آبله میمون، یک بیماری نادر شبیه آبله است که توسط ویروس ایجاد می شود. این بیماری علائمی شبیه آنفولانزا مانند تب و لرز و عارضه های پوستی ایجاد می کند که ممکن است هفته ها طول بکشد تا برطرف شود. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز آبله میمون، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
آبله میمون نوعی بیماری ویروسی از خانواده آبله است. دانشمندان این عارضه را از سال 1958 و زمانی که روی میمون های آزمایشگاهی تحقیق می کردند، شناسایی کردند. آبله میمون بیشتر در آفریقای مرکزی و غربی شایع است. اما در ماه می 2022، مقامات بهداشتی شروع به گزارش شیوع ویروس در چندین منطقه خارج از آفریقا کردند.
آبله میمون نوعی ویروس مشترک بین انسان و حیوان است، به این معنی که از حیوانات به انسان سرایت می کند. علاوه بر میمون ها، در سایر نخستین ها و بعضی جوندگان خاص در آفریقا نیز یافت می شود. اما مردم می توانند آن را به یکدیگر نیز منتقل کنند. اولین عفونت انسانی شناخته شده در سال 1970 در جمهوری دموکراتیک کنگو مشاهده شد.
یکی از علائم آبله میمون، عارضه های پوستی است که به برجستگی تبدیل می شود و سپس پوسته پوسته می شود.
معمولاً بین 1 تا 2 هفته پس از قرار گرفتن در معرض ابتلا به ویروس آبله میمون، فرد بیمار می شود، اما ممکن است تا 3 هفته طول بکشد.
با شیوع اخیر، پزشکان متوجه چند علامت جدیدتر شده اند که کاملاً با توصیف معمول آبله میمون فرق دارد.
علاوه بر علائم معمول، علائم جدید آبله میمون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
در برخی موارد، افراد علائم دیگری مانند درد در اطراف مقعد، نیاز به مدفوع با وجود خالی بودن روده (تنسموس)، خونریزی در رکتوم (قسمت انتهایی روده بزرگ)، و التهاب دردناک مقعد و راست روده را گزارش کرده اند (پروکتیت). پزشکان این علائم را با برجستگی های دردناک در این ناحیه مرتبط می دانند.
متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث تغییر علائم شده است، اما تحقیقات ادامه دارد. در صورت مشاهده این علائم، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین علائم ممکن است شامل هر یک از موارد زیر باشد که در شیوع های قبلی دیده شده است:
در شیوع های قبلی، علائم زیر معمولاً دیده می شدند و اکنون نیز ممکن است دیده شوند:
آبله میمون از یک روز قبل از ظاهر شدن عارضه های پوستی، قابل انتقال به دیگران است و تا 21 روز پس از اولین نشانه یا تا زمانی که ضایعات پوسته پوسته شده و علائم دیگری وجود نداشته باشد نیز واگیردار می باشد.
این ویروس با تماس نزدیک می تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند. فردی که به آن آلوده است می تواند از طریق راه های زیر ویروس را انتقال دهد:
این ویروس می تواند از طریق شکاف در پوست (که ممکن است از آن آگاه نباشید) یا از طریق دهان، بینی یا چشم وارد بدن شود. همچنین ممکن است از راه تنفس نیز وارد بدن شود، اما فرد باید برای مدت نسبتاً طولانی در تماس نزدیک با فرد بیمار باشد چرا که بیشتر ذرات نمی توانند تا فاصله خیلی دور حرکت کنند.
آبله میمون یک عفونت مقاربتی (STI) در نظر گرفته نمی شود، زیرا از روش های مختلفی منتقل می شود. اما افراد مبتلا به آبله میمون می توانند آن را در هنگام رابطه جنسی منتقل کنند. مقامات WHO می گویند که بیشتر موارد در ماه می 2022 از طریق رابطه جنسی منتقل شده اند، به ویژه در میان مردانی که با مردان رابطه جنسی داشته اند.
