پژوهشهای تازه نشان میدهند ابتلا به کووید-۱۹ تنها به مشکلات تنفسی محدود نمیشود و آثار عمیقتری بر بدن انسان برجای میگذارد. دانشمندان دریافتهاند که این بیماری حتی در موارد خفیف، قادر است روند پیری عروق خونی را سرعت ببخشد و باعث سفت شدن شریانها شود؛ تغییری که به گفته متخصصان، میتواند سن عروقی فرد را تا پنج سال پیرتر از سن واقعی او نشان دهد.
از آغاز همهگیری در ژانویه ۲۰۲۰ تاکنون، حدود ۷۶۸ میلیون نفر در جهان به ویروس SARS-CoV-2 مبتلا شدهاند. هرچند کووید-۱۹ در ابتدا بهعنوان یک بیماری تنفسی شناخته شد، اما شواهد علمی روزبهروز نشان میدهند که این ویروس توانایی آسیب به سایر سیستمهای بدن از جمله دستگاه گوارش، سیستم عصبی و مهمتر از همه قلب و عروق را دارد.
مطالعهای که اخیراً در مجله European Heart Journal منتشر شده و دادههای پزشکی بیش از دو هزار و سیصد نفر از ۱۶ کشور را بررسی کرده است، نشان میدهد مبتلایان به کووید-۱۹ شریانهای سفتتری نسبت به افرادی دارند که هرگز به این بیماری مبتلا نشدهاند. پژوهشگران برای سنجش این تغییر، سرعت موج نبض (PWV) را در عروق اصلی بدن اندازهگیری کردند؛ معیاری که هرچه بیشتر باشد، نشاندهنده سفتتر و پیرتر بودن عروق است.
دکتر رزا ماریا برونو، استاد داروشناسی در دانشگاه پاریس سیته و نویسنده اصلی این پژوهش، توضیح میدهد:
«سن واقعی بدن شما به اندازه سن عروقی شماست. به این معنا که اگر شریانها زودتر از حد معمول پیر شوند، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی در آینده بیشتر خواهد بود.»
او تأکید میکند که در همه گروههای مورد بررسی ـ چه بیماران بستریشده در بخش مراقبتهای ویژه، چه موارد خفیف ـ این سفتی عروق مشاهده شد و در زنان و افرادی که برای مدت طولانی به کووید مبتلا شده بودند، بیشتر نمود داشت.
زنان در این مطالعه بیش از مردان در معرض پیری عروقی قرار گرفتند. به گفته دکتر برونو، تفاوت در واکنش سیستم ایمنی میتواند دلیل این پدیده باشد. زنان پاسخ ایمنی سریعتر و قویتری در برابر ویروس نشان میدهند که از آنها در برابر مرگ ناشی از کووید حاد محافظت میکند، اما همین واکنش میتواند به عروق آسیب برساند و احتمال تداوم علائم یا بروز عوارض دیررس را بالا ببرد.
یافتهها نشان دادند در زنانی که به کووید خفیف مبتلا شدهاند، میانگین افزایش PWV معادل پیری پنجساله عروق بوده است. این تغییر میتواند خطر بروز سکته قلبی و مغزی را در سالهای بعد افزایش دهد. خبر خوب آن است که این آسیبها قابل تشخیص و در بسیاری موارد قابل اصلاح هستند؛ به شرطی که پایش سلامت عروقی جدی گرفته شود.
دکتر آدداپو ایلویومید، متخصص قلب و عروق در میامی، درباره اهمیت نتایج این مطالعه میگوید:
«کووید-۱۹ تنها یک بیماری تنفسی نیست، بلکه بهطور مستقیم میتواند بر عروق اثر بگذارد. بررسی دقیق تغییرات عروقی به ما امکان میدهد افرادی را که باید بیشتر تحت نظر باشند شناسایی کنیم و با کنترل فشار خون، کلسترول و اصلاح سبک زندگی، خطر حوادث قلبی را کاهش دهیم.»
دکتر کریستوفر یی، جراح عروق در کالیفرنیا، نیز تأکید میکند:
«این پژوهش از قویترین شواهد است که نشان میدهد کووید-۱۹ میتواند حتی در موارد غیر شدید هم آثار بلندمدت قلبی و عروقی داشته باشد. این نتایج یادآور ضرورت توجه بیشتر به سلامت قلب بیماران پس از بهبودی است.»
بهطور کلی، یافتههای اخیر هشداری جدی است که کووید-۱۹ حتی پس از عبور از فاز حاد، میتواند ردپایی خاموش بر سلامت بدن بر جای گذارد. پیری زودرس عروق اگرچه نگرانکننده است، اما با تشخیص زودهنگام و مراقبتهای مناسب میتوان از پیامدهای جدی آن پیشگیری کرد.




ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.