کارسینوم درجای مجرای شیری (DCIS)، نوعی سرطان در مرحله صفر است که از مجاری شیری پستان آغاز می شود. این بیماری به طور معمول غیرتهاجمی می باشد. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز کارسینوم درجای مجرای شیری، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
کارسینوم درجای داکتال-کارسینوم درجای داکتال، سرطان درجای مجاری شیری یا به اختصار "DCIS"، به وجود سلول های غیر طبیعی در داخل مجرای شیر (داکت ها) در پستان اطلاق می گردد.
کارسینوم درجای داکتال شکل اولیه سرطان پستان محسوب می شود. کارسینوم درجای داکتال، غیرتهاجمی است. به این معنی که از مجرای شیری فراتر نرفته و خطر تهاجمی شدن آن کم است.
کارسینوم درجای داکتال معمولاً در طی ماموگرافی که به عنوان بخشی از غربالگری سرطان پستان یا برای بررسی توده پستان انجام می شود، یافت می شود.
اگرچه کارسینوم درجای داکتال یک وضعیت اورژانسی نیست، اما نیاز به ارزیابی و بررسی دقیق گزینه های درمانی دارد. درمان بیماری شامل جراحی حفظ پستان همراه با پرتودرمانی یا جراحی برای از بین بردن تمام بافت پستان می باشد.
کارسینوم درجای مجاری شیری (DCIS) به طور معمول هیچ علائم و نشانه ای ندارد با این حال، گاهی می تواند علائمی مانند موارد زیر را به دنبال داشته باشد:
کارسینوم درجای مجاری شیری که معمولاً در ماموگرافی یافت می شود و به صورت خوشه های کوچک کلسیفیکاسیون ظاهر شده که اشکال و اندازه های نامنظمی دارند.
در صورت مشاهده تغییراتی در پستان خود، مانند لمس توده، تیرگی ناحیه ای از پوست، ناحیه ای ضخیم در زیر پوست یا ترشح از نوک پستان، با پزشک خود ملاقات کنید.
از پزشک خود بپرسید که چه زمانی باید غربالگری سرطان پستان را شروع کرده و هر چند وقت یکبار باید آن را تکرار کنید. اکثر گروه ها توصیه می کنند غربالگری معمول سرطان پستان را از 40 سالگی شروع کنید. با پزشک خود در مورد آنچه برای شخص شما مناسب است صحبت کنید.
عوامل بروز کارسینوم درجای مجاری شیری هنوز مشخص نیست. این بیماری زمانی ایجاد می شود که جهش های ژنتیکی در DNA سلول های مجرای پستان رخ دهد. جهش های ژنتیکی باعث عملکرد غیر طبیعی سلول ها می شود.
محققان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث رشد غیر طبیعی سلول می شود که نهایتاً به کارسینوم درجای مجاری شیری (DCIS) منتهی می شود. عواملی که ممکن است در بروز آن نقش داشته باشد عبارت است از: سبک زندگی، محیط و ژن های موروثی از والدین.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به کارسینوم درجای داکتال را افزایش دهند عبارتند از:
کارسینوم درجای مجاری شیری (DCIS)، اغلب در طی ماموگرافی برای غربالگری سرطان پستان کشف می شود. اگر در ماموگرافی مناطق خوشه ای مشکوکی حاوی لکه های سفید روشن (میکروکلسیفیکاسیون) با اشکال یا اندازه های نامنظم مشاهده شوند، احتمالاً رادیولوژیست انجام تصویربرداری های بیشتری از پستان را توصیه می کند.
یک ماموگرافی تشخیصی از زوایای مختلف با بزرگنمایی بیشتر، انجام می شود. در این روش، هر دو پستان ارزیابی شده و میکروکلسیفیکاسیون ها به طور دقیق بررسی می شوند تا علت احتمالی بروز آن ها مشخص شود.
در صورت لزوم ارزیابی بیشتر، معمولاً مرحله بعدی تشخیص به صورت سونوگرافی و نمونه برداری از پستان می باشد.
در طی بیوپسی با سوزن، رادیولوژیست یا جراح با استفاده از یک سوزن توخالی نمونه های بافتی را از ناحیه مشکوک خارج می کند، این کار به طور معمول تحت هدایت سونوگرافی (بیوپسی پستان با سونوگرافی) یا با استفاده از اشعه ایکس (بیوپسی استریوتاکتیک پستان) انجام می شود. نمونه های بافتی برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می شود.
در آزمایشگاه، پزشکی که در تجزیه و تحلیل خون و بافت بدن تخصص دارد (پاتولوژیست) نمونه ها را بررسی می کند، تا مشخص کند آیا سلول های غیر طبیعی وجود دارند و چقدر از این سلول های غیر طبیعی و یا تهاجمی می باشند.
درمان DCIS احتمال موفقیت بالایی دارد، در بیشتر موارد تومور از بین می رود و بیماری عود نمی کند.
در بیشتر افراد، گزینه های درمانی DCIS عبارتند از:
در برخی موارد، گزینه های درمانی شامل موارد زیر است:
در صورت تشخیص کارسینوم درجای داکتال، یکی از اولین تصمیماتی که پزشک باید بگیرد این است که برای این بیماری، لامپکتومی ارجعیت دارد یا ماستکتومی.
لامپکتومی. لامپکتومی، جراحی برای برداشتن ناحیه تومورال و حاشیه ای از بافت سالم اطراف آن است. این روش امکان آن را فراهم می کند تا بافت پستان تا حد ممکن حفظ شده و بسته به مقدار بافت خارج شده، معمولاً نیاز به بازسازی پستان از بین می رود. تحقیقات نشان می دهد خطر عود در زنان درمان شده با لامپکتومی کمی بیشتر از زنانی است که تحت ماستکتومی قرار می گیرند. با این حال، میزان بقا در بین دو گروه بسیار مشابه است.
