درخواست مشاوره رایگان
تب دنگی، نوعی عفونت ویروسی است که از طریق پشه به انسان منتقل می شود. بیشتر افراد با ابتلا به تب دنگی علامت خاصی را تجربه نمی کنند اما این بیماری در صورت بروز علائم، با تب، سردرد و تهوع همراه هست که در مواردی می توانند شدید و حتی خطرناک هم شود. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز تب دنگی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
تب دنگی، یک بیماری منتقله از پشه است که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان رخ می دهد. تب خفیف دنگی باعث تب بالا و علائم شبه آنفولانزا می شود. نوع شدید تب دنگی که تب خونریزی دهنده دنگی نیز نامیده می شود، می تواند باعث خونریزی شدید، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و مرگ شود.
سالانه میلیون ها مورد تب دنگی در سراسر جهان رخ می دهد. تب دنگی بیشتر در جنوب شرقی آسیا، جزایر غربی اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و آفریقا شایع است. اما اخیراً این بیماری در مناطق جدیدی از جمله اروپا و بخش های جنوبی ایالات متحده مشاهده شده است.
محققان در حال انجام تحقیق بر روی واکسن تب دنگی هستند. در حال حاضر در مناطقی که تب دنگی شایع است، بهترین راه برای جلوگیری از عفونت، مراقبت در برابر گزیده شدن توسط پشه و انجام اقداماتی برای کاهش جمعیت پشه است.
بسیاری از مردم هیچ علامت یا نشانه ای از عفونت دنگی را تجربه نمی کنند.
هنگامی که علائم ظاهر می شوند، ممکن است با سایر بیماری ها -از جمله آنفولانزا- اشتباه گرفته شوند. به طور معمول علائم بیماری بین 4 تا 10 روز پس از گزش توسط پشه آلوده آغازمی شوند.
تب دنگی باعث تب شدید (40 درجه سانتیگراد) و یک یا چند مورد از علائم زیر می شود:
اکثر افراد طی یک هفته یا بیشتر بهبود می یابند؛ در برخی موارد، علائم به مرور تشدید و وخیم تر شده و می تواند بسیار خطرناک شود. این وضعیت، تب شدید دنگی، تب خونریزی دهنده دنگی یا سندرم شوک دنگی نامیده می شود.
تب شدید دنگی زمانی اتفاق می افتد که عروق خونی آسیب دیده و از آن ها خون تراوش کند؛ در عین حال، تعداد سلول های تشکیل دهنده لخته (پلاکت ها) در جریان خون کاهش می یابد. این می تواند منجر به شوک، خونریزی داخلی، نارسایی اندام ها و حتی مرگ شود.
علائم هشدار دهنده تب شدید دنگی (که یک وضعیت بسیار خطرناک است) می تواند به سرعت ایجاد شود. معمولاً یک یا دو روز اول پس از کاهش تب، علائم هشداردهنده به اشکال زیر شروع می شود:
تب دنگی شدید یک وضعیت بسیار خطرناک است که نیاز به مراقبت اورژانسی دارد. اگر اخیراً به منطقه ای مراجعه کرده اید که تب دنگی در آن شایع است، تب داشته اید و هر یک از علائم هشداردهنده را مشاهده کرده اید، فوراً به پزشک مراجعه نمایید. علائم هشدار دهنده شامل درد شدید معده، تهوع و استفراغ، مشکل در تنفس، یا خونریزی از بینی و لثه و یا مشاهده خون در استفراغ یا مدفوع است.
اگر اخیراً به مسافرت رفته اید وعلائم تب دنگی پیدا کرده اید، با پزشک خود تماس بگیرید.
تب دنگی توسط یکی از چهار نوع ویروس دنگی ایجاد می شود. تب دنگی از تماس با یک فرد مبتلا منتقل نمی شود؛ بلکه از طریق نیش پشه منتشر می شود.
دو نوع پشه که ویروس های دنگی را منتشر می کنند، هم در داخل و هم در اطراف اقامتگاه های انسانی رایج هستند. معروف ترین پشه انتقال دهنده تب دنگی پشه آئدس است. هنگامی که پشه، فردی را که به ویروس دنگی آلوده شده است نیش می زند، ویروس وارد پشه می شود، سپس وقتی پشه آلوده فرد دیگری را نیش می زند، ویروس وارد جریان خون آن فرد شده و باعث بیماری می شود.
پس از بهبودی تب دنگی، نسبت به نوع ویروسی که شما را آلوده کرده است مصونیت طولانی مدتی دارید (اما در برابر سه نوع دیگر ویروس تب دنگی این مصونیت ایجاد نمی شود)؛ بدان معنی که در آینده ممکن است توسط یکی از سه نوع ویروس دیگر آلوده شد. اگر برای بار دوم، سوم یا چهارم به تب دنگی مبتلا شوید، خطر ابتلا به تب بسیار شدید دنگی افزایش می یابد.
در مناطق گرمسیری زندگی می کنید یا به آن سفر می کنید. قرار گرفتن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری خطر قرار گرفتن در معرض ویروسی که باعث تب دنگی می شود را افزایش می دهد. مناطق پرخطر شامل جنوب شرقی آسیا، جزایر غربی اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و آفریقا است.
در گذشته به تب دنگی مبتلا شده اید. عفونت قبلی با ویروس تب دنگی خطر ابتلا به علائم شدید را در صورت ابتلا مجدد به تب دنگی افزایش می دهد.
