هم به صورت بدون نسخه و هم با نسخه پزشک در دسترس است. بسیاری از کرم های روشن کننده حاوی هیدروکینون هستند، هیدروکینون ماده ای است که به کاهش تولید ملانین و روشن کردن نواحی تیره پوست کمک می کند.
کرم هیدروکینون موضعی ممکن است باعث بروز موارد زیر شود:
در سال 1982، اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) محصولات سفیدکننده ای را که حاوی حداکثر 2 درصد هیدروکینون بودند، به طور کلی ایمن و مؤثر در نظر گرفت. در سال 2006، مطالعات جدید نشان دادند که هیدروکینون ممکن است باعث سرطان در موش ها و منجر به تیرگی و تغییر شکل پوستی گردد. این امر منجر به درخواست FDA برای بررسی بیشتر هیدروکینون تحت برنامه سم شناسی ملی (NTP) شد.
کرم رتینوئید یک ترکیب حاوی ویتامین A است. این کرم برای بهبود پوست آسیب دیده ناشی از آفتاب و روشن تر شدن لکه های کک و مک استفاده می شود. بر اساس یک مطالعه در سال 2014، رتینوئیدها ممکن است با جذب اشعه ی ماوراء بنفش نوع B، از پوست در برابر نور محافظت کنند. این امر ممکن است به جلوگیری از تشکیل لکه های جدید کمک کند.
کرم های رتینوئید با نسخه یا بدون نسخه در دسترس هستند. عوارض جانبی شایع این کرم ها عبارتند از:
در لایه برداری شیمیایی از یک محلول شیمیایی برای لایه برداری نواحی مورد نظر در پوست استفاده می شود. برای از بین بردن لکه های کک و مک، یک لایه بردار نسبی حاوی گلیکولیک اسید یا تری کلرواستیک اسید استفاده می شود که به لایه های میانی پوست نفوذ می کند. هنگامی که پوست آسیب دیده برداشته شود، پوست جدید تولید می شود.
لایه برداری های شیمیایی ممکن است به طور موقتی باعث بروز عوارضی چون موارد زیر شوند:
بر اساس مطالعات انجمن جراحی های پوست آمریکا، لایه برداری های متوسط تا دو هفته زمان نیاز دارند تا بهبود یابند. لازم است که روزانه پوست خود را مرطوب کرده و از پمادهای موضعی تجویز شده استفاده نمایید. همچنین، باید برای دو هفته از داروی ضدویروسی تجویزی استفاده کرده و از آفتاب دوری کنید تا پوست شما بهبود یابد.
در باور عمومی، روش های طبیعی متعددی وجود دارد که به وسیله آن ها می توان رنگ کک و مک ها را کم کرد. توجه داشته باشید هیچ یک از آنها به طور علمی ثابت نشده اند. با این حال، اکثر آنها به احتمال زیاد هنگام استفاده در مقدار مناسب مضر نخواهند بود.
این درمان های طبیعی شامل موارد زیر می باشند:
اگر دچار هرگونه ناراحتی شدید، استفاده از این درمان ها را متوقف کنید.
پوست حاوی سلول هایی به نام ملانوسیت است که رنگدانه ملانین را تولید می کنند. ملانین به محافظت از پوست در برابر اشعه های ماوراء بنفش آفتاب کمک می کند. قرار گرفتن در معرض آفتاب باعث می شود ملانوسیت ها، ملانین بیشتری تولید کنند. کک و مک، ناشی از انباشت ملانین در لایه ی بیرونی پوست است.
اکثر افرادی که تعداد زیادی کک و مک دارند، پوست روشنی دارند، اگرچه هر کسی ممکن است دچار این وضعیت شود. با اینکه افراد با پوست روشن معمولاً ملانین کمتری نسبت به افرادی با پوست تیره تولید می کنند، ملانوسیت های آنها در هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب بیشتر تحریک شده و ملانین بیشتری تولید می کنند.
برخی از کک و مک ها در طول زمان باقی می مانند. برخی دیگر معمولاً در تابستان به خاطر قرار گرفتن زیاد در معرض آفتاب نمایان تر هستند، اما در زمستان یا با اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید محو می شوند. کک و مک هایی که وراثتی هستند ممکن است با افزایش سن کاهش یابند. کک و مک های ناشی از آسیب آفتاب با بالارفتن سن افزایش می یابند.
کک و مک ها غیرسرطانی هستند، اما ممکن است با سرطان پوست اشتباه گرفته شوند. قرار گرفتن در معرض تابش بیش از حد آفتاب، عامل خطر برای لک و ملانوما است. ملانوما در افرادی که پوست روشن یا لک دارند، بیشتر شایع است تا در کسانی که پوست تیره دارند.
اگر تغییراتی در اندازه، رنگ یا شکل لک ها مشاهده کردید، به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید. آن ها قادر خواهند بود تعیین کنند که آیا این تغییرات نگران کننده هستند یا خیر.
کک و مک ها شایع و بی ضرر هستند، اما بسیاری از افراد به دلایل زیبایی می خواهند از دست آن ها خلاص شوند. درمان های تهاجمی مانند درمان های لیزری و لایه برداری های شیمیایی مؤثر هستند، اما نیاز به زمان بهبودی طولانی دارند و ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.
اگر می خواهید کک و مک پوست خود را از بین ببرید، با متخصص پوست خود صحبت کنید تا بهترین روش را برای شما تعیین کند. مهم است که بعد از انتخاب هر روشی، از مراقبت های لازم در برابر آفتاب پیروی کنید تا از بروز لک های جدید جلوگیری کنید.