ویتامین D می‌تواند پیری بیولوژیکی را کند کرده و طول عمر را افزایش دهد

تاریخ انتشار: 17 خرداد 1404

پژوهشی جدید نشان می دهد مصرف ویتامین D ممکن است روند پیری بیولوژیکی بدن را کند کند، آن هم از طریق محافظت از ساختارهایی به نام تلومر.

آیا ممکن است راز جوانی در یک مکمل ساده پنهان شده باشد؟ پژوهش جدیدی که به‌تازگی در مجله علمی The American Journal of Clinical Nutrition منتشر شده، احتمال جالبی را مطرح می‌کند: مصرف ویتامین D ممکن است روند پیری بیولوژیکی بدن را کند کند، آن هم از طریق محافظت از ساختارهایی به نام تلومر.

تلومرها را می‌توان به کلاهک‌هایی در انتهای کروموزوم‌ها تشبیه کرد که از آسیب دیدن DNA جلوگیری می‌کنند. با افزایش سن، این تلومرها کوتاه می‌شوند و بدن بیشتر مستعد بیماری‌ها و فرآیندهای تخریبی ناشی از پیری می‌شود. اما حالا دانشمندان شواهدی یافته‌اند که نشان می‌دهد ویتامین D ممکن است از این کوتاه شدن جلوگیری کرده و در نتیجه، روند پیری را به تأخیر بیندازد.

در این تحقیق، بیش از هزار فرد میانسال به مدت پنج سال تحت نظر قرار گرفتند. این افراد روزانه 2000 واحد بین المللی (IU) ویتامین D و 1 گرم اسید چرب امگا 3 دریافت می‌کردند. نتایج نشان داد که اسیدهای چرب امگا 3 تأثیر قابل توجهی بر طول تلومرها ندارند. با این حال، مصرف مکمل های ویتامین D3 به طور قابل توجهی کوتاه شدن تلومرها را کاهش داد. از نظر علمی، مصرف این میزان ویتامین D باعث سه سال جوان‌تر شدن بدن در سطح سلولی تلقی می‌شود.

با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که نباید از این نتایج برداشت‌های افراطی کرد. دکتر هایدونگ ژو، از متخصصان ژنتیک مولکولی در کالج پزشکی جورجیا، این یافته‌ها را امیدوارکننده می‌داند، اما تأکید می‌کند که هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است تا نقش دقیق ویتامین D در روند پیری روشن شود.

در سوی دیگر، پزشکانی چون دکتر مریلین تان از دانشگاه استنفورد و دکتر دیوید کاتلر، نسبت به محدودیت‌های این تحقیق هشدار می‌دهند. آن‌ها معتقدند که هنوز مشخص نیست آیا محافظت از تلومرها واقعاً منجر به بهبود کیفیت زندگی در دوران پیری می‌شود یا خیر.

جالب اینجاست که فواید ویتامین D به همین‌جا ختم نمی‌شود. مطالعات پیشین نشان داده‌اند که این ویتامین می‌تواند در کاهش فشار خون، بهبود سلامت قلب، پیشگیری از پوکی استخوان و حتی کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ موثر باشد. همچنین، سطح پایین ویتامین D در بدن با مشکلاتی مثل التهاب مزمن و برخی بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس در ارتباط بوده است.

اما باید توجه داشت که مصرف بیش‌ازحد این ویتامین هم می‌تواند دردسرساز باشد. افزایش غیرمجاز سطح ویتامین D ممکن است منجر به بالا رفتن کلسیم خون، مشکلات کلیوی یا گوارشی شود. بنابراین، اگر فکر می‌کنید به مکمل نیاز دارید، بهتر است ابتدا سطح ویتامین D خود را با آزمایش مشخص کرده و با پزشک مشورت کنید.

بدن ما عمدتاً از طریق نور خورشید و تولید ویتامین D در پوست نیاز به این ویتامین را برطرف می‌کند. نور آفتاب هنگام ظهر بهترین منبع برای دریافت این ویتامین محسوب می شود، اما زیاده‌روی در قرارگیری زیر نور خورشید خطراتی مانند آفتاب‌سوختگی و سرطان پوست را به همراه می آورد. برخی مواد غذایی هم می‌توانند در تأمین ویتامین D کمک‌کننده باشند، مانند ماهی‌های چرب، جگر، زرده تخم‌مرغ، شیر غنی‌شده و برخی قارچ‌ها.

در نهایت، شاید ویتامین D بتواند تا حدی به جوان ماندن افراد کمک کند، اما متخصصان همچنان توصیه می‌کنند که نباید به یک مکمل دل بست. فعالیت بدنی منظم، تغذیه سالم، خواب کافی و دوری از استرس و مواد مضر مانند دخانیات، پایه‌های اصلی یک زندگی سالم و فعال هستند.