از دیرباز انسان‌ها در تلاش بوده‌اند تا چروک‌های پوست را مهار کنند؛ از لوسیون‌ها و کرم‌های گران‌قیمت گرفته تا درمان‌های پیچیده و حتی جراحی‌های زیبایی. اما حالا، یک کشف علمی تازه، پاسخی روشن و دقیق به این پرسش قدیمی داده است: چرا پوست چروک می‌شود؟
گروهی از پژوهشگران دانشگاه بینگهمتون در نیویورک، به سرپرستی دکتر گای جرمن، موفق شده‌اند مکانیزم فیزیکی چروک شدن پوست را در محیط آزمایشگاهی بازسازی و تحلیل کنند. یافته‌های آن‌ها که در مجله تخصصی Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials منتشر شده، نشان می‌دهند که چروک‌ها محصول نیروهای درونی و بیرونی هستند که به مرور زمان، پوست را درگیر کشش و انقباض می‌کنند.
دکتر جرمن در توضیح این فرآیند می‌گوید:
«وقتی پوست در یک جهت کشیده می‌شود، هم‌زمان در جهت دیگر منقبض می‌شود. این رفتار مکانیکی طبیعی در هر پوستی رخ می‌دهد، اما با بالا رفتن سن، شدت این انقباض‌ها افزایش می‌یابد. نتیجه نهایی، خمیدگی و چروک‌هایی است که روی سطح پوست ظاهر می‌شوند.»
برای درک بهتر این پدیده، پژوهشگران از پوست واقعی افراد در سنین مختلف – از نوجوانی تا سالمندی – نمونه‌برداری کردند و آن‌ها را تحت نیروهای فیزیکی مشابه با آنچه در زندگی روزمره تجربه می‌کنیم قرار دادند. این مطالعه نشان داد که پوست با افزایش سن، نه‌تنها خاصیت کشسانی‌اش را از دست می‌دهد، بلکه پروتئین‌های کلیدی همچون کلاژن و الاستین نیز تحلیل می‌روند. این دو ماده نقش ستون‌های نگهدارنده پوست را دارند، و با تخریب آن‌ها، پوست به‌جای اینکه در حالت استراحت باشد، به طور مزمن تحت تنش باقی می‌ماند؛ پدیده‌ای که به گفته جرمن، زمینه‌ساز شکل‌گیری چروک‌های عمیق‌تر است.
او این فرآیند را به لباس محبوبی تشبیه می‌کند که پس از سال‌ها استفاده، در بخش‌هایی کشیده و در بخش‌هایی جمع می‌شود. به‌بیان دیگر، پوست ما مانند همان لباس است که با گذشت زمان، فرم اولیه‌اش را از دست می‌دهد.
در کنار افزایش سن، عامل دیگری که در پیری پوست نقش مهمی دارد، قرار گرفتن مداوم در معرض نور خورشید است. به گفته این محقق، «افرادی که مدت زیادی در فضای باز کار می‌کنند، مانند کشاورزان یا کارگران ساختمانی، معمولاً زودتر از دیگران دچار چروکیدگی پوست می‌شوند. این پیری ناشی از نور خورشید، تأثیری مشابه با پیری طبیعی دارد.» او به همه توصیه می‌کند از کرم ضدآفتاب استفاده کنند:
«از تابستان لذت ببرید، اما پوستتان را فراموش نکنید. استفاده از ضدآفتاب حالا شاید بی فایده به نظر برسد، اما در آینده پوستتان از شما تشکر خواهد کرد.»
جرمن می‌گوید انگیزه‌اش از ورود به این پروژه، تردید نسبت به انبوه ادعاهای بی‌پشتوانه‌ای بوده که در تبلیغات محصولات زیبایی و ضدپیری مطرح می‌شوند. او می‌گوید:
«وقتی وارد این حوزه شدم، هدفم این بود که حقیقت را بفهمم. هر روز با هزاران پیام مختلف درباره سلامت پوست روبه‌رو می‌شویم، اما واقعاً چقدر از آن‌ها درست هستند؟ تصمیم گرفتم خودم تحقیق کنم و پاسخ را از دل علم بیرون بکشم.»
این یافته‌ها می‌توانند راه را برای تولید محصولات مراقبت از پوست مؤثرتر و علمی‌تر هموار کنند. در عین حال، یادآوری این نکته ضروری است که فرآیند پیری، پیچیده و چندوجهی است و هر فرد تجربه منحصربه‌فردی از آن دارد. بنابراین، اگر نگران سلامت پوست خود هستید، بهترین کار همیشه مشاوره با پزشک متخصص است.
مقاله مرتبط
چین و چروک پوست
چین و چروک پوست به طور طبیعی با بالا رفتن سن ظاهر می شود اگرچه عوامل متعددی در این روند تاثیر گذار هستند. امروزه روش های مختلفی ...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.