ملاتونین، هورمونی که بسیاری آن را کلید طلایی خواب آرام میدانند، حالا زیر ذرهبین دانشمندان قرار گرفته است. پژوهشی جدید که در نشستهای علمی انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۲۵ ارائه شد، نشان میدهد مصرف طولانیمدت مکملهای ملاتونین ممکن است با افزایش چشمگیر خطر نارسایی قلبی ارتباط داشته باشد؛ یافتهای که نگاه عمومی به این مکمل طبیعی و ظاهراً بیضرر را به چالش میکشد.
بیخوابی یکی از شایعترین مشکلات در جهان است و بر اساس برآوردها حدود ۱۶ درصد از جمعیت جهانی با آن دست و پنجه نرم میکنند. بسیاری از افراد برای بهبود کیفیت خواب خود به تغییر سبک زندگی، رعایت بهداشت خواب و فعالیت بدنی روزانه روی میآورند. اما در کنار این روشها، گروهی نیز مصرف داروها و مکملهایی مانند ملاتونین را انتخاب میکنند. ملاتونین به طور طبیعی در بدن تولید میشود و در تنظیم ریتم شبانهروزی و ایجاد حس خوابآلودگی نقش دارد. با این حال، شواهد تازه حاکی از آن است که استفاده طولانی از این مکمل ممکن است بیخطر نباشد.
در این پژوهش، محققان دادههای پزشکی بیش از ۱۳۱ هزار بزرگسال مبتلا به بیخوابی را بررسی کردند. حدود نیمی از این افراد دستکم به مدت یک سال ملاتونین مصرف کرده بودند. نتایج نشان دادند افرادی که بیش از ۱۲ ماه از ملاتونین استفاده کردهاند، در مقایسه با کسانی که هرگز از آن استفاده نکردهاند، تا ۹۰ درصد بیشتر در معرض خطر نارسایی قلبی قرار دارند. همچنین احتمال بستری شدن در بیمارستان به دلیل مشکلات قلبی در میان این گروه حدود ۳.۵ برابر و خطر مرگ ناشی از هر علت در دوره پیگیری پنجساله دو برابر بیشتر گزارش شد.
دکتر ایکندیلیچوکو نادی، سرپرست تیم تحقیق از دانشگاه SUNY Downstate نیویورک، در این باره گفت:
«ملاتونین به طور گسترده به عنوان گزینهای ایمن و طبیعی برای درمان بیخوابی شناخته میشود. بنابراین مشاهده چنین افزایش قابل توجهی در خطر نارسایی قلبی حتی پس از در نظر گرفتن سایر عوامل خطر، بسیار نگرانکننده است.»
او تأکید کرد که این مطالعه تنها وجود یک ارتباط را نشان میدهد و نمیتواند رابطه علت و معلولی بین مصرف ملاتونین و نارسایی قلبی را ثابت کند، اما یافتهها به اندازهای قوی هستند که نیاز به تحقیقات بیشتر را برجسته کنند.
از سوی دیگر، دکتر کانیکا مدی، متخصص قلب در مرکز پزشکی دانشگاه هکنسک در نیوجرسی، که در این پژوهش نقشی نداشته، نیز با ابراز شگفتی از نتایج گفت:
«این تحقیق به ما یادآوری میکند که هیچ مکملی حتی طبیعیترینشان نباید بدون نظارت و دراز مدت مصرف شود. در برخی موارد ممکن است بیخوابی نشانهای از مشکلات پنهان قلبی باشد، نه صرفاً یک اختلال خواب ساده.»
دکتر یو مینگ نی، متخصص قلب در کالیفرنیا نیز با اشاره به نبود نظارت کافی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بر مکملهای ملاتونین هشدار داد که دوز و کیفیت محصولات مختلف میتوانند به شدت متفاوت باشند. او توصیه کرد افراد پیش از مصرف ملاتونین با پزشک خود مشورت کنند و در صورت نیاز، مصرف را به دوز پایین (۱ تا ۳ میلیگرم) و مدت کوتاه محدود نمایند.
نتیجه این پژوهش تازه، دیدگاه متداول درباره ایمنی ملاتونین را دگرگون کرده است. تا پیش از این، ملاتونین بیشتر به عنوان هورمون محافظ قلب و دارای خواص آنتیاکسیدانی شناخته میشد، اما حالا دانشمندان هشدار میدهند که ممکن است چهره دیگری از آن در مصرف طولانیمدت آشکار شود. تا پیش از انتشار رسمی نتایج در مجلات علمی معتبر، کارشناسان توصیه میکنند مصرفکنندگان ملاتونین با احتیاط عمل کنند و هرگز ارزیابی پزشکی و اصلاح عادات خواب سالم را با مکمل ملاتونین جایگزین نکنند.
مقاله مرتبط
همه چیز درباره ملاتونین: فواید، عوارض و توصیههای کاربردی برای بهبود خواب
ملاتونین بهطور طبیعی توسط غده پینهآل در مغز تولید میشود و نقش حیاتی در تنظیم چرخه خواب و بیداری دارد. در این مقاله به فواید، ...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.