ماستکتومی. ماستکتومی نوعی جراحی است که طی آن تمام بافت پستان برداشته می شود. در صورت تمایل، بازسازی پستان برای بازیابی ظاهر پستان می تواند همزمان با آن یا مدتی بعد انجام شود.
بیشتر زنان مبتلا به DCIS کاندید جراحی لامپکتومی هستند. با این حال، در موارد زیر ماستکتومی توصیه می شود:
اگر بیماری در سه ماهه اول بارداری تشخیص داده شود، قبلاً پستان یا قفسه سینه تحت رادیوتراپی قرار گرفته باشد یا به دلایلی بیمار نسبت به عوارض جانبی پرتودرمانی حساس تر باشد، پرتودرمانی مناسب نخواهد بود.
از آنجا که DCIS غیر تهاجمی است، جراحی معمولاً شامل برداشتن گره های لنفاوی از زیر بغل نیست، و احتمال یافتن سلول های سرطانی در گره های لنفاوی بسیار ناچیز است.
اگر بافتی که در حین جراحی به دست آمده است، پزشک را به این شک می اندازد که ممکن است سلول های غیرطبیعی به خارج از مجرای پستان گسترش یافته باشد، در این صورت ممکن است نمونه برداری از گره های لنفاوی نگهبان یا برداشتن تعدادی از گره های لنفاوی به عنوان بخشی از جراحی انجام شود.
در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس یا پروتون ها برای از بین بردن سلول های غیر طبیعی استفاده می شود. پرتودرمانی پس از لامپکتومی احتمال بازگشت (عود) کارسینوم درجای داکتال یا تهاجمی شدن آن را کاهش می دهد.
در رادیوتراپی، دستگاهی در اطراف بدن حرکت کرده و پرتوها را به ناحیه مورد نظر می تاباند (پرتودرمانی خارجی). در پرتودرمانی داخلی، منبع پرتو در نزدیکی بافت سرطانی قرار داده می شود.
رادیوتراپی به طور معمول بعد از جراحی لامپکتومی انجام می شود. اما اگر تومور سرطانی کوچک و در مراحل پایین بوده و در حین جراحی کاملاً برداشته شده باشد، ممکن است انجام این درمان الزامی نداشته باشد.
هورمون درمانی درمانی برای جلوگیری از رسیدن هورمون ها به سلول های سرطانی می باشد و فقط در برابر سرطان هایی که در پاسخ به هورمون ها رشد می کنند (سرطان پستان گیرنده هورمون مثبت) موثر است.
هورمون درمانی به خودی خود، درمانی برای DCIS محسوب نمی شود، اما می تواند یک درمان کمکی باشد که پس از جراحی یا پرتودرمانی و به منظور تلاش برای کاهش احتمال عود DCIS یا سرطان تهاجمی پستان در هر دو پستان در آینده انجام می شود.
داروی تاموکسیفن عملکرد استروژن (هورمونی که برخی سلول های سرطانی را تحریک کرده و رشد تومور را تقویت می کند) را مهار می کند تا خطر ابتلا به سرطان تهاجمی پستان را کاهش دهد. این دارو را هم برای زنانی که هنوز یائسه نشده اند (قبل از یائسگی) و هم در کسانی که یائسه هستند می توان تا 5 سال مصرف نمود.
در مواردی که ماستکتومی انجام می شود، احتمال کمتری برای لزوم هورمون درمانی وجود دارد.
با جراحی ماستکتومی، خطر سرطان پستان تهاجمی یا DCIS مکرر در مقدار کمی از بافت پستان باقی مانده بسیار ناچیز است. فایده هورمون درمانی در جلوگیری از بیماری در پستان دیگر، می باشد.
هیچ روش درمانی جایگزینی برای درمان DCIS یا کاهش خطر تشخیص سرطان تهاجمی پستان یافت نشده است.
اما درمان های دارویی مکمل می تواند به شخص در کنار آمدن با تشخیص و عوارض جانبی درمان کمک کند.
در مورد احساسات خود با پزشک صحبت کنید. پزشک راهکارهایی برای کاهش این احساسات و افکار منفی ارائه می دهد.
همراه با توصیه های پزشک، درمان های مکمل نیز می تواند مفید باشد. نمونه هایی از آن عبارتند از:
درک ابتلا به سرطان، می تواند بسیار سخت باشد و هنگامی که بیمار تازه می خواهد با شوک و ترس در مورد آینده کنار بیاید، باید در مورد روش های درمانی تصمیم بگیرد.
هر شخص برای کنار آمدن با تشخیص سرطان، روشی را مد نظر قرار می دهد. می توان برای پیدا کردن روشی مناسب به موارد زیر توجه کرد:
در صورت مشاهده توده یا هرگونه تغییر غیر معمول دیگر در پستان، به پزشک مراجعه کنید.
زمان ملاقات محدود می باشد، بنابراین تهیه لیستی از سؤالات به صرفه جویی در وقت کمک خواهد کرد. در صورت محدود بودن زمان، سؤالات را از مهم ترین تا کم اهمیت ترین طبقه بندی کنید. برخی سؤالات در مورد سرطان پستان که بهتر است از پزشک پرسیده شوند، عبارتند از:
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
پزشک تعدادی سؤال از بیمار خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخ به سؤالات در صرفه جویی زمان مفید خواهد بود. سؤالاتی که ممکن است پرسیده شوند عبارتند از: