توکاتینیب (نام تجاری: توکیزا)، یکی از انواع دارو در درمان هدفمند است که در ترکیب با سایر داروها برای درمان سرطان پیشرفته پستان استفاده می شود. توکاتینیب با مهار نوعی پروتئین به نام HER2 سرعت رشد سلول های سرطانی را کاهش داده یا متوقف می کنند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف داروی توکیزا (توکاتینیب) و عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: توکاتینیب
نام تجاری: توکیسا
داروی توکیزا (توکاتینیب)، در درمان سرطان پستان استفاده می شود. این دارو به گروهی از داروها که به عنوان بازدارنده های کیناز شناخته می شوند، تعلق دارد. توکاتینیب، رشد سلول های سرطانی را کُند ساخته یا متوقف می کند.
قرص خوراکی (150 میلی گرم؛ 50 میلی گرم)
پیش از شروع مصرف داروی توکیزا (توکاتینیب) و در هر بار شروع مجدد آن، برگه راهنما دارو را مطالعه نمایید.در صورت داشتن هرگونه سوالی، آن را از پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو، طبق تجویز پزشک، به صورت خوراکی، همراه با غذا یا بدون آن، معمولاً دو بار در روز (با فاصله حدود 12 ساعت) مصرف می شود. قرص را بصورت کامل ببلعید و از جویدن و خرد کردن آنها خودداری نمایید. از مصرف قرص های شکسته، ترک خورده و یا آسیب دیده خودداری کنید.
در صورت فراموشی مصرف یک دوز از این دارو یا استفراغ کردن پس از استفاده از آن، دوباره دارو را مصرف نکنید. دوز بعدی را به موقع مصرف کنید.
بیشترین اثرگزاری داروی توکیزا (توکاتینیب)، در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. برای کمک به یادآوری این امر، دارو را هر روز و در یک زمان خاص مصرف کنید.
دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی فرد بیمار و میزان پاسخ دهی او به درمان تعیین خواهد شد. دوز و مقدار مصرفی دارو را افزایش ندهید و آن را طولانی تر از زمان تجویز شده، مصرف نکنید. با افزایش سرخود میزان دارو، نه تنها بیماری بهبود نمی یابد بلکه خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی، افزایش خواهد یافت.
از آنجایی که این دارو از طریق پوست و ریه ها نیز قابل جذب است و ممکن است به جنین آسیب برساند، زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار شوند نباید این دارو را لمس یا گرد آن را تنفس کنند.
حالت تهوع، استفراغ، زخم / درد دهان، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، خستگی یا درد عضلات / مفاصل ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، فوراً پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را مطلع سازید.
اسهال، عارضه جانبی شایعی از داروی توکیزا (توکاتینیب) است و گاهی اوقات نیز بسیار شدید می باشد. استفراغ / اسهال مزمن، منجر به از دست دادن شدید آب بدن می شوند. در صورت مشاهده علائم کم آبی بدن مانند کاهش غیرعادی ادرار، خشکی دهان / تشنگی غیرمعمول، ضربان قلب سریع یا سرگیجه / سبکی سر، فوراً پزشک را مطلع سازید. پزشک در صورت صلاح دید داروهای ضد اسهال تجویز خواهد کرد.
مصرف کنندگان این دارو، ممکن است دچار عوارض جانبی جدی شوند. با این وجود به خاطر داشته باشید پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده است چرا که بر این باور است که منافع این دارو از عوارض آن بیشتر است. نظارت دقیق توسط پزشک، خطرات ناشی از این دارو را کاهش خواهد داد.
توکاتینیب، گاهی اوقات باعث ایجاد یک مشکل پوستی بنام سندرم دست و پا نیز می شود. برای جلوگیری از این اتفاق، از دست و پاهایتان در برابر گرما یا فشار محافظت کنید. همچنین از فعالیت هایی مانند استفاده از آب داغ، حمام کردن با آب داغ، دویدن، پیاده روی طولانی یا استفاده از ابزار باغبانی یا خانگی مانند پیچ گوشتی و بیل خودداری نمایید. علائم این عارضه عبارتند از: درد، تورم، قرمزی، تاول یا بی حسی دست ها / پاها. پزشک برای کاهش این علائم، ممکن است داروهایی تجویز کند. در صورتی که این علائم، فعالیت های روزمره را تحت تأثیر قرار داده است، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید.
داروی توکیزا (توکاتینیب) به ندرت منجر به ایجاد بیماری شدید کبدی می شود. پزشک انجام آزمایش های عملکرد کبدی را پیش از شروع مصرف این دارو و هر 3 هفته یکبار در طول درمان و یا در صورت لزوم توصیه خواهد کرد. در صورت مشاهده علائم آسیب کبدی به پزشک مراجعه کنید. از این علائم می توان به این موارد اشاره نمود: حالت تهوع / استفراغ مزمن، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست و ادرار تیره.
