در آستانه یک تحول بزرگ در حوزه پیشگیری از HIV، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) آماده میشود تا داروی تزریقی جدیدی به نام لناکاپاویر (Lenacapavir) را مورد تأیید قرار دهد؛ دارویی که تنها با دو تزریق در سال میتواند از ابتلا به HIV جلوگیری کند. این اقدام، اگر نهایی شود، میتواند مسیر پیشگیری از این ویروس را دگرگون کند و باری سنگین را از دوش میلیونها نفر در سراسر جهان بردارد.
داروسازی Gilead Sciences که توسعهدهنده این دارو است، لناکاپاویر را در مطالعهای بر روی زنان و دختران آزمایش کرده و نتایج آن بسیار امیدوارکننده بوده است: هیچکدام از شرکتکنندگانی که این تزریق را دریافت کرده بودند، به HIV مبتلا نشدند. موفقیتی که نه تنها نگاهها را به خود جلب کرده، بلکه ارزش سهام این شرکت را طی یک سال گذشته ۷۳ درصد افزایش داده است.
جوهانا مرسیه، مدیر ارشد بازرگانی Gilead، در اینباره گفته است: «ما میدانیم که برای بسیاری از افراد، مصرف روزانه قرص کار سادهای نیست. این تزریق میتواند فرصتی بینظیر برای سادهتر کردن روند پیشگیری باشد.»
در حال حاضر بیش از ۴۰۰ هزار نفر در ایالات متحده از قرصهای پیشگیری از HIV، که به اختصار PrEP نامیده میشوند، استفاده میکنند. اما به نظر میرسد علاقه عمومی به جایگزین تزریقی رو به افزایش است. در یک نظرسنجی از بیش از ۵۰۰ کاربر PrEP، حدود ۹۵ درصد اعلام کردند که در صورت دسترسی، استفاده از تزریق طولانیاثر را ترجیح میدهند.
رقبای لناکاپاویر نیز رشد چشمگیری را تجربه کردهاند. داروی مشابهی به نام Apretude که توسط شرکت GSK تولید میشود، در سال گذشته با رشد ۶۳ درصدی فروش مواجه بوده است. این روند نشان میدهد که بازار داروهای پیشگیری از HIV به سرعت در حال تغییر است و راه برای گزینههای متنوعتر و مؤثرتر باز شده است.
با این حال، موفقیتهای بالینی به تنهایی کافی نیستند. یکی از چالشهای جدی در مسیر فراگیر شدن PrEP، نابرابری در دسترسی است. برای نمونه، آمریکاییهای آفریقاییتبار که ۳۹ درصد از موارد جدید HIV را تشکیل میدهند، تنها ۱۴ درصد از کاربران فعلی PrEP را شامل میشوند. انگ اجتماعی، نبود پوشش بیمهای کافی و کمبود اطلاعات از جمله موانعی هستند که همچنان بر سر راه پیشگیری مؤثر قرار دارند.
شرکت Gilead اعلام کرده است که افزایش دسترسی به گروههای کمبرخوردار را یکی از اولویتهای خود قرار داده و برای این منظور، همکاریهایی را با دولتها و سازمانهای بهداشتی در ایالات متحده، بریتانیا و کشورهای کمدرآمد آغاز کرده است. بیشتر کاربران فعلی PrEP دارای بیمه تجاری هستند، اما گسترش نقش Medicaid به عنوان یک بیمه دولتی، کلیدی برای رساندن این دارو به اقشار کمدرآمد خواهد بود.
برخی کارشناسان نگراناند که داروی تزریقی جدید، تنها جایگزین داروهای فعلی مانند قرص روزانه Descovy شود که هماکنون ۴۰ تا ۴۵ درصد بازار را در اختیار دارد. اما Gilead میگوید هدف اصلی، گسترش دسترسی و افزایش تعداد کل افرادی است که از PrEP استفاده میکنند، نه صرفاً تغییر روش مصرف.
به گفته مرسیه، چشمانداز این شرکت فراتر از بازار آمریکا است. او میگوید: «ما به تأثیر جهانی فکر میکنیم؛ این که چگونه میتوانیم در سطح وسیعتر، به بهداشت عمومی کمک کنیم.»
در صورتی که این تزریق جدید تأیید شود، نه تنها امید تازهای برای توقف زنجیره انتقال HIV ایجاد خواهد شد، بلکه میتواند مسیر پیشگیری را برای میلیونها نفر سادهتر و قابلدسترستر سازد.

ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.