تب دنگی شدید می تواند باعث خونریزی داخلی و آسیب به اندام شود. فشار خون ممکن است تا حد خطرناکی کاهش یافته و باعث شوک شود. در برخی موارد، تب دنگی شدید می تواند منجر به مرگ شود.
زنانی که در دوران بارداری به تب دنگی مبتلا می شوند، ممکن است ویروس را در هنگام زایمان به جنین منتقل کنند. علاوه بر این، جنین زنانی که در دوران بارداری به تب دنگی مبتلا شده اند، در معرض خطر زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا سندرم دیسترس جنینی هستند.
واکسیناسیون
واکسن تب دنگی در برخی مناطق برای افراد 6 تا 60 ساله در دسترس می باشد. واکسن دنگی در دو یا سه دوز تزریق می شود. این واکسن ها برای افرادی تزریق می شود که در جایی زندگی می کنند که ویروس های دنگی شایع هستند و حداقل یک بار قبلاً به تب دنگی مبتلا شده اند.
مراقب نیش پشه باشید
سازمان جهانی بهداشت تاکید می کند که واکسن به تنهایی ابزار موثری برای کاهش تب دنگی در مناطقی نیست که این بیماری شایع است. پیشگیری از گزیدگی توسط پشه و کنترل جمعیت پشه ها همچنان روش های اصلی برای جلوگیری از شیوع تب دنگی است.
اگر در منطقه ای زندگی می کنید یا به منطقه ای سفر می کنید که تب دنگی در آن شایع است، این نکات می تواند به کاهش خطر گزیدگی پشه کمک کند:
در خانه های دارای تهویه مطبوع و با عایق بندی مناسب بمانید. تهویه مناسب و بدون درز بودن پنجره ها و درها می تواند به کاهش تجمع و وارد شدن پشه های آئدس کمک کند.
لباس محافظ بپوشید. وقتی به مناطق آلوده به پشه می روید، پیراهن آستین بلند، شلوار بلند، جوراب و کفش بپوشید.
از مواد دافع پشه استفاده کنید. پرمترین را می توان روی لباس، کفش، وسایل کمپینگ و توری تخت استفاده کرد. شما همچنین می توانید لباس های ساخته شده با پرمترین را که به طور پیش ساخت در آن قرار دارد را خریداری کنید. برای حفظ پوست خود از یک دافع حشره حاوی حداقل 10 درصد غلظت DEET استفاده کنید.
زیستگاه پشه ها را کاهش دهید. پشه هایی که حامل ویروس دنگی هستند معمولاً در خانه ها و محیط اطراف انسان زندگی می کنند. این پشه ها بیشتر در آب راکد تکثیر می شوند. شما می توانید با حذف زیستگاه هایی که پشه ها در آن تخم می گذارند به کاهش جمعیت آن ها کمک کنید. حداقل هفته ای یک بار وسایلی که باعث جمع شدن آب راکد می شوند مانند ابزار کاشت گل و گیاه، ظروف حیوانات و گلدان های گل را خالی و تمیز کنید.
تشخیص تب دنگی می تواند دشوار باشد زیرا علائم و نشانه های آن را می توان به راحتی با علائم بیماری های دیگر - مانند چیکونگونیا، ویروس زیکا، مالاریا و تب حصبه اشتباه گرفت.
پزشک احتمالاً در مورد سابقه پزشکی و سفر شما سؤال خواهد کرد. حتماً سفرهای بین المللی را با جزئیات شرح دهید، از جمله کشورهایی که بازدید کرده اید، تاریخ ها و همچنین هرگونه تماسی که ممکن است با پشه ها داشته باشید.
پزشک همچنین ممکن است نمونه ای از خون تهیه کند تا در آزمایشگاه برای تشخیص عفونت احتمالی با یکی از ویروس های دنگی آزمایش شود.
هیچ درمان خاصی برای تب دنگی وجود ندارد.
در دوران ابتلا به تب دنگی، مایعات فراوان بنوشید. در صورت داشتن هر یک از علائم و نشانه های کم آبی بدن فوراً با پزشک خود تماس بگیرید، از جمله:
داروهای بدون نیاز به نسخه مانند استامینوفن (تایلنول، سایرین) می تواند به کاهش درد و تب عضلانی کمک کند. اگر تب دنگی دارید، باید از مصرف سایر مسکن های بدون نیاز به نسخه، از جمله آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم اجتناب کنید. این مسکن ها می توانند خطر خونریزی ناشی از تب دنگی را افزایش دهند.
در موارد تب شدید دنگی، ممکن است به اقدامات زیر نیاز باشد:
معمولاً در ابتدا به یک پزشک عمومی مراجعه می شود، اما در صورت لزوم ممکن است به پزشک متخصص بیماری های عفونی ارجاع داده شوید.
به دلیل اینکه زمان های ملاقات با پزشک محدود است در این جا اطلاعاتی آورده شده است که با کمک آنها می توانید برای ملاقات با پزشک آماده شوید:
آنچه می توانید انجام دهید
یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان را همراه با خود ببرید. گاهی اوقات به خاطر سپردن همه اطلاعات در یک ملاقات کار دشواری است. بهتر است که شخصی را همراه با خود ببرید تا اطلاعاتی که شما فراموش کرده اید را به خاطر داشته باشد.
تمام سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.
برای تب دنگی، برخی از سوالات اساسی که بهتر است از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
پزشک ممکن است سوالاتی از شما بپرسد؛ برای پاسخ به سوالات پزشک خود آماده باشید، مانند:
