یک پژوهش تازه که در مجله علمی JAMA Network Open منتشر شده است، خبر امیدوارکننده‌ای برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان دارد: فعال ماندن در میانسالی و سالمندی می‌تواند به‌طور چشمگیری خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر را کاهش دهد. آمار جهانی نشان می‌دهد بیش از ۵۵ میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ با زوال عقل زندگی می‌کردند و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۷۸ میلیون نفر برسد؛ رشدی نگران‌کننده که اهمیت پیشگیری را دوچندان می‌کند.
مطالعات پیشین مدت‌ها ورزش را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل محافظت‌کننده از مغز معرفی کرده بودند، اما بررسی تازه دانشمندان از داده‌های مطالعه قلب فرامینگهام توانست تصویر دقیق‌تری از نقش فعالیت بدنی در سنین مختلف ارائه دهد. پژوهشگران داده‌های بیش از ۴۳۰۰ شرکت‌کننده را که از دهه ۱۹۷۰ تحت معاینات منظم پزشکی قرار داشتند، در سه بازه سنی جوانی، میانسالی و سالمندی تحلیل کردند. این بررسی طولانی‌مدت فرصت کم‌نظیری برای مشاهده تأثیر سبک زندگی در طول زمان فراهم کرد.
نتایج نشان دادند احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل در افرادی که در میانسالی و سالمندی فعال بوده‌اند، نسبت به همسالان کم‌تحرک خود بسیار کمتر است. این یافته به گفته دکتر فیلیپ هوانگ، پژوهشگر ارشد مطالعه، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا نشان می‌دهد هرگز برای ورزش کردن دیر نیست و فواید فعالیت بدنی حتی در دهه‌های پایانی زندگی نیز قابل مشاهده هستند. او تأکید می‌کند که فعالیت بدنی احتمالاً از طریق چندین مسیر متفاوت با بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی مقابله می‌کند و می‌تواند روند آسیب‌های مغزی مرتبط با پیری را کند سازد.
البته نکته جالب مطالعه این بود که برخلاف انتظار، فعالیت بدنی در جوانی ارتباط آماری معناداری با کاهش خطر زوال عقل نشان نداد. پژوهشگران معتقدند دلیل اصلی این نتیجه، تعداد بسیار کم موارد زوال عقل در میان افراد جوان‌تر است؛ موضوعی که تشخیص تأثیر واقعی ورزش در این دوره از زندگی را دشوار می‌کند و نیاز به مطالعات گسترده‌تر دارد. با این حال متخصصان مغز و اعصاب بر این باورند که این نتیجه نباید باعث کم‌اهمیت جلوه دادن ورزش در جوانی شود. دکتر کلیفورد سگیل، متخصص مغز و اعصاب، توضیح می‌دهد که ورزش در سال‌های جوانی زمینه‌ساز حفظ سلامت کلی بدن است و افراد فعال شانس بیشتری دارند که بدون ابتلا به بیماری‌های عمده‌ای مانند سکته، بیماری قلبی یا سرطان وارد دوران سالمندی شوند.
پزشکان و روانشناسان اعصاب که یافته‌های این پژوهش را بررسی کرده‌اند، همگی بر یک نکته مهم تأکید می‌کنند: سبک زندگی بی‌تحرک یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای سلامت مغز و بدن است. با توجه به اینکه بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت دو عامل خطر عمده ابتلا به زوال عقل محسوب می‌شوند، ورزش منظم در هر سنی می‌تواند با بهبود سلامت قلب و متابولیسم بدن، راهی مؤثر برای کاهش خطر زوال عقل باشد.
در نهایت، پیام این پژوهش علمی روشن و دلگرم‌کننده است. اهمیت فعالیت بدنی محدود به جوانی نیست و حتی آغاز ورزش در میانسالی یا سالمندی نیز می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر سلامت مغز داشته باشد. با توجه به نبود درمان‌های قطعی برای بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پیشگیری بهترین و مطمئن‌ترین مسیر باقی می‌ماند. بنابراین، حتی یک پیاده‌روی ساده روزانه می‌تواند گامی مهم برای داشتن آینده‌ای با ذهن سالم‌تر باشد.
بیماری مرتبط
آلزایمر
آلزایمر نوعی بیماری عصبی پیش رونده است که به مرور زمان سلول های مغزی تخریب می شوند که نهایتا منجر به زوال عقل شده و باعث ناتوانی...
بیماری مرتبط
زوال عقل (دمانس)
زوال عقل یا دمانس مجموعه ای از علائم پیچیده است که منجر به تحلیل رفتن توانایی شناختی فرد شده و علائم آن از فراموشی فراتر رفته و...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.