رابدومیوسارکوما، یکی از انواع سارکوم بافت نرم است که در بافت های عضلانی بدن بروز می کند. این بیماری بیشتر در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود اما افراد بزرگسال نیز ممکن است دچار آن شوند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز رابدومیوسارکوما، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
رابدومیوسارکوما (RMS) نوعی سرطان نادر است که در بافت های نرم به خصوص بافت اسکلتی-عضلانی (عضلات ارادی) یا گاهی اوقات اندام های توخالی مانند مثانه یا رحم ایجاد می شود. رابدومیوسارکوما می تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر اوقات کودکان را درگیر می کند.
اگرچه این بیماری می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود، اما احتمال بروز آن در قسمت های زیر بیشتر است:
پیش آگهی و گزینه های درمانی به نوع رابدومیوسارکوم، محل شروع، اندازه تومور و گستردگی سرطان بستگی دارد. درمان آن معمولاً با ترکیبی از جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی انجام می شود.
پیشرفت های درمانی، نتایج درمان را به طور قابل توجهی بهبود بخشیده است.
علائم و نشانه های رابدومیوسارکوم به محل ایجاد سرطان بستگی دارد.
به عنوان مثال، اگر سرطان در ناحیه سر یا گردن باشد، علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد دیگر باشد:
اگر سرطان در سیستم ادراری یا تولید مثل باشد، علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اگر سرطان در بازوها یا پاها باشد، علائم و نشانه های آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
عوامل ایجاد رابدومیوسارکوم مشخص نیست.
پزشکان می دانند که رابدومیوسارکوم از زمانی شروع می شود که DNA سلول دچار تغییراتی شود. DNA سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول دستور می دهد چه کاری باید انجام دهد. این تغییرات به سلول دستور تکثیر سریع داده و در نتیجه، یک توده (تومور) از سلولهای غیر طبیعی تشکیل شده که می تواند به بافت های سالم بدن حمله کرده و آنها را از بین ببرد. سلولهای غیر طبیعی ممکن است شکسته شده و در سراسر بدن منتشر شوند (متاستاز دهند).
عواملی که ممکن است خطر ایجاد رابدومیوسارکوم را افزایش دهند عبارتند از:
عوارض جانبی رابدومیوسارکوم و درمان آن شامل موارد زیر است:
معمولاً تشخیص رابدومیوسارکوم با معاینه جسمی، شروع می شود. بر اساس این یافته ها ممکن است آزمایش ها و روش های دیگری نیز تجویز شود.
پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش تصویربرداری را برای بررسی علائم، یافتن سرطان و بررسی شدت گسترش آن تجویز کند.
آزمایش های تصویربرداری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
روش بیوپسی برای جمع آوری نمونه ای از سلول های مشکوک برای بررسی در آزمایشگاه انجام می شود. آسیب شناسی می تواند سرطانی بودن سلول ها را نشان داده و نوع سرطان را تعیین کند.
انواع روش های بیوپسی که برای تشخیص رابدومیوسارکوم استفاده می شود عبارتند از:
تعیین نوع بیوپسی مورد نیاز و مشخصات نحوه انجام آن نیاز به برنامه ریزی دقیق توسط تیم پزشکی دارد. بیوپسی باید به روشی انجام شود که در آینده با جراحی برای برداشتن سرطان تداخل نداشته باشد. به همین دلیل، قبل از بیوپسی از پزشک خود بخواهید با تیمی از متخصصان با تجربه بیشتر در درمان رابدومیوسارکوم مشورت کند.
درمان رابدومیوسارکوم معمولاً شامل ترکیبی از درمان ها، از جمله شیمی درمانی، جراحی و پرتودرمانی است.
درمان هایی که پزشک تجویز می کند به محل سرطان، اندازه تومور، تهاجمی بودن سلول ها و محدود بودن سرطان به یک ناحیه (رابدومیوسارکومای لوکال) یا گسترش یافتن آن به مناطق دیگر بدن ( رابدومیوسارکومای متاستاتیک) بستگی دارد.
هدف از انجام جراحی حذف کلیه سلولهای سرطانی است. اما اگر رابدومیوسارکوم در اطراف یا در نزدیکی اندام ها یا سایر ساختارهای مهم رشد کرده باشد، همیشه انجام این کار امکان پذیر نیست. وقتی سرطان با جراحی به طور کامل برداشته نشود، پزشک تا حد ممکن آن را برداشته و سپس از روش های درمانی دیگر مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده استفاده می کند.
در شیمی درمانی از داروهای قدرتمندی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. این درمان شامل ترکیبی از داروها است که معمولاً داخل ورید تزریق می شوند. نوع دارو های تجویز شده و مدت زمان مصرف آنها با توجه به شرایط بیمار متفاوت است.
اغلب از شیمی درمانی بعد از جراحی یا پرتودرمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده استفاده می شود. همچنین می توان از آن قبل از سایر درمان ها، برای کوچک سازی تومور و برای اثربخشی بیشتر عمل جراحی یا پرتودرمانی استفاده کرد.
در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می شود. این کار معمولاً با دستگاهی انجام می شود که در اطراف حرکت می کند زیرا هدف آن تابش دقیق اشعه به نقاط مورد نظر بدن است.
پرتودرمانی ممکن است پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده تجویز شود. هنگامی که رابدمیوسارکوم در ناحیه ای قرار دارد که به دلیل مجاورت اندام ها یا سایر ساختارهای مهم بدن امکان جراحی وجود ندارد، می توان از پرتودرمانی به جای جراحی استفاده کرد.
تشخیص ابتلا به رابدومیوسارکوم می تواند نگران کننده باشد. با گذشت زمان راه های مقابله با آشفتگی و عدم قطعیت را پیدا خواهید کرد. تا آن زمان، موارد زیر می تواند به شما کمک کند:
در صورت مشاهده علائم نگران کننده به پزشک مراجعه کنید، احتمالاً با تعیین وقت ملاقات با پزشک، مراقبت های اولیه شروع خواهند شد. اگر این علائم نگران کننده در کودک بروز پیدا کرد، با متخصص اطفال تماس بگیرید. اگر مشکوک به رابدومیوسارکوم هستید، به یک متخصص باتجربه مراجعه کنید.
رابدومیوسارکوم معمولاً باید توسط تیمی از متخصصان درمان شود، که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
قبل از ملاقات با پزشک، لیستی از موارد زیر را تهیه کنید:
همچنین:
چه ملاقات با پزشک برای شما باشد یا برای فرزندتان، سوالات زیر می توانند به روشن شدن اوضاع برای شما کمک کنند:
پزشک احتمالاً از شما سوالاتی خواهد پرسید. برای پاسخ دهی به آنها آماده باشید تا زمان بیشتری برای پرداختن به نکات دیگر داشته باشید. پزشک ممکن است از شما در مورد موارد زیر سوال بپرسد: