درخواست مشاوره رایگان
لیزدگزامفتامین با نام تجاری ویوانس، یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که بر مواد شیمیایی مؤثر در مغز که عامل بیش فعالی هستند، تأثیر می گذارد. لیزدگزامفتامین برای درمان اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) در بزرگسالان و در کودکان حداقل 6 سال استفاده می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف لیزدگزامفتامین و عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: لیزدگزامفتامین
نام تجاری: ویوانس
از داروی لیزدگزامفتامین (Lisdexamfetamine) در درمان اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD) همراه با یک برنامه درمانی شامل درمان های روانشناختی، اجتماعی و غیره استفاده می شود. این دارو می تواند قدرت توجه و تمرکز را افزایش و بی قراری را کاهش دهد. لیزدگزامفتامین می تواند در درمان اختلال پرخوری (BED) و کاهش تعداد روزهای پرخوری مؤثر باشد. این دارو یک محرک می باشد و تصور می شود که تعادل برخی مواد شیمیایی طبیعی (انتقال دهنده های عصبی) را در مغز بازمی گرداند. این دارو به دلیل خطر عوارض جانبی جدی برای کاهش وزن توصیه نمی شود.
پیش از هر بار مصرف داروی لیزدگزامفتامین، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج یا پزشک داروخانه بپرسید.
داروی لیزدگزامفتامین را طبق دستور پزشک، یه صورت خوراکی معمولاً یک بار در روز و ترجیحاً صبح با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید. این دارو را بعد از ظهر یا عصر مصرف نکنید زیرا می تواند در خواب اختلال ایجاد کند. دوز مصرفی دارو براساس شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. پزشک معمولاً از دوز پایین شروع می کند تا دوز مناسب را پیدا کند. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
قرص های جویدنی لیزدگزامفتامین را کاملاً جویده و سپس قورت دهید.
اگر از شکل کپسول داروی لیزدگزامفتامین استفاده می کنید، کپسول را به طور کامل ببلعید. با این حال، اگر در بلعیدن کپسول مشکل دارید، می توانید کپسول را باز کرده و تمام محتوای آن (پودر) را در یک لیوان آب یا آب پرتقال بریزید یا آن را در ماست مخلوط کنید و نیز با استفاده از قاشق هر پودری را که به هم چسبیده از هم جدا کنید. خوب هم بزنید تا محتوای آن کاملا حل شود و بلافاصله مخلوط را بنوشید یا بخورید. مخلوط را پس از تهیه بلافاصله میل کنید. طبیعی است که بعد از نوشیدن یا خوردن تمام دارو، لایه ای در داخل لیوان یا ظرف خود مشاهده کنید.
بیشترین اثربخشی داروی لیزدگزامفتامین در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
در طول درمان، گاهی اوقات پزشک ممکن است دستور دهد که دارو را برای مدت کوتاهی متوقف کنید تا تغییرات رفتاری شما را بررسی کند و لزوم تداوم مصرف دارو را تشخیص دهد.
در صورت توقف ناگهانی مصرف، ممکن است علائم ترک مصرف (مانند خستگی شدید، مشکلات خواب، تغییرات ذهنی / خلقی مانند افسردگی) ایجاد شود. بنابراین پزشک معمولاً دوز دارو را به آرامی کاهش می دهد تا علائم ترک مصرف کمتر شوند. در صورت استفاده طولانی مدت از لیزدگزامفتامین یا مصرف دوزهای بالا احتمال بروز علائم ترک مصرف بیشتر است. در صورت مشاهده هرگونه علامتی پس از ترک دارو، بلافاصله پزشک خود را در جریان قرار دهید.
اگرچه این دارو به بسیاری از افراد کمک می کند، اما گاهی ممکن است باعث اعتیاد شود. در صورت ابتلا به اختلال مصرف مواد (مانند سوء مصرف یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل) این خطر بیشتر هم شود. میزان دوز دارو را خودسرانه افزایش ندهید و آن را بیشتر از زمان مقرر مصرف نکنید. مصرف دارو را طبق دستورالعمل پزشک و در وقت مناسب متوقف کنید.
