پژوهشگران دانشگاه KAIST کره جنوبی موفق به شناسایی نوعی «کلید مولکولی» شده‌اند که می‌تواند روند سرطانی شدن سلول‌ها را معکوس کند. (در واقع استعاره‌ای علمی است برای اشاره به یک مولکول یا مجموعه‌ای از مولکول‌ها (مثل یک ژن، پروتئین، یا فاکتور تنظیم‌کننده) که نقشی حیاتی در روشن یا خاموش کردن یک فرآیند بیولوژیکی دارند.) برخلاف روش‌های رایج درمان سرطان که به دنبال نابود کردن سلول‌های سرطانی هستند، این روش نوآورانه تلاش می‌کند تا این سلول‌ها را به حالت طبیعی و سالم خود بازگرداند.
این دستاورد علمی توسط تیمی به سرپرستی پروفسور کوانگ-هیون چو از دپارتمان مهندسی زیستی و علوم مغز دانشگاه KAIST حاصل شده است. پژوهشگران در این پروژه موفق شدند برای نخستین‌بار لحظه‌ای بسیار حساس در مسیر تبدیل یک سلول سالم به سلول سرطانی را شناسایی و ثبت کنند؛ لحظه‌ای که آن را «گذار بحرانی» می‌نامند. (لحظه‌ای حساس برای سلول است که در آن هنوز کاملاً سرطانی نشده، اما در آستانه سرطانی شدن قرار دارد.)
گذار بحرانی مفهومی است که در آن یک تغییر ناگهانی در وضعیت ماده یا سیستم، در یک نقطه زمانی خاص رخ می‌دهد؛ مشابه زمانی که آب در دمای ۱۰۰ درجه به بخار تبدیل می‌شود. پژوهشگران نشان دادند که چنین پدیده‌ای در فرآیند سرطانی شدن سلول‌ها نیز وجود دارد. زمانی که تغییرات ژنتیکی و اپی‌ژنتیکی در سلول به اندازه‌ای می‌رسند که آن را در آستانه سرطانی شدن قرار می‌دهند، سلول وارد حالتی ناپایدار می‌شود که در آن نه کاملاً سالم است و نه هنوز سرطانی شده است.
در این مرحله بحرانی، تیم تحقیقاتی با بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته زیست‌شناسی سیستمی و شبیه‌سازی کامپیوتری، موفق به شناسایی کلیدی مولکولی شدند که در صورت فعال‌سازی، می‌تواند روند سرطانی شدن را متوقف و حتی معکوس کند. آن‌ها این فناوری را بر روی سلول‌های سرطان روده بزرگ آزمایش کردند و با موفقیت نشان دادند که سلول‌های سرطانی می‌توانند ویژگی‌های سالم خود را بازیابند.
این فناوری با بررسی دقیق داده‌ها، به‌طور خودکار نقشه‌ای از شبکه ژنتیکی درون سلول‌ها ترسیم نموده و لحظه‌های بحرانی‌ای که در آن‌ها سلول در آستانه سرطانی شدن قرار دارد را شناسایی می‌کند. سپس با انجام شبیه‌سازی‌های پیشرفته، مولکول‌هایی را که می‌توانند روند سرطانی شدن را معکوس کنند، مشخص می‌نماید.
پروفسور چو در این‌باره می‌گوید:
«ما موفق شدیم لحظه‌ای را ثبت کنیم که در آن سلول هنوز به‌طور کامل به وضعیت سرطانی غیرقابل بازگشت نرسیده است. در همین نقطه بحرانی، کلیدی ژنتیکی را شناسایی کردیم که می‌تواند سرنوشت سلول را تغییر دهد و آن را به وضعیت سالم بازگرداند.»
این تحقیق نه‌تنها بینش تازه‌ای درباره نحوه تبدیل سلول‌های سالم به سرطانی ارائه می‌دهد، بلکه افق‌های جدیدی در درمان‌های آینده سرطان می‌گشاید؛ درمان‌هایی که به‌جای نابودی سلول‌های سرطانی، آن‌ها را به مسیر طبیعی‌شان بازمی‌گرداند. پژوهشگران امیدوارند که این فناوری در آینده برای درمان سایر انواع سرطان‌ها نیز به‌کار گرفته شود.
مقاله مرتبط
درمان سرطان - مرحله به مرحله از تشخیص تا درمان
درمان سرطان با توجه به نوع آن، مرحله و شرایط بیمار متفاوت است. روش های درمان سرطان شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی، جراحی، جراحی رب...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.