داروی خوراکی جدید برای پیشگیری از آلزایمر معرفی شد

پژوهشگران در یک مطالعه تازه توانسته‌اند به پیشرفتی مهم در درمان آلزایمر دست یابند. داروی خوراکی جدیدی به نام والیلترامیپروسیت (Valiltramiprosate) یا ALZ-801 در مرحله سوم کارآزمایی بالینی نشان داده است که می‌تواند روند تحلیل مغز را در افرادی که به‌صورت ژنتیکی در معرض بیشترین خطر ابتلا به آلزایمر هستند، تحت‌تأثیر قرار داده و سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهد.

آلزایمر یکی از شایع‌ترین انواع زوال عقل است که هنوز درمانی قطعی برای آن وجود ندارد. با این حال، دانشمندان می‌دانند که ژنتیک نقشی کلیدی در بروز این بیماری دارد. یکی از مهم‌ترین ژن‌های مرتبط با آلزایمر، APOE4 است. حدود یک‌چهارم مردم یک نسخه از این ژن را دارند، اما کسانی که هر دو نسخه را از پدر و مادر خود به ارث برده‌اند، که با نام APOE4/4 شناخته می‌شود، بیشترین خطر را تجربه می‌کنند. احتمال ابتلای این گروه تا سن ۸۵ سالگی ممکن است تا ۶۰ درصد افزایش یابد.

دکتر سوزان ابوشکره، متخصص مغز و اعصاب و مدیر علمی شرکت آمریکایی Alzheon، که این دارو را توسعه داده، می‌گوید هدف از ساخت ALZ-801 ارائه درمانی ایمن و مؤثر برای همین گروه پرخطر بوده است. به گفته او، بیماران دارای ژن APOE4/4 نه‌تنها سریع‌تر دچار پیشرفت بیماری می‌شوند، بلکه گزینه‌های درمانی محدودتری دارند و در برابر برخی از داروهای تزریقی ضد آمیلوئید، دچار عوارض خطرناکی مانند ورم یا خون‌ریزی مغزی می‌شوند.

داروی ALZ-801 برخلاف درمان‌های تزریقی که تلاش می‌کنند پلاک‌های آمیلوئید موجود در مغز را از بین ببرند، در مراحل ابتدایی بیماری عمل می‌کند و از تشکیل این پلاک‌ها جلوگیری می‌کند. این دارو مانع از چسبیدن پروتئین‌های آمیلوئید به یکدیگر و شکل‌گیری خوشه‌های سمی می‌شود که عامل آسیب به سلول‌های عصبی هستند.

در این مطالعه، ۳۲۵ داوطلب ۵۰ تا ۸۰ ساله که دارای دو نسخه از ژن APOE4 بودند و در مراحل اولیه آلزایمر قرار داشتند، شرکت کردند. نیمی از آنها داروی واقعی و نیمی دیگر دارونما دریافت کردند. پس از حدود ۱۸ ماه، نتایج نشان دادند افرادی که داروی واقعی مصرف کرده بودند، کاهش حجم مغزی کندتری داشتند و نشانه‌های تخریب سلول‌های عصبی در آنها کمتر بود. این یافته‌ها با استفاده از تصویربرداری‌های پیشرفته مغزی مانند MRI تأیید شدند.

به گفته دکتر ابوشکره، بیشترین اثر مثبت دارو در بیمارانی دیده شد که هنوز در مراحل ابتدایی اختلال شناختی بودند؛ یعنی زمانی که هنوز عملکرد روزمره آن‌ها دچار آسیب نشده بود. او تأکید می‌کند که «درمان زودهنگام می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند، زیرا زمانی که آسیب مغز پیشرفت کند، بازگرداندن آن بسیار دشوار است.»

اگرچه این مطالعه نتوانست در تمام بیماران به هدف اصلی خود دست یابد، اما تحلیل‌های دقیق‌تر نشان داده‌اند که در افراد با علائم خفیف، دارو توانسته روند پیشرفت بیماری را کند سازد.

متخصصانی که در این مطالعه نقش نداشته‌اند نیز با احتیاط از این یافته‌ها استقبال کرده‌اند. دکتر جسدیپ هوندال از مؤسسه علوم اعصاب نیوجرسی می‌گوید نتایج اولیه نویدبخش هستند و ممکن است در آینده به درمانی ایمن‌تر و در دسترس‌تر برای بیماران منجر شوند. در مقابل، برخی دیگر مانند دکتر کلیفورد سیگیل تأکید دارند که هنوز شواهد کافی از بهبود محسوس حافظه در بیماران دیده نشده و برای نتیجه‌گیری قطعی باید منتظر مطالعات بزرگ‌تر بود.

با این حال، کارشناسان هم‌نظرند که داروی ALZ-801 می‌تواند گام مهمی در مسیر یافتن درمان‌های ایمن، مؤثر و قابل‌دسترس برای میلیون‌ها فرد در معرض خطر آلزایمر باشد، بیماری‌ای که همچنان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های دنیای پزشکی مدرن است.

بیماری مرتبط آلزایمر آلزایمر نوعی بیماری عصبی پیش رونده است که به مرور زمان سلول های مغزی تخریب می شوند که نهایتا منجر به زوال عقل شده و باعث ناتوانی...

بیماری مرتبط زوال عقل (دمانس) زوال عقل یا دمانس مجموعه ای از علائم پیچیده است که منجر به تحلیل رفتن توانایی شناختی فرد شده و علائم آن از فراموشی فراتر رفته و...