حتی اگر احساس بهبودی داشتید مصرف داروی لیزدگزامفتامین را ادامه داده و بدون مشورت با پزشک مصرف آن را قطع نکنید.
در صورت عدم بهبودی یا تشدید شرایط به پزشک خود اطلاع دهید.
حالت تهوع، استفراغ، یبوست، معده / شکم درد، از دست دادن اشتها، خشکی دهان، سردرد، عصبی، سرگیجه، مشکل خواب، تعریق، کاهش وزن، تحریک پذیری و بی قراری می توانند از عوارض داروی لیزدگزامفتامین باشند. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، بلافاصله به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالج این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
داروی لیزدگزامفتامین ممکن است فشار خون را افزایش دهد. فشار خون خود را مرتباً بررسی کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک اطلاع دهید.
در صورت بروز هرکدام از این عوارض جانبی جدی، به پزشک مراجعه نمایید: تاری دید، تپش سریع / کوبنده / نامنظم بودن ضربان قلب، تغییرات ذهنی / خلقی / رفتاری (مانند زودرنجی، پرخاشگری، نوسانات خلقی، افسردگی، توهم، افکار / رفتار غیرطبیعی، افکار / اقدام به خودکشی)، حرکات کنترل نشده، حرکات غیر عادی و خفیف / لرزش عضلات، علائم اختلالات گردش خون در انگشتان دست و پا (مانند سردی، بی حسی، درد یا تغییر رنگ پوست)، زخم های غیرمعمول انگشتان دست و پا، تکلم مداوم و تولید بی دلیل صدا، تغییر در قدرت / علاقه جنسی، تورم مچ پا / ساق پا، خستگی شدید، کاهش سریع / غیر قابل توضیح وزن، نعوظ مکرر / طولانی مدت (در مردان)، تنگی نفس، بیهوشی، درد قفسه سینه / فک / بازوی چپ، تشنج، ضعف در یک طرف بدن، مشکل در صحبت کردن، گیجی، تغییرات ناگهانی بینایی.
داروی لیزدگزامفتامین ممکن است سروتونین را افزایش دهد و به ندرت باعث ایجاد بیماری بسیار جدی به نام سندرم یا سَمیَت سروتونین شود. همچنین مصرف سایر داروهایی که باعث افزایش سروتونین در بدن می شوند، می توانند خطر این عارضه را افزایش دهد، بنابراین تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک معالج یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. در صورت بروز برخی از علائم همچون: ضربان قلب سریع، توهم، از دست دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع / استفراغ / اسهال، انقباض عضلات، تب شدید، تحریک / بی قراری غیرمعمول، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف لیزدگزامفتامین در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری همچون داروهای سمپاتومیمتیک (مانند آمفتامین یا دکستروآمفتامین)، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص ابتلا به مشکلات گردش خون (مانند بیماری رینود)، برخی بیماری های روحی / خلقی (مانند زودرنجی شدید، روان پریشی)، سابقه شخصی / خانوادگی اختلالات روانی / خلقی (مانند اختلال دو قطبی، افسردگی، اختلال روان پریشی، افکار خودکشی)، مشکلات قلبی (از جمله ضربان نامنظم قلب، بیماری عروق کرونر، حمله قلبی پیشین، نارسایی قلبی، کاردیومیوپاتی، مشکلات ساختاری قلب مانند مشکلات دریچه قلب)، سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات قلبی (مانند مرگ ناگهانی قلب، ضربان قلب نامنظم)، سابقه سکته مغزی، فشار خون بالا، تیروئید بیش از حد فعال (پرکاری تیروئید)، نوعی مشکل چشم (گلوکوم)، تشنج، بیماری کلیه، سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد (مانند سوء مصرف یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل)، سابقه شخصی / خانوادگی حرکات کنترل نشده عضلانی (مانند سندرم تورت) مطلع سازید.
