طبق برآوردها، در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۴ میلیارد نفر در سراسر جهان با فشار خون بالا زندگی میکردند؛ بیماری خاموشی که به گفته فدراسیون جهانی قلب، بزرگترین عامل خطر مرگومیر در دنیاست و تقریباً نیمی از مرگهای ناشی از بیماریهای قلبی و سکته مغزی را رقم میزند. فشار خون بالا نهتنها سلامت قلب را تهدید میکند، بلکه خطر ابتلا به سکته مغزی، بیماری مزمن کلیه، زوال عقل و حتی اختلالات بینایی را نیز بهطور قابل توجهی افزایش میدهد.
اگرچه عواملی مانند ژنتیک و پیشینه خانوادگی در بروز این بیماری نقش دارند و قابل تغییر نیستند، اما بخش مهمی از خطر فشار خون بالا به شیوه زندگی افراد بازمیگردد. تغذیه سالم برای قلب، فعالیت بدنی منظم، پرهیز از مصرف دخانیات، حفظ وزن مناسب و کنترل استرس از جمله راهکارهایی هستند که میتوانند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهند. در سالهای اخیر، توجه پژوهشگران به نقش ریزمغذیها نیز جلب شده است؛ موادی مانند پتاسیم، منیزیم، کلسیم و فیبر که در تنظیم فشار خون و عملکرد طبیعی رگها نقش اساسی دارند.
با این حال، واقعیت این است که بسیاری از افراد این مواد مغذی را به اندازه کافی از رژیم غذایی روزانه خود دریافت نمیکنند. به همین دلیل، مصرف مکملهای مولتیویتامین در میان بزرگسالان بهویژه در آمریکا و اروپا رواج یافته و تخمین زده میشود بیش از یکسوم بزرگسالان بهطور منظم از این مکملها استفاده میکنند. پرسش اصلی اینجاست که آیا این عادت میتواند واقعاً به کاهش خطر فشار خون بالا کمک کند یا خیر.
پاسخ نسبی به این سؤال را پژوهشی تازه که در نشریه علمی American Journal of Hypertension منتشر شده، ارائه میدهد. این مطالعه که بر پایه دادههای پروژه بزرگ COSMOS انجام شده، حدود ۸۹۰۰ زن بالای ۶۵ سال و مردان بالای ۶۰ سال را در بازهای چندساله بررسی کرده است. هدف پژوهشگران، ارزیابی اثر مصرف طولانیمدت مکملهای مولتیویتامین-مینرال بر سلامت عمومی، از جمله فشار خون، بوده است.
نتایج نشان دادند که مصرف روزانه مولتیویتامین در کل جمعیت مورد مطالعه تأثیر چشمگیری بر کاهش فشار خون یا خطر ابتلا به پرفشاری خون نداشته است. اما وقتی پژوهشگران دادهها را دقیقتر بررسی کردند، به نکتهای مهم رسیدند: در میان افرادی که در ابتدای مطالعه رژیم غذایی کمکیفیتتری داشتند و هنوز به فشار خون بالا مبتلا نشده بودند، مصرف مولتیویتامین با بهبود هرچند کوچک اما معنادار در شاخصهای فشار خون همراه بوده است.
دکتر ریکوتا هامایا، نویسنده اصلی این پژوهش، توضیح میدهد که افراد با تغذیه نامناسب معمولاً دچار کمبود ریزمغذیهایی مانند آنتیاکسیدانها، پتاسیم و منیزیم هستند؛ عناصری که برای تنظیم فشار خون و سلامت دیواره رگها ضروریاند. به گفته او، مولتیویتامینها میتوانند این کمبودها را تا حدی جبران کنند، در حالی که افرادی با رژیم غذایی سالم از قبل این نیازها را تأمین کردهاند و بنابراین سود اضافی چندانی از مکملها نمیبرند.
کارشناسانی که در این پژوهش نقشی نداشتهاند نیز تأکید میکنند که این یافتهها به معنای جایگزین شدن مولتیویتامین با تغذیه سالم نیستند. دکتر چنگ-هان چن، متخصص قلب و عروق، میگوید این نتایج نشان میدهند مکملها ممکن است برای برخی گروهها مفید باشند، اما راهحل اصلی همچنان بهبود کیفیت رژیم غذایی است. به گفته او، کنترل بهتر فشار خون یکی از مؤثرترین راهها برای کاهش بار سنگین بیماریهای قلبی در جوامع امروزی بهشمار میرود.
در مجموع، این پژوهش نشان میدهد که مولتیویتامینها میتوانند بهعنوان ابزاری ساده و در دسترس، نقشی محدود اما هدفمند در پیشگیری زودهنگام از فشار خون بالا، بهویژه در سالمندانی با تغذیه نامناسب، ایفا کنند؛ موضوعی که به تحقیقات گسترده در گروههای سنی و جمعیتی متنوعتر نیاز دارد.
بیماری مرتبط
فشار خون بالا (هایپرتنشن)
فشار خون بالا یا هایپرتنشن نوعی عارضه شایع است که متاسفانه علائم خاصی ایجاد نمی کند و در صورتی که درمان نشود، می تواند منجر به م...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.