واکنش بسیار جدی آلرژیک نسبت به این دارو به ندرت رخ می دهد. با این وجود، در صورت مشاهده علائم واکنش های جدی آلرژیک از جمله موارد زیر، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید: عارضه های پوستی، خارش / تورم (مخصوصاً در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید و دشواری در تنفس.
البته موارد مذکور، تمامی عوارض جانبی احتمالی را در بر نمی گیرد. در صورت مشاهده هر علامت غیرعادی، با پزشک معالج یا پزشک داروخانه تماس بگیرید.
پیش از مصرف توکاتینیب، در صورت داشتن حساسیت به آن و یا هرگونه حساسیت دیگری، پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را مطلع سازید. این محصول حاوی اجزا غیرفعالی است که منجر به ایجاد واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش از مصرف داروی توکیزا (توکاتینیب) پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود مخصوصاً موارد زیر، مطلع سازید: بیماری های کلیوی و مشکلات کبدی.
پیش از انجام هرگونه عمل جراحی، نام تمامی داروهای مصرفی خود را (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به اطلاع پزشک یا دندانپزشک خود برسانید.
از آنجایی که داروی توکیزا (توکاتینیب) از طریق پوست و ریه ها نیز قابل جذب است و ممکن است به جنین آسیب برساند، زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار شوند نباید این دارو را مصرف و یا گرد قرص آن را تنفس کنند.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، پزشک خود را مطلع سازید. زنان در سنین باروری می بایست پیش از شروع درمان، تست بارداری دهند. هنگام مصرف توکاتینیب نباید باردار شوید زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. مردان که همسرانی در سنین باروری دارند نیز باید هنگام مصرف این دارو و حداقل به مدت 1 هفته پس از مصرف آخرین دوز، از روش های قابل اطمینان کنترل بارداری استفاده کنند. همچنین زنان در سنین باروری می بایست هنگام مصرف این دارو و حداقل 1 هفته پس از مصرف آخرین دوز، از روش های قابل اطمینان کنترل بارداری استفاده کنند. اگر باردار هستید، فوراً در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر. به دلیل وجود خطرات احتمالی برای نوزاد شیرخوار، شیردهی هنگام مصرف این دارو و حداقل 1 هفته پس از مصرف آخرین دوز، توصیه نمی شود. پیش از شیردهی با پزشکتان مشورت کنید.
تداخلات دارویی، نحوه عملکرد داروها را تغییر می دهند و یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش خواهند داد. این یادداشت حاوی همه تداخلات دارویی احتمالی نیست. لیستی از تمامی داروهای مصرفی خود را (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) بنویسید و آن را در اختیار پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه قرار دهید. بدون تأیید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید و دوز آنها را نیز تغییر ندهید.
داروهایی که بر دفع توکاتینیب از بدن و تغییر عملکرد آن، تأثیر می گذارند: ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین، ریفامپین)، گل راعی، داروهای مورد استفاده برای درمان تشنج (مانند کاربامازپین، فنی توئین) و غیره.
داروی توکیزا (توکاتینیب)، همچنین می تواند باعث کاهش سرعت دفع داروهای زیر از بدن و در نتیجه تغییر عملکرد آن شوند: آوانافیل، برخی از بنزودیازپین ها (مانند میدازولام، تریازولام)، داریدورکسانت، داروهای ارگوت (مانند ارگوتامین، دی هیدرو ارگوتامین)، فینرنون، ماواکامتن، پاکریتینیب و برخی از داروهای "استاتین" (مانند لوواستاتین، سیمواستاتین)، اوبروژپانت و غیره.
مصرف بیش از حد این دارو می تواند باعث علائم جدی مانند غش کردن یا دشواری در تنفس شود. در این هنگام با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
هرگز این دارو را بصورت سر خود به دیگران تجویز نکنید.
تست های آزمایشگاهی / پزشکی (مانند شمارش کامل سلول های خونی، عملکرد کلیه / کبد) می بایست قبل از شروع مصرف این دارو و در طول مصرف آن، انجام شود. تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی خود را به خاطر داشته باشید.
در صورت فراموشی مصرف یک دوز از این دارو، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را 2 برابر نکنید.
دارو را در بطری اصلی خود در دمای اتاق (20 الی 25 درجه سانتی گراد) و دور از نور و رطوبت نگه دارید و در حمام و دستشویی از آنها نگهداری نکنید. ماده خشک کننده را در بطری قرص ها نگه دارید. پس از باز کردن بطری، دارو را در طول 3 ماه مصرف کنید و پس از آن باقی مانده را دور بریزید. همه داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
داروها را داخل توالت یا در چاه فاضلاب نیندازید. مگر اینکه در دستورالعمل مصرف آن چیز دیگری ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن این محصول یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب، آن را دور بیندازید.