عفونت با پارووویروس یکی از شایع ترین بیماری هایی است که بسیاری از کودکان به آن دچار می شوند. علائم این بیماری مشابه سرماخوردگی است و سرخی گونه های بیمار، عامل افتراق آن از سرماخوردگی می باشد. این بیماری تنها در بین انسان ها به یکدیگر سرایت می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز پارووویروس، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
عفونت پارووویروس یک بیماری شایع و بسیار مسری دردوران کودکی است. نام دیگراین بیماری صورت سیلی خورده است. این نام گذاری به دلیل شکل ظاهری بیماری است. این بیماری به نام بیماری پنجم هم شناخته می شود. زیرا این بیماری یکی از پنج بیماری شایع دوران کودکی است که با عارضه های پوستی همراه است.
این بیماری در بیشتر کودکان به صورت خفیف بروز می کند و با درمان اندکی بهبود می یابد، اما در بزرگسالان می تواند جدی باشد.
عفونت پارووویروس در زنان باردار ممکن است به مشکلات جدی مانند سقط جنین منجر شود. همچنین این بیماری در افراد مبتلا به کم خونی یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خطرات جدی به دنبال دارد.
افراد مبتلا به عفونت پارووویروس تا زمانی که علائم ظاهر شوند، هیچ گونه نشانه ای از بیماری ندارند. این علائم نسبت به سن بیمار متفاوت هستند.
علائم و نشانه های اولیه عفونت پارووویروس در کودکان شامل موارد زیر است:
چند روز پس از بروز علائم اولیه، معمولاً عارضه پوستی به رنگ قرمز روشن (اش) بر روی گونه ها ظاهر می شوند. این راش ها بر روی بازوها، بدن، ران و باسن هم دیده می شوند. راش های پوستی ظاهری صورتی رنگ داشته و به صورت شبکه ای هستند و کم کم گسترش می یابند. راش ها می توانند به خصوص درکف پا و همراه با خارش باشند.
این قرمزی های پوست تا حدود سه هفته گاهی ناپدید و دوباره دیده می شوند و اغلب زمانی که کودک درمعرض گرما یا آفتاب است، بیشتر نمایان می شود.
بزرگسالان معمولاً علائمی به این شکل ندارند، اما علائم دیگری مانند درد مفاصل برای روزها تا هفته ها آزارشان می دهد. مفاصلی که بیشتر در معرض این بیماری هستند مفصل مچ دست، زانو و مچ پا می باشند.
به طور کلی برای عفونت پارووویروس نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اما اگر شما یا فرزندتان به بیماری زمینه ای مبتلا هستید خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش می یابد؛ در صورت ابتلا به موارد زیر صورت باید به پزشک مراجعه نمایید:
ویروس انسانی پارووویروس B19 باعث عفونت پارووویروس می شود. ویروس انسانی با ویروسی که درحیوانات دیده شده متفاوت است به همین دلیل این بیماری ازحیوانات به انسان و بالعکس منتقل نمی شود.
عفونت پارووویروس انسانی درمیان کودکان در سن پایین و در مدرسه ابتدایی و شیوع بیماری درطول ماه های زمستان و بهار رایج تر است اما در هر فصل دیگری هم امکان ابتلا به این بیماری وجود دارد. نحوه سرایت این بیماری مانند سرماخوردگی است و از تماس دست با دست و یا ازطریق ترشحات تنفسی منتقل می شود.
عفونت پارووویروس همچنین امکان دارد از زنان باردار از راه خون به جنین منتقل شود.
بیماری درهفته قبل از بروز راش های پوستی، واگیردار می باشد. اما با بروز راش پوستی احتمال سرایت بیماری ازبین می رود و نیازی به جداکردن فرد نمی باشد.