برای جلوگیری از ابتلا به آبله میمون:
آبله میمون معمولاً طی 2 تا 4 هفته ادامه می یابد. این بیماری می تواند بسیار جدی باشد، به ویژه در کودکانی که در معرض بسیاری از ویروس ها قرار گرفته اند یا در افرادی که سایر بیماری ها یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
در برخی موارد، هزاران ضایعه با هم رشد می کنند و باعث از بین رفتن بخش های بزرگی از پوست می شوند. مرگ، نادر اما ممکن است. درآفریقا، از هر 10 نفری که به آبله میمون مبتلا می شوند، 1 نفر فوت می شود. اما بسیاری از مردم این منطقه در مکانی زندگی می کنند که مراقبت های پزشکی کافی ندارند، کودکان بیشتر در معرض خطر ابتلا به موارد جدی تر بیماری و فوت هستند.
عوارض جدی احتمالی آبله میمون شامل عفونت های ثانویه عبارتند از:
اگر فکر می کنید در معرض آبله میمون قرار گرفته اید، برای راهنمایی با پزشک خود تماس بگیرید. به مدت 21 روز پس از اولین تماس خود مراقب علائم باشید. بهتر است:
پزشک ضایعات بدن فرد را بررسی می کند و با جزئیات در مورد علائم و زمانی که احتمالاً با ویروس تماس پیدا کرده اید، سؤال می کند. وی سعی می کند بتواند موارد مشابه عوارض زیر را رد کند:
یک آزمایش در آزمایشگاه می تواند مشخص کند که آیا فرد مبتلا به آبله میمون می باشد یا خیر.
هیچ درمان خاصی برای آبله میمون وجود ندارد. پزشک معمولاً استراحت، مصرف مایعات فراوان و داروهای بدون نسخه را تجویز می کند.
برای کنترل شیوع، پزشکان به داروهای ضد ویروسی و واکسن گاما گلوبولین (ساخته شده از خون افرادی که اخیراً علیه آبله واکسینه شده اند) و همچنین واکسن آبله روی آورند.
اگر اخیراً واکسن آبله زده اید (در 3 تا 5 سال گذشته)، در برابر آبله میمون مصونیت نسبی دارید. مطالعات نشان می دهد که واکسن آبله 85 درصد در پیشگیری از آبله میمون موثر می باشد.
ایالات متحده دو واکسن برای جلوگیری از آبله را تأیید کرده است: 2000 ACAM و (Imvamune, Imvanex) JYNNEOS، در سال 2019، FDA همچنین JYNNEOS را برای جلوگیری از آبله میمون تایید کرد.
این دو واکسن حاوی ویروس زنده هستند.در محل تزریق 2000 ACAM به پوست ممکن است یک ضایعه کوچک ایجاد شود و ویروس روی آن رشد کند. (این باعث ایجاد جای زخم مشخص واکسن آبله می شود.) قبل از بهبودی، ویروس می تواند به سایر قسمت های بدن یا افراد دیگر سرایت کند. اگر این واکسن را دریافت می کنید، مراقب باشید تا زمانی که ضایعه بهبود می یابد، باعث انتشار آن نشوید.
JYNNEOS در دو دوز با فاصله 4 هفته دریافت می شود. با این واکسن، هیچ خطری برای انتشار ویروس وجود ندارد.
در حالی که بهتر است واکسن را قبل از قرار گرفتن در معرض آبله میمون دریافت کرد، اما دریافت آن پس از مواجه با ویروس نیز ممکن است به پیشگیری از بیماری یا کاهش جدی آن کمک کند. CDC توصیه می کند واکسن ظرف 4 روز پس از قرار گرفتن در معرض آبله میمون دریافت شود، اما حتی اگر تا 14 روز پس از قرار گرفتن در معرض آن واکسن دریافت شود، باز هم می توان علائم آبله میمون را کاهش داد.
متخصصان توصیه می کنند اگر در معرض آبله میمون قرار گرفته اید و در 3 سال گذشته واکسن آبله نخورده اید، هر چه زودتر واکسینه شوید.
