نتایج یک مطالعه گسترده نشان میدهد که مصرف کربوهیدراتهای باکیفیت و سرشار از فیبر، میتواند بهطور چشمگیری شانس زنان برای داشتن عمر طولانیتر و سالمتر را افزایش دهد. زنانی که در میانسالی بیشتر از این نوع کربوهیدراتها استفاده کردهاند، تا ۳۷ درصد احتمال دارد بیشتر از دیگران در دوران سالمندی، سلامت جسمی، روانی و ذهنی داشته باشند.
یک پژوهش جدید، توسط گروهی از محققان مرکز تحقیقات تغذیه انسانی جین مایر وابسته به USDA در دانشگاه تافتس و دانشکده بهداشت عمومی هاروارد انجام شده و در ژورنال علمی معتبر JAMA Network Open منتشر شده است. در این تحقیق، دادههای مربوط به بیش از ۴۷ هزار زن ۷۰ تا ۹۳ ساله بررسی شد تا مشخص شود نوع کربوهیدرات مصرفی آنها بر کیفیت پیریشان چه تأثیراتی گذاشته است.
پژوهشگران تعریف دقیقی از «سالمندی سالم» ارائه دادهاند: عملکرد شناختی و جسمی مطلوب، سلامت روانی پایدار و نبود ۱۱ بیماری مزمن مانند دیابت نوع دو، بیماری قلبی، سرطان، آسم و نارسایی کلیوی. از میان شرکتکنندگان، تنها ۳۷۰۶ زن واجد این معیارها بودند، اما ویژگی بارز آنها مصرف میزان قابل توجهی از کربوهیدراتهای پیچیده و فیبر غذایی بود.
در مقابل، زنانی که مصرف بیشتری از کربوهیدراتهای تصفیهشده داشتند – موادی مانند قندهای افزوده، نان سفید یا برنج سفید – شانس کمتری برای برخورداری از سالمندی سالم داشتند. دادهها نشان داد که این گروه با کاهش ۱۳ درصدی احتمال تجربه سالمندی سالم مواجه بودند.
دکتر آندرس آردیسون کورات، پژوهشگر اصلی مطالعه، در توضیح این یافتهها گفته است: «همه ما شنیدهایم که انواع مختلف کربوهیدرات میتوانند تأثیرات متفاوتی روی وزن یا سطح قند خون داشته باشند، اما هدف ما این بود که بفهمیم این تفاوتها در طولانیمدت، مثلاً ۳۰ سال بعد، چه تأثیری روی سلامت کلی دارند.»
او افزود: «یافتههای ما نشان میدهد نه فقط مقدار کربوهیدرات ها بلکه کیفیت آن ها، یکی از کلیدهای مهم برای تجربه سالمندی سالم محسوب می شود.»
کربوهیدراتهای پیچیده، که در غذاهایی مانند غلات کامل، میوهها، سبزیجات و حبوبات یافت میشوند، از ترکیبی غنی از فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها برخوردارند. این ترکیب منحصر بهفرد نهتنها به تنظیم قند خون کمک میکند بلکه باعث کاهش التهاب، حمایت از سلامت روده و بهبود عملکرد مغز نیز میشود.
میچل روتنستین، متخصص تغذیه، توضیح میدهد که فیبر غذایی موجود در این کربوهیدراتها، مادهای به نام بوتیرات را در روده تولید میکند که به تقویت سلامت روده و کاهش سفتی شریانها کمک میکند. این یعنی تأثیر مستقیم بر سلامت قلب و عروق. از سوی دیگر، این نوع کربوهیدراتها منبع خوبی از ویتامینهای گروه B مانند فولات، B6 و تیامین هستند که در متیلاسیون سالم و تنظیم سطح هموسیستئین خون نقش دارند – فرآیندهایی که برای سلامت مغز و قلب حیاتی هستند.
همچنین این غذاها معمولاً شاخص گلیسمی و بار گلیسمی پایینی دارند، به این معنا که بهجای نوسانات شدید و ناگهانی قند خون، پایداری بیشتری را در سطح گلوکز و انسولین ایجاد میکنند. این پایداری انرژی، وضوح ذهنی بهتر، عملکرد شناختی مطلوبتر و التهاب کمتر را در پی دارد.
دکتر میرعلی، جراح عمومی و مدیر پزشکی مرکز کاهش وزن جراحی MemorialCare نیز تأکید میکند که این یافتهها کاملاً با توصیههای تغذیهای مبتنی بر شواهد همراستا هستند. او توضیح میدهد که مصرف کربوهیدراتهای تصفیهشده باعث افزایش ناگهانی انسولین میشود و به مرور، بدن را به انسولین مقاوم میکند. این موضوع، زمینهساز افزایش وزن، التهاب مزمن، و در نهایت بیماریهایی مانند دیابت، بیماری قلبی، اختلالات خلقی و حتی کاهش عملکرد ذهنی میشود.
دکتر شریل راس، متخصص زنان و سلامت بانوان در مرکز پزشکی Providence Saint John’s نیز میگوید یافتههای این مطالعه بسیار ارزشمند هستند. او خاطرنشان میکند که در دوران یائسگی و پس از آن، بسیاری از زنان به رژیمهای کمکالری و محدودکننده روی میآورند، در حالی که بدن در این دوران به تغذیه متعادلتر و هوشمندانهتری نیاز دارد. کاهش شدید کالری یا حذف گروهی از مواد غذایی میتواند سلامت قلب، استخوان و عضله را در معرض خطر قرار دهد.
او میگوید: «بهجای رژیم گرفتن، باید یاد بگیریم چگونه به نیازهای در حال تغییر بدنمان پاسخ دهیم.»
علاوه بر رژیم غذایی، عوامل مهم دیگری نیز در حفظ سلامت بلندمدت نقش دارند. فعالیت بدنی منظم از جمله ورزشهای هوازی و قدرتی، خواب کافی و باکیفیت و حفظ ارتباطات اجتماعی، همگی میتوانند نقش مهمی در پیشگیری از افت عملکرد جسمی و ذهنی داشته باشند. توصیه فعلی متخصصان برای بزرگسالان، حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در هفته همراه با دو جلسه تمرینات قدرتی است.
البته نویسندگان این تحقیق نیز به محدودیتهایی در یافتههای خود اشاره کردهاند. بیشتر شرکتکنندگان این مطالعه، زنان سفیدپوست و متخصصان حوزه سلامت بودند، بنابراین برای تعمیم این نتایج به جمعیتهای دیگر (از جمله مردان یا اقوام مختلف)، به مطالعات بیشتری نیاز است.
با این حال، روتنستین معتقد است که فواید مصرف کربوهیدرات های با کیفیت – مانند کاهش التهاب، تنظیم قند خون، تقویت سلامت روده و حمایت از عملکرد قلب – برای مردان نیز قابل تعمیماند.
او همچنین بر این نکته تأکید میکند که در دورهای که رژیمهای کمکربوهیدرات و کتوژنیک محبوب شدهاند، باید بار دیگر در تعریف «تغذیه سالم» تجدیدنظر کنیم. او میگوید: «خیلی از افراد با کمبودهای تغذیهای مهم مواجه هستند. این پژوهش نشان میدهد که حذف کربوهیدرات بهطور کامل، نهتنها ضرورتی ندارد، بلکه ممکن است به سلامت ما آسیب برساند.»
در نهایت، یافتههای این مطالعه پیام روشنی برای زنان و حتی مردان دارد: کربوهیدراتهای باکیفیت، نه تنها دشمن شما نیستند، بلکه ممکن است یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر سلامت و کیفیت زندگی در سالهای پایانی عمرتان باشند.
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.