عفونت پارووویروس می تواند عوارض جدی برای بیماران مبتلا به کم خونی ایجاد کند. کم خونی وضعیتی است که درآن سلول های قرمز خون که وظیفه اکسیژن رسانی به اندام های بدن را انجام می دهند، سریع تر از زمانی که سلولهای جدید جایگزینی که درمغز استخوان ساخته می شوند، ازبین می روند.
عفونت پارووویروس می تواند تولید گلبول های قرمز خون را متوقف کند و باعث تشدید بیماری کم خونی شود. افراد مبتلا به کم خونی داسی شکل در معرض خطر قرار دارند.
عفونت پارووویروس می تواند باعث ایجاد کم خونی و عوارض مرتبط با آن در افراد زیر شود:
گاهی عفونت پارووویروس دردوران بارداری بر روی سلول های قرمز خون جنین اثر می گذارد. در موارد نادری این عفونت می تواند باعث کم خونی شدید منجر به سقط جنین یا زایمان نوزاد مرده شود. درسه ماهه اول بارداری احتمال خطربرای جنین بیشتر است.
عفونت پارووویروس همچنین می تواند باعث کم خونی شدید در افرادی شود که سیستم ایمنی بدنشان تضعیف شده است، این تضعیف می تواند بنابر علل زیر باشد:
هیچ واکسنی برای پیشگیری از عفونت پارووویروس انسانی وجود ندارد. با این حال آلودگی با پارو ویروس، مصونیت مادام العمر را به همراه خواهد داشت. با شستن دست ها، عدم تماس دست آلوده به دهان و صورت، اجتناب از ملاقات با افراد بیمار و عدم استفاده مشترک از وسایل، خطر سرایت بیماری کاهش می یابد.
تقریباً نیمی از بزرگسالان در برابر عفونت پارووویروس، به دلیل عفونت قبلی و بدون علائم در دوران کودکی، مصون هستند. افرادی که در معرض عوارض شدید پارووویروس هستند از طریق آزمایش خون تشخیص داده می شوند.
ابتلای قبلی به این بیماری از بروز مجدد آن جلوگیری می کند.
به طور کلی عفونت پارووویروس می تواند با مراقبت های خانگی درمان شود. اما درافراد مبتلا به کم خونی شدید گاهی بستری شدن دربیمارستان و تزریق خون ضروری می باشد. کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند امکان دارد برای درمان عفونت نیاز به دریافت آنتی بادی از طریق تزریق ایمونوگلوبین داشته باشند.
منظور از درمان های خانگی در وهله اول تسکین علائم و کاهش ناراحتی ناشی از آن می باشد. نوشیدن مقدار زیادی مایعات و استراحت می تواند مفید باشد. همچنین برای تب بالای 39 درجه و درد می توان از استامینوفن استفاده نمود.
درمورد استفاده از آسپیرین برای کودکان و نوجوانان احتیاط کنید. کودکان بالای سه سال در دوران نقاهت هرگز نباید آسپیرین مصرف کنند. زیرا در بعضی از کودکان مصرف آسپیرین باعث سندرم ری که یک بیماری مهلک است، می شود.
جدا کردن کودک از سایرین ضرورتی ندارد. تا زمانی که عارضه های پوستی ظاهر نشوند متوجه بیماری عفونت پارووویروس نخواهید شد و پس از این مدت نیز بیماری قابلیت انتقال نخواهد داشت.
بیشتر افراد مبتلا به عفونت پارووویروس نیازی به درمان نخواهند داشت. اگر شما یا فرزندتان در معرض پارووویروس قرار داشته باشید و یک بیماری زمینه ای داشته باشید که خطر عوارض را افزایش دهد نیاز است به پزشک مراجعه نمایید.
قبل از قرار ملاقات، اطلاعاتی که لازم است تهیه کنید شامل موارد زیر می باشد:
در طول معاینه جسمی، پزشک به دقت به دنبال هر گونه راش پوستی خواهد بود. اگر از سن بلوغ شخص گذشته باشد، پزشک احتمال بارداری را نیز بررسی می کند.