یک پژوهش تازه نشان می‌دهد که اختلالی شایع و خاموش به نام «سندرم متابولیک» می‌تواند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد. این یافته‌ها که در مجله معتبر Neurology منتشر شده‌اند، نگاه تازه‌ای به نقش این سندرم در سلامت مغز ارائه می‌دهند و اهمیت پیشگیری و کنترل آن را دوچندان می‌کنند.
سندرم متابولیک مجموعه‌ای از مشکلات به ظاهر جداگانه است که شامل چاقی شکمی، فشار خون بالا، قند خون بالا، تری‌گلیسیرید بالا و سطح پایین کلسترول خوب (HDL) می‌شود. اگر فرد دست‌کم سه مورد از این مشکلات را همزمان داشته باشد، پزشکان آن را به‌عنوان سندرم متابولیک تشخیص می‌دهند. آمار نشان می‌دهد که حدود ۳۱ درصد جمعیت جهان با این اختلال درگیر هستند؛ مشکلی که در سال‌های اخیر به دلیل تغییر سبک زندگی و افزایش چاقی بیش از پیش شایع شده است.
تا پیش از این، نقش سندرم متابولیک بیشتر در بروز بیماری‌های قلبی-عروقی و متابولیکی مانند دیابت نوع ۲، سکته مغزی و تصلب شرایین شناخته شده بود. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهند که این اختلال تنها یک خطر قلبی نیست و می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های عصبی نیز باشد. در واقع، ارتباط میان سندرم متابولیک و افزایش خطر زوال شناختی، آلزایمر و حالا پارکینسون بیش از گذشته آشکار شده است.
در مطالعه اخیر، پژوهشگران داده‌های پزشکی بیش از ۴۶۷ هزار نفر از شرکت‌کنندگان Biobank بریتانیا را بررسی کردند. این افراد با میانگین سنی ۵۷ سال، به مدت ۱۵ سال تحت نظر بودند. نتایج نشان دادند که حدود ۳۸ درصد از آن‌ها مبتلا به سندرم متابولیک بوده‌اند و این افراد ۴۰ درصد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به پارکینسون قرار داشتند. این خطر زمانی که فرد علاوه بر سندرم متابولیک، زمینه ژنتیکی ابتلا به پارکینسون را هم داشته باشد، باز هم افزایش پیدا می‌کند.
به گفته دکتر ویلی زو، استاد اپیدمیولوژی در مؤسسه کارولینسکا سوئد و نویسنده مسئول این پژوهش:
«یافته‌های ما نشان می‌دهند که سلامت متابولیک نقش کلیدی در پیشگیری از پارکینسون دارد، به‌ویژه برای افرادی که از نظر ژنتیکی در معرض خطر بیشتری هستند.»
او تأکید می‌کند که سندرم متابولیک یک عامل خطر قابل اصلاح است و شاید بتوان با مدیریت آن از بروز یا تشدید پارکینسون جلوگیری نمود.
متخصصانی که در این پژوهش نقشی نداشتند هم این نتایج را مهم و هشداردهنده می‌دانند. دکتر مایکل اوکون، مدیر مؤسسه بیماری‌های عصبی نورمن فیکسل در آمریکا، معتقد است که این مطالعه نشان می‌دهد مشکلاتی مانند چاقی شکمی و قند خون بالا تنها به قلب آسیب نمی‌زنند بلکه می‌توانند فرایند تخریب سلول‌های عصبی در مغز را نیز سرعت ببخشند. او توضیح می‌دهد:
«هرچه ویژگی‌های بیشتری از سندرم متابولیک در فرد وجود داشته باشد، خطر ابتلا به پارکینسون بیشتر می‌شود. به‌ویژه کسانی که چهار یا پنج عامل را همزمان دارند، در بالاترین سطح خطر قرار می‌گیرند.»
از نگاه پزشکان، اهمیت این یافته‌ها در این است که سندرم متابولیک برخلاف بسیاری از عوامل ژنتیکی، کاملاً قابل اصلاح است. دکتر دانیل ترونگ، متخصص مغز و اعصاب در کالیفرنیا، می‌گوید:
«اگر بیماران بتوانند وزن خود را کاهش دهند، فشار خون و قند خون را کنترل کنند و سطح کلسترول خود را بهبود بخشند، نه تنها قلب بلکه مغز خود را هم سلامت نگه‌می‌دارند.»
پارکینسون پس از آلزایمر دومین بیماری شایع عصبی در سالمندان است و معمولاً سال‌ها پیش از بروز علائم حرکتی، تغییرات خاموشی در بدن ایجاد می‌کند. حالا با توجه به این تحقیق، به نظر می‌رسد توجه به سلامت متابولیک می‌تواند جبهه‌ای تازه در پیشگیری از این بیماری باشد. پیام اصلی پژوهشگران ساده و روشن است: سبک زندگی سالم، بهترین سرمایه‌گذاری برای قلب و مغز است.
بیماری مرتبط
پارکینسون
بیماری پارکینسون نوعی بیماری مزمن عصبی است که با تغییر برخی سلول های تولید کننده دوپامین در مغز ایجاد می شود و منجر به بروز علائ...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.