داروی لیزدگزامفتامین ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شود و مصرف الکل یا ماری جوانا (شاهدانه) می تواند آن را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
کودکان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه کاهش وزن داشته باشند. این دارو ممکن است سرعت رشد کودک را کاهش دهد. پزشک ممکن است برای کاهش این خطر هر از گاهی به طور موقت دارو را متوقف کند. وزن و قد کودک خود را به طور مرتب کنترل کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود و یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
در دوران بارداری، داروی لیزدگزامفتامین باید فقط در مواردی ضروری استفاده شود. در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود مشورت کنید. نوزادانی که از مادرانی که به این دارو وابسته اند متولد می شوند ممکن است خیلی زود (نارس) به دنیا بیایند و وزن آن ها هنگام تولد کم باشد. همچنین ممکن است دچار علائم ترک مصرف دارو باشند. در صورت مشاهده تغییرات احتمالی خلق و خو، تحریک یا خستگی غیرمعمول در نوزاد خود، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی لیزدگزامفتامین می تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر نوزاد شیرخوار بگذارد. بنابراین هنگام استفاده از این دارو شیردهی توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی این دارو را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
مصرف داروهای مهار کننده MAO با این دارو ممکن است باعث تداخل دارویی خطرناک شود. در طول درمان با این دارو از مصرف داروهای مهار کننده MAO (ایزوکارباکسازید، لاینزولید، متاکسولون، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانیل سیپرومین) خودداری کنید. بیشتر مهارکننده های MAO نباید از دو هفته قبل از شروع درمان با این دارو مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان شروع یا قطع مصرف این داروها بپرسید.
برخی از محصولات دارای موادی هستند که می توانند ضربان قلب یا فشار خون را افزایش دهند. به پزشک معالج یا پزشک داروخانه اطلاع دهید که از چه محصول و داروهایی استفاده می کنید، و نحوه استفاده بی خطر از آنها (به ویژه داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی یا مکمل غذایی) را سوال کنید.
در صورت استفاده از داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می شوند، خطر سندرم / سَمیَت سروتونین افزایش می یابد. به عنوان مثال می توان به مواد مخدری مانند MDMA / "اکستازی"، گل راعی، برخی داروهای ضد افسردگی (از جمله SSRI ها مانند فلوکستین / پاروکستین، SNRI ها مانند دولوکستین / ونلافاکسین) و سایر موارد اشاره کرد. خطر ابتلا به سندرم سروتونین ممکن است هنگام شروع یا افزایش دوز این داروها بیشتر شود.
لیزدگزامفتامین بسیار شبیه آمفتامین یا دکستروآمفتامین است. هنگام استفاده از لیزدگزامفتامین از داروهای حاوی آمفتامین یا دکستروآمفتامین استفاده نکنید.
داروی لیزدگزامفتامین ممکن است در برخی آزمایش های تشخیصی (از جمله سطح استروئید خون و ادرار) تداخل ایجاد کند و احتمالاً باعث نتایج اشتباه در آزمایش شود. بنابراین مطمئن باشید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن، تنگی نفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف ممکن است شامل تغییرات شدید ذهنی / خلقی (مانند گیجی، توهم)، تشنج، ضربان قلب نامنظم، بی قراری شدید و تنفس سریع باشند.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید. این کار خلاف قانون است.
بهتر است آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند بررسی فشار خون و ضربان قلب، نظارت بر رشد در کودکان) قبل از شروع مصرف این دارو و هنگام مصرف آن و همچنین به صورت دوره ای انجام شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.
اگر دوز مصرفی را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آن را در ساعات صبح مصرف کنید. اما اگر بعد از ظهر یا نزدیک به زمان دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