ممکن است فرد دچار عوارض جزئی ناشی از واکسن آبله یا آبله میمون مانند موارد زیر شود:
با توجه به CDC، اگر باردار یا شیرده هستید، در صورت ابتلا به عفونت ممکن است در معرض خطر بالاتری برای این بیماری باشید. اطلاعات محدودی در مورد اثرات آبله میمون در دوران بارداری وجود دارد، اما WHO بیان می کند که ممکن است مادر قبل از زایمان از طریق جفت، ویروس را به جنین منتقل کند. جفت عضوی است که نوزاد را به رحم متصل می کند.
آبله میمون می تواند احتمال این عوارض را افزایش دهد:
هیچ اطلاعاتی در مورد اینکه آیا آبله میمون می تواند خطر نقص مادرزادی را افزایش دهد یا خیر وجود ندارد. اما تب یکی از علائم اصلی آبله میمون است و اگر در سه ماهه اول بارداری به این عفونت مبتلا شوید، تب بالا می تواند احتمال برخی از نقص های مادرزادی را افزایش دهد.
همچنین ویروس ممکن است در حین یا پس از تولد از طریق تماس نزدیک به نوزاد منتقل شود. با این حال، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه آیا ویروس از طریق شیردهی منتقل می شود یا خیر، وجود ندارد.
در صورت ابتلا یا احتمال ابتلا به آبله میمون، پزشک ممکن است برای کاهش خطر انتقال عفونت به نوزاد در حین تولد، سزارین را توصیه کند. پس از تولد، ممکن است کودک برای محافظت از مادر تا زمانی که خطر سرایت عفونت وجود نداشته باشد، جدا شود.
برای پیشگیری، واکسن آبله میمون JYNNEOS به طور خاص برای زنان باردار تایید نشده است. اما مطالعه ای که روی 300 زن باردار که این واکسن را دریافت کردند انجام شده است، هیچ عارضه جانبی یا بارداری ناموفق مرتبط با این واکسن را نشان نداده است. اگر باردار هستید، قصد بارداری یا شیردهی دارید و در معرض ویروس آبله میمون قرار گرفته اید، با پزشک خود در مورد مناسب بودن واکسن صحبت کنید.
به گفته CDC، در صورت ابتلا به آبله میمون، باید از ماسک جراحی استفاده کرد، به خصوص اگر مشکلات تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس یا گلودرد وجود دارد. این کار می تواند خطر انتقال عفونت را کاهش دهد.
در صورت عدم امکان ماسک زدن، بهتر است اطرافیان برای محافظت از خود ماسک بزنند.
اگرچه هر دو باعث ایجاد عارضه های پوستی می شوند، آبله میمون و آبله مرغان توسط ویروس های مختلفی ایجاد می شوند. آبله میمون یک ویروس ارتوپاکس است، در حالی که آبله مرغان یک ویروس تبخال است. هر دو ویروس می توانند از طریق پوست به پوست یا تماس صورت در صورت طولانی مدت منتقل شوند، اما آبله مرغان بسیار مسری است و راحت تر از آبله میمون پخش می شود. احتمال تورم غدد لنفاوی در افراد مبتلا به آبله میمون بیشتر از افراد مبتلا به آبله مرغان است.
جوش ها متفاوت عمل می کنند. در حالی که عارضه های پوستی آبله مرغان می تواند به صورت برآمدگی ظاهر شود، زخم های آبله میمون در همان زمان ایجاد می شوند. علائم آبله مرغان -از جمله عارضه های پوستی- در عرض دو هفته بهبود می یابند، در حالی که رفع آبله میمون ها دو تا چهار هفته طول می کشد.
آبله و آبله میمون هر دو بخشی از خانواده ارتوپاکس ویروس ها هستند، بنابراین توسط ویروس های مشابه اما متمایز ایجاد می شوند. به لطف واکسن های موثر، آبله تا سال 1980 ریشه کن شد (دیگر یک بیماری رایج نیست). آبله بسیار مسری بود و راحت تر از آبله میمون پخش می شد. علائم آبله میمون شبیه علائم آبله است اما خفیف تر از علائم آبله می باشد.